Sibo: co to? Objawy, leczenie

 Masz problemy z układem trawiennym? Dokuczają ci wzdęcia, nadmiar gazów, a czasem ból brzucha? To może być sibo. Co to właściwie jest za schorzenie? Jak je rozpoznać i jak leczyć? Zapraszamy do poniższego poradnika, w którym odpowiadamy na te pytania.

Sibo – co to jest za schorzenie?

 Już nie raz słyszeliście o sibo? „Co to jest?” to pytanie, które cały czas sobie zadajecie? Sibo to zespół rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego. Mówiąc bardziej precyzyjnie, to nieprawidłowa i nadmierna ilość bakterii w jelicie cienkim. O ile w jelicie grubym tych bakterii jest znacznie więcej i to całkowicie normalne, to w jelicie cienkim nie musi być ich zbyt wiele, a ich nadmiar wywołuje szereg przykrych i uciążliwych dolegliwości. Sibo można poznać także po tym, że w jelicie cienkim człowieka znajdują się bakterie, których w ogóle nie powinno tam być. Skoro już wiesz, co to jest sibo, to teraz przejdźmy do objawów, jakie może dawać.

Zespół sibo – objawy

Objawy sibo nie są charakterystyczne i przypominają objawy występujące w wielu innych różnych schorzeniach, np. zespole jelita drażliwego. Jego rozpoznanie nie należy więc do najprostszych. Najczęstsze objawy sibo to m.in.:

• wzdęty brzuch,
• nadmierna ilość gazów,
• bóle brzucha,
• biegunki na zmianę z zaparciami,
• zgaga,
• mdłości,
• • zmęczenie,
• ból głowy,
• uczucie pełności,
• spadek wagi ciała,
• wymioty,
• odbijanie,
• trądzik.

Objawy sibo mogą nasilać się wieczorem i po spożyciu przez osobę chorą błonnika, probiotyków, prebiotyków i produktów wysoko fermentujących. Warto wspomnieć, że diagnostyka w kierunku sibo powinna zostać już uruchomiona nawet w przypadku, gdy zaobserwujecie u siebie jedynie cztery ze wszystkich wyżej wymienionych objawów. Oczywiście ich jednorazowe pojawienie się nie powinno niepokoić, natomiast jeśli dolegliwości utrzymują się dłuższy czas, to warto przebadać się w kierunku sibo.

Sibo – przyczyny choroby

Przyczyny sibo mogą być różne. Czasem to zbyt mała ilość kwasu żołądkowego. Innym razem przyczyny należy szukać w zaburzeniu wydzielania enzymów trzustkowych. Częstą przyczyną sibo jest też zmniejszona motoryka jelita cienkiego. Warto dodać, że na sibo bardziej narażone są osoby, które borykają się z zespołem jelita drażliwego, chorobą Leśniowskiego-Crohna czy celiakią.

Zdarza się też tak, że przyczyną sibo są zmiany anatomiczne, np. uchyłki przewodu pokarmowego. Sibo dotyka też osób o obniżonej odporności. Jedno jest pewne – jeśli badania potwierdzą sibo, to szukanie przyczyny takiego stanu rzeczy może zająć sporo czasu. Warto jednak to zrobić i poddać się odpowiednim badaniom, aby wyleczone sibo nie wróciło w przyszłości.

Sibo – dlaczego trzeba je leczyć?

Wiele osób na co dzień żyje z sibo, ignorując wszelkie pojawiające się symptomy. To błąd, ponieważ nieleczone sibo może prowadzić do anemii i wszelkich niedoborów witamin. Te z kolei mogą skutkować kolejnymi przykrymi dolegliwościami, takimi jak osteoporoza czy neuropatia. Co prawda, sibo rzadko jest przyczyną tak poważnych schorzeń, ale z pewnością może je wywołać. Co więcej, nieleczone sibo może uszkodzić wątrobę oraz wywoływać kłębuszkowe zapalenie nerek.

Sibo – diagnostyka. Jakie zrobić badania, aby wykryć chorobę?

Aby wykryć sibo, można zrobić badanie kału. Wówczas badanie mikroskopowe może ujawnić obecność tłuszczów w stolcu, co będzie świadczyć o zaburzeniach ich wchłaniania, które z kolei mogą być wywołane przez sibo. Ponadto lekarze, aby wykryć sibo, często robią pacjentom badanie morfologiczne krwi. Takie badanie może z kolei wykazać niedobory witaminy B12.

Najskuteczniejsze w diagnostyce sibo będą jednak wodorowe lub wodorowo-metanowe testy oddechowe. Takie badanie mierzy poziom wodoru lub wodoru i metanu w wydychanym powietrzu pacjenta. Warto dodać, że oba te gazy produkowane są przez bakterie, więc jeśli mamy ich w jelicie cienkim zbyt wiele, to wówczas wyniki od razu to pokażą.

