Data publikacji:

Co na bolesną miesiączkę?

Bolesne miesiączki są bardzo częstymi dolegliwościami, szczególnie w grupie kobiet młodych. Niekiedy bóle mogą utrudniać codzienne funkcjonowanie, dlatego tak ważne jest aby wiedzieć jak sobie z nimi radzić i kiedy koniecznie szukać pomocy u lekarza. 

Bolesna menstruacja – co to takiego?

Zespół bolesnego miesiączkowania (nazywany też dysmenorrhoea) to jedna z najczęstrzych dolegliwości wśród kobiet w wieku rozrodczym. Bolesne menstuacje charakteryzują się występowaniem skurczowego bólu w dolnej części brzucha w czasie miesiączki. Niekiedy towarzyszy temu także ból okolicy lędźwiowo-krzyżowego odcinka kręgosłupa oraz promieniowanie w kierunku ud.  Nasilenie objawów jest różne, niektóre kobiety odczuwają umiarkowany, inne zaś bardzo silny i uniemożliwiający wykonywanie codziennych czynności ból. 

Dolegliwości typowo pojawiają się tuż przed lub zaraz po rozpoczęciu miesiączki. Dodatkowo do bólu w okolicy podbrzusza dołączają się w niektórych przypadkach objawy takie jak:

  • nudności i wymioty
  • biegunka
  • zmęczenie, ogólne osłabienie i senność
  • bóle głowy 
  • zawroty głowy, omdlenia
  • bolesność piersi
  • rozdrażnienie
  • Jakie są przyczyny bolesnych miesiączek?

    Istnieją dwie postaci bolesnego miesiączkowania: postać pierwotna oraz postać wtórna. Różnią się one czasem pojawienia się u kobiety, a także przyczynami występowania.

    Pierwotne bolesne miesiączkowanie

    Jest to występowanie bolesnych menstruacji bez obecności stanów chorobowych miednicy. Występuje najczęściej u młodych kobiet oraz dziewcząt i pojawia się do około roku od pierwszej miesiączki. Jest to częstsza postać bolesnego miesiączkowania. Przyczyną odczuwania nieprzyjemnych dolegliwości w czasie krwawienia miesięcznego są nasilone skurcze mięśnia macicy, a także niedokrwienie macicy powodowane skurczem naczyń krwionośnych. Dzieje się tak z powodu zwiększonego wydzielania prostaglandyn, czyli związków wytwarzanych przez organizm człowieka, powodujących skurcz mięśnia macicy i naczyń krwionośnych. 

    Do czynników predysponujących do wystąpienia bolesnych miesiączek zaliczany jest nadmierny stres, który może zwiększyć produkcję prostaglandyn. Aby stwierdzić, że do czynienia mamy z pierwotnym bolesnym miesiączkowaniem lekarz ginekolog wykonuje badania mające na celu wykluczenie wszelkich zmian chorobowych. W tym celu przeprowadza z pacjentką dokładny wywiad, na którego podstawie decyduje o wykonaniu koniecznych do postawienia diagnozy badań, do których należeć mogą:

  • badanie ginekologiczne 
  • badanie ultrasonograficzne miednicy i narządów rozrodczych
  • cytologia
  • histeroskopia
  • laparoskopia

  • Wtórne bolesne miesiączkowanie

    Ten rodzaj bolesnych menstruacji pojawia się zazwyczaj w późniejszym okresie życia, zazwyczaj między 30. a 40. rokiem życia i jest poprzedzony okresem występowania miesiączek bez nasilonych dolegliwości bólowych. W tym wypadku zawsze konieczna jest wizyta u lekarza ginekologa, aby zdiagnozować przyczynę schorzenia. Do chorób, które mogą objawiać się bólem w czasie krwawienia miesięcznego należą:

  • endometrioza – jest to choroba, w której do czynienia mamy z występowaniem błony śluzowej macicy w innych lokalizacjach niż jama macicy, np. w jajniku, jajowodzie, ale także w jelicie czy pęcherzu
  • stany zapalne narządów miednicy mniejszej
  • mięśniaki macicy – łagodne guzy z tkanki mięśniowej gładkiej
  • polipy macicy
  • zwężenie kanału szyjki macicy
  • wady rozwojowe macicy oraz pochwy
  • choroby przenoszone drogą płciową
  • obecność wkładki wewnątrzmacicznej
  • obecność zrostów w obrębie miednicy mniejszej np. pooperacyjnych. W tym przypadku konieczne jest leczenie schorzenia wywołującego bolesne miesiączkowanie.
  • Bolesne miesiączki – jak sobie z nimi radzić? Leki

    Kiedy bolesne miesiączki są przyczyną dezorganizacji życia codziennego kobiety czy dziewczynki, uniemożliwiając jej uczestniczenie w typowych aktywnościach, należy im przeciwdziałać. Działania te powinny być konsultowane z lekarzem rodzinnym oraz ginekologiem, którzy pomogą dobrać najlepsze sposoby leczenia. Do leków polecanych w wypadku takich dolegliwości należą niesteroidowe leki przeciwzapalne (w skrócie NLPZ), które zmniejszają wytwarzanie prostaglandyn w macicy, np. preparaty zawierające ibuprofen, naproksen. 
    Leki te są dostępne bez recepty, najrozsądniej jednak skonsultować dawkowanie z lekarzem lub farmaceutą w aptece. Mogą one bowiem wywoływać dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego, takie jak choroba wrzodowa żołądka.

    W przypadku nasilonych dolegliwości twój ginekolog może niekiedy zaproponować ci zastosowanie doustnej antykoncepcji hormonalnej. Tabletki antykoncepcyjne blokują owulację, podczas której występują bóle. Jednak nie jest to sposób dla każdej kobiety, szczególnie zaś dla tych które planują ciążę. 

    Pomocniczo można stosować też leki rozkurczowe, takie jak: drotaweryna, jednak podstawą zwalczania bólu menstruacyjnego są leki z grupy NLP

    Jak możesz sobie radzić z bolesną menstruacją?

    Poza stosowaniem metod farmakologicznych zalecana jest też suplementacja witamin i minerałów. Szczególnie witaminy B6, magnezu i wapnia. 

    Można w tym celu wprowadzić do diety bogate w te związki produkty oraz wybrać odpowiednie suplementy diety. Do produktów bogatych w magnez należą m.in. gorzka czekolada i nasiona słonecznika. Dużo wapnia dostarczysz sobie spożywając mleko i jego przetwory, a także ryby. Do innych sposobów radzenia robie z bolesnymi miesiączkami należą:

  • stosowanie technik relaksacyjnych
  • masaże podbrzusza
  • joga
  • niezbyt forsowne spacery
  • ciepłe okłady lub kąpiele (Pamiętaj, aby nie były one zbyt gorące, bo może to nasilić krwawienie.)
  • napar z rumianku 
  • napar z liści malin

  • U pewnej części kobiet dolegliwości związane z bolesnymi miesiączkami ustępują lub znacząco się zmniejszają po ciąży. 

    Autorka: Zuzanna Pawlak