Data modyfikacji:
Częste oddawanie moczu – przyczyny
Wzrost częstości oddawania moczu może być objawem różnych chorób układu moczowego, ale także innych zaburzeń. Dowiedz się, jakie są możliwe przyczyny częstomoczu i kiedy szukać pomocy lekarskiej.
Częste oddawanie moczu – kiedy oznacza chorobę?
Typowo zdrowa, dorosła osoba w ciągu dnia oddaje mocz od 4 do 6 razy. A prawidłowa jego objętość to od 1,5 litra do 2 litrów w ciągu doby. Zależy to od wielu czynników, między innymi od ilości wypijanych płynów. Za zbyt częste oddawanie moczu uznaje się sytuacje, kiedy dana osoba oddaje mocz częściej niż 8 razy na dobę. Może być to spowodowane:
- wytwarzaniem większej niż typowo objętości moczu,
- nieprawidłowościami ze strony dróg wyprowadzających mocz, np. zmniejszenie objętości pęcherza moczowego lub częste parcie na mocz.
Niekiedy współistnieją także inne objawy, takie jak ból czy dyskomfort podczas mikcji, czyli tak zwane objawy dyzuryczne. Mocz może być oddawany nie tylko częściej, ale także w zwiększonej ilości, ten objaw nazywany jest wielomoczem.
Czasem mikcję poprzedza nagłe parcie na mocz, które bywa niemożliwe do powstrzymania i towarzyszy mu nietrzymanie moczu. Częstomocz może występować w ciągu dnia, w czasie nocy lub przez całą dobę. Pewne stany fizjologiczne, a więc nie chorobowe, predysponują do występowania częstszych mikcji, jest to np. ciąża. W każdym wypadku zwiększenia liczby mikcji w ciągu doby powinno się to zgłosić do swojego lekarza rodzinnego, który może zlecić dodatkowe badania w celu zidentyfikowania przyczyny występujących problemów. W ten sposób jak najszybciej można podjąć ewentualne leczenie.
Częstomocz – przyczyny ze strony układu moczowego
Nieprawidłowości układu moczowego, które mogą objawiać się częstomoczem, występują w różnych jego obszarach. Mogą dotyczyć górnych dróg moczowych, czyli nerek, a także dolnych, czyli pęcherza moczowego i cewki moczowej.
Najczęstszą przyczyną częstego oddawania moczu, która dotyczy układu moczowego, jest zapalenie pęcherza moczowego. Dotyka głównie kobiet, co ma związek z budową układu moczowego. Występuje u nich krótsza cewka moczowa, zlokalizowana w niewielkiej odległości od odbytu, co umożliwia przemieszczanie się bakterii drogą wstępującą do układu moczowego. Mężczyźni chorują na zapalenie pęcherza moczowego głównie wtórnie do rozrostu gruczołu krokowego.
W przebiegu zapalenia pęcherza moczowego prócz częstomoczu pojawiają się objawy zakażenia, takie jak gorączka, ból podbrzusza, ból towarzyszący mikcji, parcia naglące.
Inne dolegliwości ze strony układu moczowego, które mogą być przyczyną częstego oddawania moczu, to:
- Niewydolność nerek – zwiększona częstość mikcji wynika przede wszystkim ze wzrostu ilości wytwarzanego przez nieprawidłowo pracujące nerki moczu. Niewydolność nerek może objawiać się też bezmoczem, kiedy nerki przestają całkowicie filtrować krew i wytwarzać mocz.
- Zaburzenia czynnościowe pęcherza moczowego, tzw. pęcherz neurogenny – częstomocz jest w tym przypadku skutkiem występowania skurczy mięśniówki pęcherza przy jego niecałkowitym wypełnieniu, które nie są świadomie kontrolowane.
- Zmniejszenie objętości pęcherza moczowego – może być wynikiem np. radioterapii obszaru miednicy mniejszej i zwłóknienia pęcherza.