Jak wygląda takie badanie? Jest ono dość czasochłonne, ale bezbolesne. 12 godzin przed badaniem pacjent nie powinien nic jeść. Po tym czasie przychodzi na badanie i wdmuchuje powietrze w mały balonik. Po pobraniu próbki pacjentowi podawany jest cukier. Następnie lekarze przez trzy kolejne godziny po spożyciu cukru ponownie pobierają próbki powietrza. Zazwyczaj są one pobierane w około 20-minutowych odstępach.

Sibo – leczenie

Leczenie sibo nie jest proste. Nawet przyjmowanie odpowiednich leków i przestrzeganie zaleceń żywieniowych nie zawsze daje 100% skuteczność. Wszystko w tym przypadku zależy od organizmu danego pacjenta. Najczęściej chorzy na sibo dostają antybiotyki oraz odpowiednie suplementy witamin. Niektórzy lekarze proponują z kolei leczenie probiotykami, ale to jest jeszcze nie do końca zbadane. Nie wiadomo, czy probiotyki rzeczywiście skutecznie walczą z sibo.

Najskuteczniejsze leczenie można wdrożyć wtedy, kiedy znajdziemy przyczynę sibo. Przykładowo pacjenci ze zdiagnozowanymi uchyłkami przewodu pokarmowego być może będą musieli poddać się nawet zabiegowi chirurgicznemu. Nie ma zatem jednego prawidłowego leczenia sibo. To dobiera się indywidualnie do pacjenta. Ogromną rolę w leczeniu sibo odgrywa prawidłowa dieta.

Sibo – jaką dietę zastosować?

Aby wyleczyć sibo i zmniejszyć ryzyko jego nawrotu, należy unikać spożywania produktów łatwo fermentujących i zamienić je na te mało fermentujące. Taka dieta eliminacyjna powinna trwać od 2 do 6 tygodni i w tym czasie pacjenci nie powinni w ogóle spożywać produktów łatwo fermentujących. Czego zatem unikać? Poniżej lista NIEDOZWOLONYCH PRODUKTÓW:

• warzywa: szparagi, karczochy, czosnek, cebula, buraki, brukselka, kalafior, brokuły, por, kapusta, soczewica, ciecierzyca, soja, fasola, zielony groszek;
• owoce: owoce suszone i z puszki, morela, śliwka, jabłko, nektarynka, brzoskwinia, gruszka, mango;
• produkty mleczne: maślanka, jogurty, twaróg, mascarpone, ricotta, bita śmietana, kwaśna śmietana, mleko, mleko skondensowane;
• zboża i produkty zbożowe: makaron pszenny, żyto, płatki śniadaniowe, pieczywo pszenne;
• mleka roślinne: mleko sojowe;
• substancje słodzące: miód, syrop z agawy i glukozowo-fruktozowy, słodziki, produkty bez dodatku cukru ze substancjami słodzącymi;
• orzechy: orzechy nerkowca i pistacje.

Czym zastąpić wyżej wymienione produkty? Poniżej lista produktów DOZWOLONYCH:

• warzywa: pomidor, ogórek, papryka, seler, kukurydza, marchew, słodkie ziemniaki, bakłażan, dynia, szczypior, kapusta chińska, sałata, kabaczek;
• owoce: mandarynka, cytryna, grejpfrut, pomarańcza, truskawka, malina, kiwi, jagoda, banan, malina;
• Produkty mleczne: bez laktozy, masło, margaryna, ser brie, camembert, mozzarella, parmezan, cheddar, szwajcarski;
• zboża i produkty zbożowe: płatki owsiane i ryżowe, ryż, mąka orkiszowa, chleb orkiszowy na zakwasie, pieczywo bezglutenowe, mąka owsiana, makaron bezglutenowy, komosa ryżowa;
• mleka roślinne: migdałowe, ryżowe;
• substancje słodzące: cukier kryształowy, stewia, aspartam, syrop klonowy;
• orzechy: włoskie, ziemne, pekan, piniowe, makadamia, migdały, nasiona słonecznika, pestki dyni, ziarna sezamu.

Po kilku tygodniach diety eliminacyjnej można stopniowo wprowadzać produkty wysoko fermentujące. Należy to jednak robić na zasadzie „co trzy dni produkt z jednej grupy”, np. w poniedziałek warzywo, w piątek owoc, we wtorek orzech itd. Czas trwania takiej diety to 8-12 tygodni. Oczywiście w tym czasie należy ciągle obserwować swój organizm.

Autorka: Klaudia Borycka