Data modyfikacji: Czwartek, 17.11.2022

Choroba wieńcowa – objawy, przyczyny, profilaktyka

Choroba wieńcowa to stan niedokrwienia mięśnia sercowego, który może mieć bardzo poważne następstwa, jakimi są zawał mięśnia sercowego, a nawet śmierć. Dowiedz się, jakie są jej objawy i jak można się przed nią uchronić.

Choroba wieńcowa – co to takiego?

Choroba wieńcowa, nazywana także wieńcówką, to stan, w którym zmiany w tętnicach wieńcowych powodują zbyt małe zaopatrzenie serca w krew. Szerszym pojęciem jest choroba niedokrwienna serca, która zawiera w sobie wszystkie sytuacje, które mogą doprowadzić do niedotlenienia mięśnia sercowego, niekoniecznie związane z naczyniami wieńcowymi.

Naczynia wieńcowe to sieć naczyń krwionośnych – tętnic i żył – zaopatrujących serce w krew i odprowadzających ją z mięśnia sercowego. Umożliwia to dostarczenie tlenu do komórek mięśniowych serca i dzięki temu ich funkcjonowanie. Istotą choroby wieńcowej jest zwężenie światła tętnic wieńcowych i zmniejszenie ilości krwi dopływającej do mięśnia serca. Całkowite zamknięcie tych naczyń lub nagłe znaczące zmniejszenie przepływu krwi może doprowadzić do martwicy komórek, czyli zawału mięśnia sercowego.

Przyczyny choroby wieńcowej serca

Najczęstszą przyczyną wieńcówki jest miażdżyca naczyń zaopatrujących serce w krew. Miażdżyca jest przyczyną aż 98% przypadków choroby wieńcowej. Zazwyczaj jest związana ze starszym wiekiem, typowo pierwsze objawy pojawiają się około 50. roku życia. Płeć również ma wpływ na pojawienie się choroby, mężczyźni są bardziej narażeni na rozwój miażdżycy od kobiet przed menopauzą, u których występuje ochronne działanie hormonów płciowych. Istnieje jednak wiele czynników, które mogą spowodować wcześniejszy rozwój miażdżycy. Wiele z nich jest zależnych od stylu życia i można je wyeliminować. Należą do nich:

brak aktywności fizycznej – obecnie zalecane jest, aby każda zdrowa osoba dorosła spędzała około 30 minut 5 razy w tygodniu na wykonywaniu ćwiczeń. Najbardziej zalecane w celu zmniejszenia ryzyka miażdżycy są: bieganie, marsz, jazda na rowerze. Osoby z różnymi schorzeniami i kobiety w ciąży, powinny mieć bardziej indywidualnie dobraną formę aktywności fizycznej,
palenie papierosów – aby zmniejszyć ryzyko miażdżycy bezwzględnie konieczne jest zaprzestanie palenia. Dodatkowo może cię to uchronić także przed innymi chorobami, np. nowotworami,
dieta – nieodpowiednie odżywianie ma ogromny wpływ na rozwój zmian chorobowych w naczyniach krwionośnych. Dlatego bardzo ważne jest, aby unikać tłustych, wysoko przetworzonych składników, a także tych z dużą zawartością prostych węglowodanów, czyli słodyczy i cukru,
nadciśnienie tętnicze – konieczne jest kontrolowanie i leczenie podwyższonego ciśnienia,
cukrzyca – zwiększa ryzyko miażdżycy, dlatego poziomy cukru powinny być odpowiednio uregulowane,
nadwaga – ważne jest też, aby dbać o prawidłową masę ciała,
zaburzenia lipidowe.

Miażdżyca może dotyczyć nie tylko naczyń wieńcowych. Może także spowodować inne ciężkie następstwa, będące zagrożeniem życia, jak na przykład udar mózgu. Rzadsze przyczyny choroby wieńcowej serca to:

skurcz tętnic wieńcowych,
zatkanie tętnicy wieńcowej materiałem zatorowym,
zapalenie naczyń wieńcowych,
wady wrodzone naczyń wieńcowych,
zakrzepica tętnicza.

Choroba wieńcowa – objawy

Objawy choroby wieńcowej mogą się różnić w zależności od postaci. Możemy mieć do czynienia z przewlekłą formą wieńcówki, a także z tak zwanymi ostrymi zespołami wieńcowymi.

Przewlekła postać to tak zwana dławica piersiowa stabilna. Objawy tej postaci choroby wieńcowej ujawniają się podczas zwiększonego zapotrzebowania mięśnia sercowego na krew, np. w czasie wysiłku czy stresu i ustępuje podczas odpoczynku. Typowe symptomy to:

ból w klatce piersiowej – jest opisywany jako gniotący, uciskający, dławiący, piekący. Lokalizuje się za mostkiem i niekiedy promieniuje do szyi, lewej ręki i brzucha. Czas jego trwania to najczęściej kilka minut,
duszność w czasie aktywności fizycznej,
zmęczenie,
nudności i bóle brzucha.

Bóle wieńcowe nie zawsze występują, nawet w czasie zawału serca. Do takiej sytuacji dochodzi u osób, których nerwy są uszkodzone, np. w przebiegu cukrzycy.

Ostre zespoły wieńcowe charakteryzują się nagłym zmniejszeniem przepływu krwi przez naczynia wieńcowe, co może niekiedy doprowadzić do martwicy mięśnia sercowego. Ich objawy to:

ból w klatce piersiowej – ma podobne cechy do bólu w przypadku stabilnej dławicy piersiowej, trwa jednak dłużej niż kilka minut i nie ustępuje w spoczynku. Jest bardzo silny, a jego nasilenie wzrasta w przypadku nie wdrożenia leczenia,
duszność,
zawroty głowy i osłabienie, niekiedy omdlenie,
kołatanie serca,
uczucie niepokoju,
nudności, wymioty i bóle brzucha,
pocenie się,
zblednięcie,
wzrost temperatury ciała.

W przypadku wystąpienia jakichkolwiek objawów choroby wieńcowej, koniecznie należy zgłosić się do lekarza. Jest to bardzo ważne, ponieważ może ona nieść za sobą bardzo poważne konsekwencje, niekiedy nawet śmierć. Dlatego bardzo ważne jest jak najwcześniejsze wykrycie i rozpoczęcie leczenia.

Profilaktyka wieńcówki

Choroba wieńcowa serca jest ogromnym zagrożeniem dla zdrowia i życia. Występuje bardzo często, szczególnie w populacji starszych ludzi. Warto więc już wcześniej podjąć kroki mające na celu uniknięcie zachorowania. W tym celu należy:

stosować odpowiednią dietę – ograniczenie spożycia cukru, potraw z dużą zawartością tłuszczów nasyconych oraz soli. Należy też zwiększyć ilość spożywanych warzyw, a także ryb morskich,
rzucić palenie papierosów,
uprawiać sporty – szczególnie zalecane są takie rodzaje aktywności fizycznej jak: bieganie, maszerowanie i spacery, jazda na rowerze, pływanie,
leczyć choroby współistniejące, takie jak nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, zaburzenia lipidowe.

Przeczytaj także: