Data modyfikacji: Czwartek, 17.11.2022

Yerba mate: jakie ma właściwości?

Przepadasz za yerba mate, a może pierwszy raz słyszysz o tym wyjątkowym napoju? Napar ten przyrządza się z liści i patyków ostrokrzewu paragwajskiego. Wyróżnia się on bardzo dobrym wpływem na ludzki organizm. Jakie są właściwości yerba mate? Jak przygotować ten napój? Sprawdź!

Yerba mate – co to jest?

Yerba mate to esencjonalny napar przygotowywany z wysuszonych liści oraz patyków ostrokrzewu paragwajskiego. Tradycyjnie pije się ją w Ameryce Południowej, jednak w ostatnich latach stała się popularna również w Europie, w tym w naszym kraju. Napój ten wyróżnia się ciekawym smakiem i nietypowym sposobem przygotowania, a dobroczynne właściwości yerba mate sprawiają, że warto regularnie po nią sięgać.

Wbrew pozorom yerba mate nie jest rodzajem herbaty, gdyż nazwą herbata powinno się określać jedynie napar z roślin z rodzaju kamelia. Yerbę rozpropagowali w Europie jezuiccy misjonarze około XVII wieku. Odkryli oni, że żute przez członków plemienia Guarani liście mają wiele pozytywnych właściwości, dlatego też zaczęli zakładać na naszym kontynencie plantacje. To oni prawdopodobnie wymyślili nazwę yerba mate, która pochodzi od łacińskiego słowa „herba” (ziele) oraz „mati” (tykwa) pochodzącego z języka keczua.

Yerba mate – skład

Mówiąc o tym, co to jest yerba mate, nie można zapomnieć o wyjątkowym składzie tego ziela. Zawiera ona witaminy z grupy B, a także witaminę C. Ma w sobie także liczne minerały, takie jak cynk, krzem, wapń, potas czy też magnez. To niezwykle ciekawe, gdyż yerba mate ma działanie pobudzające, ale w przeciwieństwie do kawy nie wypłukuje z organizmu magnezu, lecz nawet go zawiera.

Innym dobroczynnym składnikiem obecnym w yerba mate jest kwas chlorogenowy – przeciwutleniacz, który likwiduje szkodliwe wolne rodniki, a co za tym idzie zwiększa odporność czy też działa przeciwzapalnie. Ponadto napar zawiera oczywiście kofeinę, dzięki której działa pobudzająco.

Yerba mate – właściwości i działanie

Lecznicze i prozdrowotne właściwości yerba mate znane są ludziom od dawna, jednak dopiero w ostatnich dziesięcioleciach stały się przedmiotem badań naukowych. Napar z ostrokrzewu paragwajskiego pozytywnie wpływa zarówno na nasze ciało, jak i ducha. Oto najważniejsze właściwości yerba mate:

pobudza organizm i dodaje energii na dłuższy czas niż kawa,
poprawia krążenie krwi,
rozszerza naczynia krwionośne,
jest przeciwutleniaczem, a więc zwalcza szkodliwe wolne rodniki,
wzmacnia odporność,
działa przeciwzapalnie i antybakteryjnie,
poprawia koncentrację i pomaga się skupić,
zwiększa możliwości poznawcze,
obniża poziom złego cholesterolu,
zwiększa wrażliwość na insulinę, dzięki czemu może wspomagać leczenie insulinooporności,
poprawia przemianę materii,
oczyszcza organizm,
zwiększa libido,
wspomaga odchudzanie.

Czy yerba mate ma właściwości negatywne? Trudno odpowiedzieć na to pytanie. Niektóre badania wykazały, że napój ten pity w dużych ilościach może być źródłem rakotwórczych węglowodorów aromatycznych, jednak nie jest to kwestia jasna. Ponadto yerbę, jak wszystko inne, powinno się spożywać z umiarem. Inne badania wykazały związek picia yerba mate z występowaniem pewnych nowotworów, ale istnieje opcja, że winowajcą jest proces suszenia ziela nad dymem z ogniska, co powodować może skażenie węglowodorami aromatycznymi.

Yerba mate na odchudzanie

Do właściwości yerba mate należy również wspomaganie odchudzania. Badania wykazują, że może ona hamować apetyt. Przyspiesza również przemianę materii, dzięki czemu tłuszcz jest szybciej spalany. Dodatkowo zmniejsza poziom złego cholesterolu w organizmie, co pozytywnie wpływa na stan wątroby.

Pobudzające działanie yerba mate sprawia, że mamy więcej energii do aktywności fizycznej. Natomiast zwiększenie wrażliwości na insulinę również przyczynia się do uregulowania apetytu oraz zmniejszenia poziomu tkanki tłuszczowej.

Yerba mate – jak pić?

Jak pić yerba mate? Spożywanie tego napoju dla wielu jest swoistym rytuałem, który poprzedza odpowiednie jego przygotowanie. Yerbę serwuje się w specjalnych naczynkach nazywanych matero, które mogą być zrobione z drewna (najczęściej Palo Santo), tworzywa ceramicznego bądź tykwy (od której wzięła się nazwa napoju).

Przygotowanie naczyń do picia yerba mate ma nazwę curado. W przypadku naczynia z tykwy najpierw należy włożyć do środka fusy po yerbie do 3/4 objętości naczynia. Następnie zalewa się je wodą o temperaturze 75 stopni Celsjusza i zostawia na kilkanaście godzin. Później płucze się je chłodną wodą i wydobywa ze środka. W kolejnych krokach yerba mate wsypuje się do naczynia z tykwy do 3/4 objętości, zalewa wodą o temperaturze 75 stopni Celsjusza i zostawia na dobę. Dzięki temu matero mocno nasiąknie zapachem yerby.

Curado w przypadku naczynia z drewna Palo Santo obejmuje przepłukanie go wodą i wysuszenie, zaimpregnowanie poprzez natarcie tłuszczem (np. oliwą) i wypłukanie matero po dwóch kolejnych dobach.

Właściwe przyrządzanie yerba mate również nie jest takie oczywiste. Susz wsypuje się zwykle do 2/3 wysokości naczynia. Następnie zakrywa się wlot dłonią i potrząsa matero, aby odpowiednio ułożyć susz. Naczynie należy delikatnie przechylić do pozycji wyjściowej, aby susz znalazł się po jednej stronie. Do środka wkłada się bombillę – specjalną rurkę z sitkiem, dzięki któremu fusy nie wpadają do ust.

Yerba mate zalewa się wodą o temperaturze około 75 stopni Celsjusza (65-85°C). Napar parzy się 3-5 minut i pije za pomocą bombilli. Co ciekawe, yerbę można ponownie zalewać nawet kilka razy! Innym sposobem jej przyrządzania jest tereré, czyli ponowne zalanie suszu zimną wodą i podawanie z cytryną oraz miętą lub innymi ziołami. To doskonała propozycja na lato.