Data modyfikacji:
Jak często należy wykonywać mammografię?
Mammografia to badanie piersi, które pozwala na wykrycie raka sutka już w jego wczesnych stadiach. Dlatego jest zalecana jako badanie przesiewowe w tym kierunku. Dowiedz się, kto powinien wykonać mammografię i jak często należy poddawać się badaniu.
Czym jest mammografia?
Mammografia to badanie radiologiczne gruczołu sutkowego. Pierś jest uciskana i następnie prześwietlana za pomocą promieniowania rentgenowskiego. Ucisk piersi niekiedy może powodować pewien dyskomfort u badanej kobiety. Cała procedura jednak jest bezpieczna i nieinwazyjna. Ma ono na celu wykrywanie wczesnych stadiów raka gruczołu sutkowego. Badanie mammograficzne może wykryć już kilkumilimetrowe guzki, które nie są wyczuwalne podczas wykonywania samobadania piersi. Dzięki szybkiej diagnozie nowotworu i podjęciu odpowiedniego leczenia, możliwe jest uchronienie wielu kobiet przed śmiercią z powodu raka piersi. W czasie mammografii pierś obrazuje się w dwóch płaszczyznach – skośnej oraz górno-dolnej. W ten sposób badane są oba gruczoły sutkowe.Dlaczego wykonuje się badania mammograficzne?
Najczęstszym nowotworem złośliwym wśród kobiet w Polsce jest właśnie rak piersi (rak gruczołu sutkowego). Jest on też bardzo częstą przyczyną zgonów. Wykrycie tego nowotworu we wczesnym stadium, kiedy nie ma jeszcze przerzutów do innych narządów i węzłów chłonnych, a sam guz jest niewielkich rozmiarów, daje zdecydowanie większą szansę na całkowite wyleczenie. Dlatego tak ważne są badania przesiewowe, czyli bezpłatne badania, wykonywane w grupie osób bez objawów klinicznych choroby. Mammografia daje możliwość wykrycia nawet 95% wczesnych stadiów raka piersi. Stwierdzenie występowania niepokojących zmian w wyniku badania mammograficznego| jest powodem do wdrożenia dalszej diagnostyki, mającej na celu ustalenie charakteru zmiany.Kto powinien mieć wykonaną mammografię?
Program badań przesiewowych w kierunku wykrywania raka piersi w Polsce obejmuje bezpłatne badanie mammograficzne. Jest skierowany do kobiet w wieku od 50 do 69 lat, gdyż to w tym przedziale wiekowym kobiety są najbardziej narażone na zachorowanie. Również wśród tej grupy wiekowej stwierdzono największą korzyść wynikającą z takiego postępowania, czyli zmniejszenie umieralności z powodu raka gruczołu sutkowego. Inna jest także budowa piersi kobiet w tym wieku. Przeważa w niej tkanka tłuszczowa, co umożliwia odpowiednie zobrazowanie zmian. Młodsze kobiety mają gruczoły sutkowe o gruczołowej budowie, co utrudnia interpretację badania i dlatego u nich zalecane jest wykonywanie badania USG. Do programu możesz zakwalifikować się, gdy jesteś w odpowiednim przedziale wiekowym i spełniasz przynajmniej jeden z warunków:- nie miałaś przeprowadzonego badania mammograficznego w ciągu ostatnich 2 lat
- jesteś zakwalifikowaną do kolejnej mammografii po 12 miesiącach z powodu występowania czynników ryzyka: nowotwory piersi w rodzinie (u matki, siostry, córki), stwierdzona mutacja w genach BRCA1 lub BRCA2
Jak często wykonywać mammografię?
