Data modyfikacji: Czwartek, 17.11.2022

Niedoczynność tarczycy - przyczyny, objawy i leczenie

Tarczyca jest małym narządem wydzielniczym, który znajduje się u podstawy szyi. Odpowiada za wytwarzanie i uwalnianie hormonów, które regulują pracę niemal całego organizmu człowieka. Niedoczynność tarczycy to zaburzenie, które polega na zbyt małej produkcji hormonów. Chcesz wiedzieć jakie są objawy niedoczynności tarczycy oraz jak leczyć niedoczynność tarczycy? Przeczytaj.

Spis treści:

Niedoczynność tarczycy - przyczyny
Wrodzona niedoczynność tarczycy
Jak często występuje niedoczynność tarczycy?
Jakie są objawy niedoczynności tarczycy?
Najczęstsze objawy niedoczynności tarczycy
Niedoczynność tarczycy - diagnoza:
Niedoczynność tarczycy - jaki lekarz pomoże?
Ile kosztuje wizyta u endokrynologa?
Niedoczynność tarczycy - leczenie
Niedoczynność tarczycy - dieta

Niedoczynność tarczycy - przyczyny

Jedną z najczęstszych przyczyn niedoczynności tarczycy jest choroba Hashimoto, która jest chorobą autoimmunologiczną, i polega na atakowaniu własnych komórek tarczycy. Choroba Hashimoto nie boli, może rozwijać się niepostrzeżenie, stopniowo niszcząc gruczoł tarczycy.

Inne przyczyny niedoczynności tarczycy to:

niedobór jodu,
polekowa niedoczynność tarczycy,
wtórna niedoczynność tarczycy (np. po radioterapii nowotworów).

Wrodzona niedoczynność tarczycy

Niektóre dzieci rodzą się z wrodzoną niedoczynnością tarczycy. Przyczyn tego schorzenia może być wiele - od zaburzeń genetycznych po zaburzenia w embriogenezie. Skutki obejmują zaburzenia fizyczne i intelektualne, ale na szczęście można temu przeciwdziałać. Nowonarodzone dzieci są badane pod kątem wrodzonej niedoczynności tarczycy. Szybkie zdiagnozowanie i podanie hormonów tarczycy jest jedyną metodą leczenia, które może uchronić dziecko przed trwałym upośledzeniem psychoruchowym.

Jak często występuje niedoczynność tarczycy?

Schorzenie występuje u około 5% kobiet i u 1% mężczyzn. Chorują zarówno młode osoby, jak i te starsze. Niedoczynność tarczycy w przebiegu choroby Hashimoto może być dziedziczna.

Jakie są objawy niedoczynności tarczycy?

Objawy niedoczynności tarczycy mogą mieć różne nasilenie - od łagodnych, niemal niezauważalnych objawów po ciężkie, uniemożliwiające normalne funkcjonowanie. Wszystko zależy od przyczyny i od sposobu leczenia niedoczynności tarczycy.

Najczęstsze objawy niedoczynności tarczycy:

uczucie zimna - chłodne dłonie i stopy mimo wysokich temperatur na zewnątrz,
senność, zmęczenie i osłabienie,
przybieranie na wadze mimo stosowania tej samej diety,
sucha, łuszcząca się blada skóra,
suche i wypadające włosy,
zaparcia i rzadsze oddawanie stolca,
problemy z koncentracją, zaburzenia pamięci,
obniżone libido,
trudności z zajściem w ciążę,
„brudne łokcie” i „brudne kolana” - przebarwienia na skórze,
obrzęk szyi,
zatrzymywanie wody w organizmie,
depresja.

Niedoczynność tarczycy - diagnoza:

Objawy kliniczne nie są specyficzne. Mogą wskazywać na wiele schorzeń, dlatego najważniejszym kryterium w postawieniu prawidłowej diagnozy są badania hormonalne z krwi. Pod uwagę bierze się takie hormony, jak: TSH i tyroksynę (T4).

W pierwszej kolejności należy zbadać poziom TSH. Jeśli stężenie hormonu we krwi jest podwyższone, należy zbadać poziom tyroksyny, czyli T4. Stosunek obu hormonów względem siebie dużo mówi specjaliście. Jeśli stężenie TSH jest wysokie, a T4 niskie, można założyć, że masz do czynienia z pierwotną niedoczynnością tarczycy.

Pomocne są także inne badania z krwi, np. oznaczanie przeciwciał przeciwtarczycowych w surowicy (przy podejrzeniu choroby Hashimoto) oraz USG tarczycy.

Możesz także skorzystać z testów dostępnych w aptece, ale pamiętaj, że ich skuteczność jest niższa niż tych wykonywanych z krwi.

Niedoczynność tarczycy - jaki lekarz pomoże?

Jeśli masz niepokojące objawy, jak np. wypadające garściami włosy, sucha skóra i obrzęki ciała, możesz udać się do swojego lekarza rodzinnego na wizytę. Lekarz powinien na podstawie wywiadu i badania klinicznego powinien wypisać ci skierowanie na dodatkowe badania lub od razu pokierować do endokrynologa, czyli specjalisty, który zajmuje się zaburzeniami hormonalnymi.

Ile kosztuje wizyta u endokrynologa?

Koszt wizyty u endokrynologa prywatnie to około 150zł. Możesz także zapisać się do specjalisty za darmo, w ramach ubezpieczenia zdrowotnego. Pamiętaj jednak, że będzie ci potrzebne skierowanie do endokrynologa.

Niedoczynność tarczycy - leczenie:

Sposób leczenia schorzenia zależy od przyczyny niedoczynności tarczycy. Najczęściej specjaliści przepisują leki, które są po prostu hormonami tarczycy (głównie tyroksyna). Ich zadanie polega na podwyższeniu stężenia hormonów tarczycy, aby organizm mógł prawidłowo funkcjonować. Leki należy przyjmować regularnie, często do końca życia.

Niedoczynność tarczycy - dieta:

Osoby cierpiące na niedoczynność tarczycy, często mają zdiagnozowane także inne schorzenia, np. chorobę Hashimoto, celiakię lub cukrzycę, które wymagają specjalnej diety. Sprawdź, co można jeść a czego nie można jeść przy niedoczynności tarczycy.

Co i jak jeść mając niedoczynność tarczycy?

Spożywaj 4-5 posiłków dziennie. Wprowadź do diety grykę, orkisz i komosę ryżową, ale zrezygnuj z pszenicy. Jedz codziennie warzywa i owoce. W sklepach sięgaj raczej po soki niż po napoje czy nektary. Pamiętaj o dziennym zapotrzebowaniu na białko! Mogą to być jajka na śniadanie, garść migdałów w porze lunchu lub filet z dorsza na obiad.

Przynajmniej raz w tygodniu jedz ryby, które są doskonałym źródłem witaminy D i kwasów omega-3. Niedobór witaminy D jest szczególnie niebezpieczny w przebiegu choroby Hashimoto.

Zapobiegaj zaparciom, spożywając minimum 25g błonnika dziennie. Może to być błonnik kupiony w aptece, dodany do sałatki lub błonnik naturalny, który znajduje się w takich produktach, jak: kiełki, orzechy, pestki nasion strączkowych czy otręby. Możesz także dodać przyprawy, które pobudzają trawienie, np: bazylię, szałwię, imbir, kurkumę, kolendrę lub kmin rzymski.