- Łagodny rozrost gruczołu krokowego – częstomocz w przebiegu łagodnego rozrostu gruczołu krokowego występuje zarówno w czasie dnia, jak i w nocy i jest wynikiem występowania przeszkody podpęcherzowej, która utrudnia całkowite opróżnienie pęcherza, a także występowania parć naglących.
- Rak gruczołu krokowego – objawy są podobne do tych występujących w łagodnym rozroście.
- Rak pęcherza moczowego – najczęściej objawia się występowaniem krwiomoczu ze skrzepami. Jednak czasem powoduje także zwiększenie częstości oddawania moczu.
- Nietrzymanie moczu w przebiegu niewydolności zwieraczy – częste oddawanie moczu jest spowodowane jego samoistnym wyciekaniem już przy niecałkowitym wypełnieniu pęcherza.
Zbyt częste oddawanie moczu – przyczyny zwiększenia ilości moczu
Zbyt częste oddawanie moczu może być spowodowane zwiększeniem ilości wytwarzanego moczu. Jest to związane zarówno z występowaniem dysfunkcji układu moczowego – niewydolność nerek – jak i chorób ogólnoustrojowych. Czynniki, które powodują wzrost objętości wytwarzanego w ciągu doby moczu, a tym samym wywołujące częściej niż typowo potrzebę mikcji, to:
- Cukrzyca – z powodu obecności glukozy w moczu przedostaje się do niego większa ilość wody. Cukrzycy towarzyszy też nadmierne pragnienie.
- Moczówka prosta – jest to choroba, w przebiegu której mocz nie jest zagęszczany. Dzieje się tak z powodu niedoboru wazopresyny, czyli hormonu regulującego zagęszczanie moczu, lub braku odpowiedzi na hormon ze strony cewek nerkowych.
- Podwyższony poziom wapnia we krwi – wynika z nieprawidłowego wchłaniania wapnia przez hormony produkowane przez przytarczyce i tarczycę.
- Zmniejszenie stężenia potasu we krwi – może być skutkiem niewłaściwej diety, ale również choroby nerek.
- Picie dużych ilości płynów – w szczególności zaś do zwiększenia ilości wydalanego moczu predysponuje picie kawy i alkoholu. Niekiedy nadmierne przyjmowanie płynów jest związane z zaburzeniami psychicznymi.
- Ciąża – jest to naturalny objaw.
- Przyjmowanie leków moczopędnych – należą do nich np. leki zmniejszające ciśnienie tętnicze.
Częste oddawanie moczu – pozostałe przyczyny
Niekiedy zwiększenie częstości mikcji w ciągu doby może być związane z chorobami układu nerwowego, które zaburzają prawidłowe funkcjonowanie układu moczowego. Mogą wiązać się z występowaniem parć naglących oraz nietrzymania moczu, a tym samym zwiększać liczbę wizyt w toalecie. Należy do nich choroba Parkinsona oraz stwardnienie rozsiane.
Nieco odmienne przyczyny może mieć częstsze oddawanie moczu w nocy, czyli tak zwana nykturia. Mówimy o niej, kiedy dana osoba oddaje mocz powyżej jednego razu w ciągu nocy. U mężczyzn jest to często objawem łagodnego rozrostu gruczołu krokowego. Inne przyczyny nykturii to:
- niewydolność serca,
- zakażenia dróg moczowych,
- nietrzymanie moczu,
- cukrzyca,
- leki,
- picie dużych ilości płynów przed snem lub napojów zwiększających diurezę takich jak kawa.
Autor: Zuzanna Pawlak
Przeczytaj również
Grejpfrut, a leki. Lista leków, które mogą zaszkodzić w połączeniu z owocem
2022-12-28
Materac zdrowotny dla osób z problemami kręgosłupa. Jaki wybrać?
2021-09-01
Żeń-szeń. Właściwości i przeciwwskazania
2019-09-09
Cholesterol - jak obniżyć? Domowe sposoby i dieta
2019-09-03
Pestki z dyni - dlaczego warto je jeść? Wartości odżywcze pestek z dyni
2019-08-27
Ranking wybielających past do zębów
2019-08-26
Jak radzić sobie ze stresem? Poznaj 5 sposobów na stres
2019-08-19