Wytyczne co do tego jak często i w jakiej grupie wiekowej powinno wykonywać się przesiewowe badanie mammograficzne nieznacznie różnią się w poszczególnych rejonach świata. W Polsce przyjęte zostało postępowanie według którego, każda kobieta w wieku 50-69 lat powinna mieć wykonaną mammografię co 2 lata. Inny schemat postępowania jest zalecany w przypadku kobiet, u których stwierdzono mutację genów BRCA1 lub BRCA2. Taka kobieta znajduje się pod opieką poradni genetycznych i jest włączona do programu profilaktycznego odpowiednio wcześniej, a badania wykonywane są częściej. W przypadku mammografii tym pacjentkom zaleca się wykonywanie badania już od 35 roku życia, powtarzając je co roku. Są to szczególne sytuacje i zawsze wymagają pozostawania pod opieką specjalnych ośrodków, w których nad pacjentką czuwają lekarze z różnych dziedzin: genetyk kliniczny i onkolog.Mammografia diagnostyczna
Badania mammograficzne wykonywane są nie tylko w ramach programu profilaktyki raka piersi. Przeprowadzane są także u kobiet, które zgłaszają się do lekarza z objawami sugerującymi zmiany w sutku. Do objawów, które powinny cię zaniepokoić i koniecznie skłonić do wizyty u lekarza należą:- wyczuwalny guz w piers,
- zmiany w wielkości i kształcie piersi,
- wciąganie skóry na gruczole sutkowym lub brodawki sutkowej,
- wyciek z brodawki (np. krew),
- zmiany skórne na brodawce lub w jej otoczeniu (np. zaczerwienienia),
- objaw skórki pomarańczy – zgrubienie i zaczerwienienie skóry, która przypomina w wyglądzie skórkę na pomarańczy,
- poszerzone żyły na piersi,
- owrzodzenia,
- powiększone węzły chłonne w dole pachowym.
Czynniki ryzyka raka piersi
Rak piersi jest częstym i niebezpiecznym nowotworem, który każdego roku jest rozpoznawany u wielu kobiet w Polsce i na świecie. Warto znać czynniki, które mogą predysponować do wystąpienia tego nowotworu, należą do nich:- wiek – szczyt zachorowalności od 50 do 70 lat,
- otyłość,
- brak aktywności fizycznej,
- spożywanie alkoholu,
- wczesna pierwsza miesiączka lub późna menopauza,
- terapie hormonalne,
- brak potomstwa,
- późne macierzyństwo,
- występowanie nowotworów piersi w rodzinie, mutacje genów BRCA1 i BRCA2.
Jak wygląda badanie mammograficzne?
Do badania mammograficznego nie jest konieczne specjalne przygotowanie. U kobiet miesiączkujących zaleca się wykonanie badania przesiewowego pomiędzy 5. a 10. dniem cyklu. W przypadku, gdy kobieta nie miesiączkuje, może zostać poddana badaniu w dowolnym czasie. W czasie procedury pacjentka umieszcza najpierw jedną, następnie drugą pierś na przeznaczonej do tego podstawce. Następnie jest ona dociskana płytką, dzięki czemu otrzymane obrazy mają lepszą jakość.
Autorka: Zuzanna Pawlak
Podobne artykuły:
Grejpfrut, a leki. Lista leków, które mogą zaszkodzić w połączeniu z owocem
2022-12-28
Materac zdrowotny dla osób z problemami kręgosłupa. Jaki wybrać?
2021-09-01
Żeń-szeń. Właściwości i przeciwwskazania
2019-09-09
Cholesterol - jak obniżyć? Domowe sposoby i dieta
2019-09-03
Pestki z dyni - dlaczego warto je jeść? Wartości odżywcze pestek z dyni
2019-08-27
Ranking wybielających past do zębów
2019-08-26
Jak radzić sobie ze stresem? Poznaj 5 sposobów na stres
2019-08-19
Samoobrona – jaki gaz pieprzowy wybrać, by bezpiecznie wrócić do domu?
2019-08-13
Polipy macicy. Co to jest? Jakie są objawy i jak leczyć?
2019-08-12