Udar, a wylew. Czy oznaczają to samo?

Wylew krwi do mózgu i udar to określenia, które często stosowane są zamiennie. Czy faktycznie odnoszą się do jednej dolegliwości zdrowotnej? Tłumaczymy, jakie są różnice pomiędzy udarem, a wylewem, jak rozpoznać ich objawy.

Udar, a wylew – czy to to samo?

Choć „udar” i „wylew” w mowie potocznej często stosowane są naprzemian nie oznacza to, że dotyczą one tego samego problemu zdrowotnego. Aby zrozumieć, gdzie leży różnica należy baczniej przyjrzeć się samemu zjawisku udaru mózgu.

Przeczytaj również: Suplementy na serce: jakie wybrać

Co to jest udar?

Udar to zaburzenie czynności mózgu wskutek nieprawidłowego krążenia krwi. Istnieją dwa rodzaje udaru:

• Udar krwotoczny, spowodowany pęknięciem naczynia tętniczego i wylewem krwi do mózgu. To właśnie ten typ udaru jest nazywany powszechnie wylewem. Udary krwotoczne dzieli się na śródmózgowe i podpajęczynówkowe, w zależności od części mózgu, w której doszło do wylewu.
• Udar niedokrwienny, którego przyczyną jest zatrzymanie dopływu krwi do mózgu (nazywany czasem zawałem mózgu).

Jak widać, udar, a wylew to dwie zupełnie inne sytuacje, odnoszące się do jednego zaburzenia. Należy dodać, że zdecydowana większość udarów ma charakter niedokrwienny – udary krwotoczne, czyli wylewy stanowią jedynie około 20% wszystkich udarów.

Przyczyny udaru niedokrwiennego

Częstą przyczyną udaru niedokrwiennego mózgu jest miażdżyca – choroba, w trakcie której światło tętnicy zostaje zwężone, a dopływ krwi do organów znacznie utrudniony. Do innych powodów udaru zalicza się  zator, czyli skrzeplinę powstającą w sercu lub oderwanie blaszki miażdżycowej.

Wylew – przyczyny udaru krwotocznego

Najczęstszą przyczyną wylewu jest wieloletnie zaniedbywanie zbyt wysokiego nadciśnienia tętniczego. Taki stan powoduje powstawanie mikrotętniaków, które po latach są podatne na pękanie. Zmiany mogą powstawać również wskutek ukrytych wad wrodzonych.

Udar mózgu – kto jest w grupie ryzyka?

Ryzyko wystąpienia udaru mózgu wzrasta wraz z wiekiem. Wiąże się ono jednak z innymi dolegliwościami, przez co coraz częściej udary spotykają również młodych ludzi. W grupie ryzyka znajdują się osoby cierpiące na:

• Nadciśnienie tętnicze,
• Cukrzycę,
• Nadwagę,
• Bezdech senny,
• Miażdżycę.

Ponadto, ryzyko udaru jest większe u osób spożywających duże ilości alkoholu, palących papierosy i stosujących niezdrową dietę bogatą w wysoce przetworzone i tłuste produkty. Na udar krwotoczny narażone są także osoby stosujące stale leki przeciwzakrzepowe.

Objawy udaru mózgu – jak je rozpoznać?

Udar, zarówno krwotoczny jak i niedokrwienny to stan bezpośredniego zagrożenia życia. W razie jego wystąpienia niezwykle ważna jest odpowiednio szybka reakcja na specyficzne objawy. W takim razie, jak rozpoznać udar? Alarmujące są następujące symptomy:

• Osłabienie mięsni kończyny (niedowład, drętwienie),
• Zaburzenia mowy,
• Opadnięcie kącika ust,
• Wymioty,
• Zaburzenia widzenia,
• Bóle głowy,
• Zaburzenia równowagi,
• Utrata przytomności.

Wyżej wspomniane dolegliwości mogą być zarówno objawami wylewu, jak i udaru niedokrwiennego.

Postępowanie w razie wystąpienia udaru

Osoba, u której podejrzewany jest udar musi być jak najszybciej przewieziona do szpitala, gdzie zostanie poddana tomografii komputerowej. Badanie umożliwia stwierdzenie, jaki rodzaj udaru wystąpił i w której części mózgu jest zlokalizowany. Inne procedury medyczne wykorzystywane w razie udaru to np. rezonans magnetyczny oraz angiografia tętnic domózgowych.

Należy pamiętać, że w razie wystąpienia udaru czas jest na wagę złota – szybkie zapewnienie choremu pomocy medycznej zminimalizuje szkody, jakie udar wywoła w mózgu.

Leczenie pacjenta po udarze

Po udarze niedokrwiennym bardzo ważne jest wdrożenie leczenia przeciwzakrzepowego i przeciwpłytkowego. W niektórych przypadkach zaleca się również inwazyjne zwężanie tętnic szyjnych (angioplastykę).

Jak chronić się przed udarem?

Przebyty udar może pociągać za sobą poważne konsekwencje zdrowotne, w tym paraliż, zaburzenia mowy czy pamięci, a nawet zgon. Ryzyko wystąpienia udaru można zmniejszyć zmieniając tryb życia.

Rzucenie palenia

Nałóg papierosowy to jedna z głównych przyczyn miażdżycy, która jest bezpośrednim powodem udaru niedokrwiennego. Chcesz zmniejszyć ryzyko udaru? Przestań palić!

Ogranicz alkohol

Duże ilości alkoholu wpływają bardzo niekorzystnie na funkcjonowanie układu krwionośnego. Aby oddalić od siebie ryzyko udaru warto zrezygnować z napojów wyskokowych lub chociaż zmniejszyć ich spożywanie do minimum.

Aktywność fizyczna

Uprawianie sportu wpływa pozytywnie na funkcjonowanie układu krwionośnego. Udowodniono, że regularna aktywność reguluje ciśnienie krwi i zapobiega stanom sprzyjającym udarowi, m. in. miażdżycy.

Kontrola ciśnienia krwi

Przyczyną wylewu, czyli udaru krwotocznego jest wieloletnie zbyt wysokie ciśnienie krwi. Aby uchronić się przed wylewem, regularnie wykonuj badania diagnostyczne.

Zdrowa dieta

Aby zminimalizować ryzyko wystąpienia udaru warto zmienić sposób żywienia na zdrowszy. Dieta przeciwudarowa powinna zawierać produkty obniżające ciśnienie krwi. Należą do nich m. in: łosoś, bataty, fasola, jagody, chudy nabiał, banany, orzechy, nasiona dyni.

Warto pamiętać, że udar, a wylew to tak naprawdę dwa rodzaje jednej dolegliwości, jaką jest udar mózgu. Nie należy zapominać i o tym, że udar nie dotyczy wyłącznie osób starszych – coraz częściej spotyka osoby młode, prowadzące niezdrowy tryb życia. Tymczasem wystarczy zaledwie kilka zmian, aby drastycznie zmniejszyć ryzyko wystąpienia stanu zagrażającemu życiu.

Autorka: Joanna Stanuch