Data publikacji: Sobota, 23.04.2022

Niedobór cynku: jakie mogą̨ być przyczyny? Jaki cynk wybrać?

Pięć miligramów dziennie. To tak niewiele. A pomyśleć, że od tej ilości zależy tak dużo. Pogorszenie stanu włosów, skóry i paznokci? Nowe rozstępy? Długo gojąca się blizna nawet po niewielkim skaleczeniu podczas prac kuchennych? To tylko niektóre skutki, jakie wywołuje niedobór cynku. Jakie mogą być przyczyny niedoboru cynku w organizmie człowieka? Jaki cynk wybrać? Opowiadamy, rekomendujemy, polecamy. Tylko to, co dobre.

Cynk niedobór – objawy

Skutkiem niedoboru cynku jest spadek ilości przeciwciał wytwarzanych przez układ immunologiczny człowieka. Czy wiesz, co następuje potem? Tak. Niestety. Spadek odporności. Jeśli obecnie zapadasz na infekcje częściej niż w poprzednich latach, notorycznie czujesz się zmęczony, a twoja koncentracja spada praktycznie do zera, zbadaj poziom cynku we krwi. Być może masz niedobór tego pierwiastka w swoim organizmie.

Niedobór cynku prowadzi do osłabienia zmysłów. Powonienie leci na „łeb, na szyję”, tracisz apetyt wskutek pogorszenia smaku, pojawia się niemiła suchość w ustach. Obniżenie stężenia cynku prowadzi także do anemii.

Zaobserwowałaś pogorszenie stanu skóry, włosów i paznokci? A może niespodziewanie pojawił ci się trądzik. Zajady? Owrzodzenia? Włosy wypadają. Paznokcie kruszeją. Miałaś zaledwie kilka rozstępów, a nagle pojawiły ci się nowe. Cynk. Cynk. Cynk. Zadbaj o to, byś miała odpowiedni poziom cynku w organizmie, bo… niedobór cynku skutkuje przedwczesnym starzeniem się.

Niedobór cynku – przyczyny

Ciało człowieka niedomaga, gdy za mało w nim cennego pierwiastka, jakim jest cynk. Niedobór tego mikroelementu w organizmie najczęściej mają:

wegetarianie,
osoby z chorobami alkoholowymi,
sportowcy,
chorzy z zaburzeniem wchłaniania substancji odżywczych z pożywienia w układzie pokarmowym,
wielbiciele słodkości,
osoby zażywające leki moczopędne, przeczyszczające i kortykosterydy.

Niedobór cynku i selenu – objawy u człowieka

Cynk i selen są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania tarczycy. Niedobór cynku może być odpowiedzialny za przyczynę subklinicznej niedoczynności tarczycy. Selen zaś jest aktywnym pierwiastkiem, który w największych ilościach koncentruje się właśnie w tarczycy. Długotrwały stan zapalny w organizmie (powstający wskutek nagromadzenia się nadtlenku wodoru w komórkach tarczycy) może wpływać na rozwój choroby tarczycy.

Objawami niedoboru selenu w ciele człowieka są:

choroby układu sercowo-naczyniowego, w tym: uszkodzenie mięśnia sercowego,

zwiększone prawdopodobieństwo zapadnięcia na choroby nowotworowe,

pogorszenie działania układu immunologicznego, czyli częstsze zapadanie na infekcje,

obniżenie męskiej płodności,

depresja, duże wahania nastroju,

ostre zapalenie trzustki.

Niedobór cynku i miedzi – objawy

Długotrwały niedobór miedzi w organizmie człowieka skutkuje niedokrwistością spowodowaną zmniejszoną wchłanialnością żelaza z układu pokarmowego. Innymi objawami niedoboru miedzi są:

nadpobudliwość ruchowa,
problemy z koncentracją i zapamiętywaniem,
wzrost kruchości kości,
zaburzenia wzrostu,
zwiększona podatność na infekcje.

Przeczytaj także: Witamina C - czy warto ją suplementować?

Jaki cynk wybrać?

Jeśli szukasz odpowiedzi na pytanie: jaki cynk spożywać, to najpierw poszukaj go w produktach spożywczych. To rozwiązanie najtańsze, najprostsze i najzdrowsze :)

Bogatym źródłem cynku są: ostrygi (od 60 do 90 mg cynku w 100 gramach produktu), sezam biały i sezam czarny, pestki dyni, kakao, słonecznik, olej lniany i orzechy nerkowca.

Ze źródeł zwierzęcych jedz wątróbkę i żółtko. Białko zwierzęce wspomaga wchłanianie cynku w jelicie cienkim. Tak samo jak kwas cytrynowy. Jeśli więc chcesz, by twój organizm przyswajał więcej cynku z pożywienia, gotowe potrawy skrapiaj obficie sokiem z cytryny.

Jaki cynk wybrać do suplementacji?

Za najlepszą formę uznaje się cynk w 100% postaci chelatu aminokwasowego. Taka forma jest najszybciej i najłatwiej przyswajalna przez organizm ludzki. Wysoką biodostępność prezentuje także orotan cynku. Najlepiej przenika przez błony komórkowe. Ale… jest mało dostępny na rynku. Na uwagę zasługuje także pikolinian cynku, odpowiedni dla osób z dolegliwościami układu pokarmowego, bo nie działa negatywnie na żołądek, a wzmacnia działanie cynku.

Siarczan cynku może drażnić błony śluzowe żołądka, a jego przyswajalność zależy od zapotrzebowania organizmu. Znikome wchłanianie prezentuje glukonian cynku, a mimo to jest on powszechnie stosowany w suplementach, bo producenci w sposób łatwy i tani otrzymują go na masową skalę z glukozy. Octan, cytrynian i wodoroasparginian – to trzy organiczne sole cynku, które są tanie w pozyskaniu, a przy tym mają większy stopień wchłanialności niż glukonian, ale mniejszy niż chelaty.

Wniosek jest taki: najlepiej przyjmuj chelaty cynkowe: chelat aminokwasowy, orotan cynku i pikolinian cynku. Ważne jest to, aby wybierać suplementy diety wyłącznie od sprawdzonych producentów, bo tylko takie preparaty mogą być bezpieczne dla człowieka.

Przyjmowanie jakiegokolwiek suplementu diety z cynkiem zawsze skonsultuj z lekarzem. Suplement bowiem łatwo przedawkować. Cynku zawartego w pożywieniu nie przedawkujesz nigdy. O to możesz być spokojny. Objawami przyjęcia zbyt dużej ilości tego pierwiastka przez organizm są: biegunka, zwroty głowy i nudności. Przedawkowanie cynku może też powodować dużo silniejsze i bardziej poważne następstwa, takie jak: zaburzenie pracy nerek oraz wątroby, spadek odporności, zaburzenie przyswajania wapnia, żelaza i miedzi.

Człowiek dorosły powinien przyjmować codziennie przynajmniej 5 mg cynku, a najlepiej od 15 do 20 mg.

Autorka: Ewa Doniec