Data modyfikacji: Poniedziałek, 21.11.2022

Zespół jelita drażliwego – dieta, przyczyny i sposoby łagodzenia

Zespół jelita drażliwego to jedna z najpowszechniejszych chorób układu trawiennego. Bywa nazywana choroba cywilizacyjną ze względu na to, że wynika przede wszystkim z trybu życia. Szacuje się, że cierpi na nią aż 30% ludzkości. Choć IBS nie jest chorobą śmiertelną, znacznie zmniejsza komfort codziennego funkcjonowania. Podpowiadamy, jak złagodzić objawy zespołu jelita drażliwego – dieta i zmiana codziennych nawyków mogą zdziałać cuda.

W tym artykule dowiesz się:

Jelita, a samopoczucie.
Przyczyny zespołu jelita drażliwego.
Objawy IBS.
Jak leczyć IBS?
Zioła w leczeniu zespołu jelita drażliwego.
Zespół jelita drażliwego - co jeść?

Jelita drugim mózgiem

Dziś często można spotkać się ze stwierdzeniem mówiącym, że jelita to drugi mózg. Jest w nim wiele prawdy – ta część ludzkiego ciała jest współodpowiedzialna m. in. za produkcję endorfin, czyli hormonów szczęścia. Zaniedbane jelita wpływają nie tylko na komfort codziennych posiłków – okazuje się, że mogą być nawet przyczyną depresji.

Jelita to organ pracowity, lecz bardzo delikatny. Są podatne na wszystko, co dzieje się z twoim organizmem – aktywność fizyczną, stosowaną dietę, a nawet… emocje. Nie bez powodu o zakochanych mawia się, że „mają motylki w brzuchu”.

Wrażliwość jelit na czynniki zewnętrzne i wewnętrzne sprawia, że żyjąc niezdrowo w prosty sposób można nabawić się uporczywych problemów. Jednym z nich jest zespół jelita drażliwego (IBS).

Zespół jelita drażliwego – przyczyny

Bezpośrednią przyczyną IBS są zaburzenia flory jelitowej. Ich powodami są m. in. siedzący tryb życia, chroniczny stres, nieprawidłowa dieta i stosowanie używek. Rozwojowi zespołu jelita drażliwego sprzyja również częste zażywanie niektórych leków, w tym antybiotyków.

Zniszczoną florę jelitową jest trudno obudować, dlatego też IBS jest chorobą w praktyce nieuleczalną. Nieprzyjemne objawy potęgowane są przez stres, złą dietę i używki. Leczenie IBS sprowadza się zatem do eliminacji objawów choroby.

Objawy zespołu jelita drażliwego

Aby zdiagnozować występowanie IBS, należy zastosować tzw. kryteria rzymskie. W ich skład wchodzą:

Nieustający przez co najmniej 3 dni dyskomfort w obrębie jamy brzusznej,
Ustąpienie bólu i dyskomfortu po wypróżnieniu,
Częste wzdęcia i gazy,
Częste zaparcia lub przeciwnie – biegunki,
Kumulację problemów trawiennych w sytuacjach stresowych.

Gdy wszystkie wymienione objawy występują jednocześnie istnieją podstawy, aby podejrzewać IBS. Diagnoza zwykle nie następuje natychmiastowo – pacjentom poleca się wykonanie innych badań, które wykluczą lub potwierdzą występowanie innych chorób. Wśród typowych praktyk wyróżnić można USG brzucha, badanie kału, rzadziej zaś – kolonoskopię.

Zespół jelita drażliwego – jak leczyć?

Gdy nie ulega wątpliwościom, że dolega ci IBS, lekarz najpewniej zarekomenduje stosowanie leków przeciwskurczowych. Dobór innych środków będzie zależny od postaci IBS (zaparciowej lub biegunkowej). W przypadku osłabienia flory bakteryjnej jelit, dobrze jest stosować specjalne probiotyki, które ją odbudują.

Gdy IBS jest efektem poważnych problemów psychicznych, w ramach terapii mogą zostać przepisane leki antydepresyjne lub uspokajające.

Istotnym aspektem jest w tym przypadku aktywność fizyczna. Zauważono, że osoby prowadzące siedzący tryb życia są bardziej narażone na wystąpienie IBS. Nawet, jeśli pracujesz siedząc, znajdź czas na sport – już 1-2 treningi w tygodniu znacznie polepszą twoje samopoczucie. Pamiętaj, że jelita „lubią” ruch – aktywność stymuluje je do poprawnej pracy!

Pożegnaj się z używkami – papierosami i alkoholem. Sięgając po nie, każdorazowo poczujesz się gorzej.

Zespół jelita drażliwego – zioła na poprawę trawienia

By ukoić podrażnione jelita i poprawić ich pracę, możesz wspomóc się ziołami. W postaci zaparciowej choroby dobre efekty przynosi picie naparów z babki jajowatej, babki płesznik oraz błonnika witalnego. Jeśli twoja choroba przyjmuje postać biegunkową, sięgnij po napary z melisy lub szyszek chmielu.

Dieta przy zespole jelita drażliwego

Jak nietrudno się domyślić, niebagatelne znaczenie w leczeniu IBS ma dieta. Najlepszym sposobem żywienia dla osób chorych pozostaje FODMAP, a więc dieta eliminująca produkty fermentujące.

W ramach diety FODMAP, z jadłospisu powinieneś wyeliminować następujące produkty:

Owoce: jabłka, gruszki, brzoskwinie, morele, śliwki, mango, arbuz, owoce suszone, z puszki,
Warzywa: strączkowe, kapustne, buraki, cebula, czosnek, por,
Grzyby,
Mleko i przetwory mleczne (krowie, owcze, kozie) – jogurty, twarogi, kefiry, maślanki, śmietana, napój sojowy,
Produkty zbożowe: pszenne, żytnie, jęczmienne,
Orzechy nerkowca, pistacje,
Miód, sztuczne słodziki, syrop glukozowo-fruktozowy.

Produkty dozwolone w diecie FODMAP w małych ilościach to:

Owoce: banany, kiwi, cytrusy, jagody, truskawki, winogrona,
Sery: żółte, brie, camembert, mozzarella,
Mleka roślinne – migdałowe i ryżowe,
Mięso, ryby, jaja, tofu,
Produkty zbożowe: bezglutenowe (ryż, komosa, kasza gryczana, jaglana), chleb orkiszowy na zakwasie, mąka orkiszowa, owsiana,
Orzechy włoskie, ziemne, sezam, pestki słonecznika i dyni.

Jeśli na „zakazanej” liście znalazły się twoje ulubione przysmaki, nie załamuj się. Prawidłowe stosowanie diety FODMAP zakłada ścisłe stosowanie się do jej zasad przez okres 6-8 tygodni. Po tym czasie należy stopniowo włączać do diety produkty zakazane, obserwując reakcje organizmu. Prawdopodobnie okaże się, że nie wszystkie z powyższej listy ci szkodzą. Wówczas powinieneś stworzyć własną, „czarną listę” pokarmów wpływających złe na twoje samopoczucie i po prostu już do nich nie wracać.

Choć IBS jest chorobą nieuleczalną, nie musi rzutować na twoje codzienne samopoczucie. Zmieniając swój tryb życia oraz dietę znów będziesz mógł cieszyć się świetnym nastrojem, niezmąconym problemami trawiennymi. Spróbuj!