Data modyfikacji:

Mniszek lekarski: właściwości i zastosowanie

Czy wiesz, że znane wszystkim dmuchawce wyróżniają się wyjątkowymi właściwościami prozdrowotnymi? Fachowa nazwa rośliny to mniszek lekarski. Poprawia pracę układu pokarmowego i wspomaga leczenie wielu chorób. Jakie są właściwości i zastosowanie mniszka? Sprawdź!

mniszek lekarski właściwości

Mniszek lekarski – co to jest?

Mniszek lekarski to roślina łąkowa występująca w naturze na całym świecie. Każdy chyba pamięta z dzieciństwa urocze, żółte kwiatki przemieniające się w puchate dmuchawce, które po zdmuchnięciu pięknie fruwają w powietrzu. To właśnie mniszki w fazie owocowania.

Choć potocznie określa się je często mleczami, warto wiedzieć, że w rzeczywistości mlecz i mniszek lekarski to dwie zupełnie różne rośliny. Jednak gdy przerwie się łodygę mniszka, z jej wnętrza zaczyna wydobywać się białawy (mleczny) płyn. Może on działać drażniąco, a nawet powodować choroby skóry.

Mniszek lekarski jest niezwykle łatwy w uprawie, gdyż jego nasiona bardzo szybko się rozsiewają. Nie każdy zdaje sobie sprawę z tego, że ten powszechnie znany chwast wyróżnia się licznymi właściwościami prozdrowotnymi. Opisujemy je w dalszej części artykułu.

Mniszek lekarski w farmaceutyce i ziołolecznictwie występuje pod kilkoma postaciami:

  • herbata z mniszka lekarskiego,
  • syrop z mniszka lekarskiego,
  • mniszek lekarski w tabletkach,
  • miód z mniszkiem lekarskim,
  • maść z mniszkiem lekarskim.

Sprawdź również, jakie ma czystek właściwości.

Właściwości mniszka lekarskiego

Mniszek lekarski ma wiele cennych właściwości. Jako surowiec farmaceutyczny i kosmetyczny wykorzystuje się kwiaty, ziele oraz korzeń mniszka. Roślina ta zawiera m.in. takie dobroczynne substancje i związki chemiczne, jak flawonoidy, kwasy fenolowe, triterpeny, glikozydy, sole potasu, witamina C, garbniki, inulina, fitosterole.

Mniszek znany jest głównie ze swoich żółciotwórczych właściwości. Zawdzięcza je laktonom, czyli substancjom gorzkim zawartym przede wszystkim w korzeniu. Właśnie ta goryczka powoduje wzrost wydzielania żółci, soku żołądkowego oraz śliny. Mniszek lekarski wspomaga również trawienie tłuszczów oraz poprawia wchłanianie się witamin, dzięki temu, że ułatwia przepływ żółci do dwunastnicy.

Oto najważniejsze lecznicze właściwości mniszka lekarskiego:

  • działa moczopędnie i żółciopędnie - często wykorzystywany jest również jako środek moczopędny. Dzięki występującej w nim soli potasu usprawnia usuwanie wody z organizmu, zapobiegając tym samym obrzękom. Zapobiega także tworzeniu się kamieni nerkowych,
  • usprawnia pracę układu pokarmowego - dzięki obecności inuliny, mniszek lekarski może wspomagać proces odchudzania. Inulina pomaga bowiem w budowaniu prawidłowej flory bakteryjnej, ma działanie detoksykujące, a także zmniejsza wchłanianie się tłuszczy oraz glukozy przyjmowanej wraz z jedzeniem,
  • działa rozkurczowo,
  • obniża poziom „złego cholesterolu”,
  • działa przeciwzapalnie,
  • poprawia odporność,
  • pozytywnie wpływa na stan skóry,
  • przyspiesza gojenie ran - ma działanie ściągające oraz antybakteryjnie. Pozytywnie wpływa na czas gojenia się ran i regeneruje skórę. Sokiem z mniszka można smarować kurzajki.

Mniszek lekarski – zastosowanie

Mniszek lekarski znalazł zastosowanie w leczeniu wielu schorzeń. Przede wszystkim wspomaga on leczenie chorób wątroby i całego układu pokarmowego. Warto pić napar z mniszka przy zastoju żółci lub kamicy. Ponadto roślina ta pomaga na niestrawność i bóle żołądka.

Herbata z mniszka lekarskiego działa moczopędnie, dzięki czemu wspomaga oczyszczanie nerek. Może także obniżać poziom cukru we krwi. Warto stosować mniszek również w czasie infekcji, przy stanach zapalnych, a także w formie maści na drobne ranki, podrażnienia i kurzajki.

Mniszek lekarski – zbieranie i stosowanie

Lecznicze właściwości mniszka lekarskiego wykazują zarówno kwiaty, liście, jak i korzenie. Każdą z tych części warto jednak zbierać w innym czasie. Kwiaty i łodygi najlepiej zbierać na początku maja, a korzenie wczesną wiosną lub jesienią. Chociaż mniszek można znaleźć praktycznie wszędzie, do zbiorów wykorzystuj te rośliny, które rosną możliwie jak najdalej od dróg i zanieczyszczeń.

Mniszek lekarski na raka

Uważa się, że mniszek lekarski może wspomagać leczenie niektórych typów raka. Na razie jednak jest niewiele badań na ten temat. Pamiętaj, że żadne zioła i preparaty medycyny naturalnej nie mogą być stosowane samodzielnie w leczeniu nowotworów. Jeśli chorujesz onkologicznie, skonsultuj się z lekarzem przed rozpoczęciem kuracji mniszkiem.

Mniszek lekarski a mlecz – jak odróżnić?

Warto wiedzieć, że mlecz i mniszek lekarski to dwie różne rośliny. Mlecz może mieć kilka łodyg w przeciwieństwie do mniszka, ponadto jego „dmuchawce” są bardziej zbite. Kwiat mniszka lekarskiego  jest zawsze pojedynczy. To właśnie mniszek, a nie mlecz, wyróżnia się wyjątkowymi właściwościami prozdrowotnymi.

Mniszek lekarski – przeciwwskazania i skutki uboczne

Istnieje kilka przeciwwskazań do stosowania mniszka lekarskiego. Nie powinny go przyjmować osoby cierpiące z powodu choroby wrzodowej, niedrożności jelit lub dróg żółciowych. Ponadto należy pamiętać, że wszystkie zioła mogą wchodzić w reakcje z wieloma lekami. Jeśli więc przyjmujesz jakieś lekarstwa na stałe, skonsultuj się z lekarzem, zanim rozpoczniesz kurację herbatką z mniszka lekarskiego.

Autorka: Olga Wacholc