Data publikacji:

Zespół cieśni nadgarstka: objawy, co pomaga

Praca przy komputerze może mieć poważny wpływ na nasze zdrowie – kiedy słyszymy to zdanie myślimy zazwyczaj o problemach z plecami lub wzrokiem. Jest jednak jeszcze jedno potencjalne schorzenie nierozłącznie związane z graniem i pisaniem na klawiaturze – zespół cieśni nadgarstka.

zespół cieśni nadgarstka
Zanim zaczniemy, musimy wyraźnie zaznaczyć, że poniższy opis i porady nie są pisane przez osobę o wykształceniu medycznym. Jeżeli stwierdzicie obecność wymienionych symptomów, skonsultujcie je z lekarzem, by otrzymać wiarygodną diagnozę i zalecenia co do terapii. Niemniej jednak, sugestie i uwagi w dalszej części tego tekstu są związane z praktycznymi problemami autora i próbami ich uniknięcia.

Zespół cieśni nadgarstka: objawy

Czym jest zespół cieśni nadgarstka? Dolegliwość ta nazywana po angielsku „carpal tunnel syndrome” jest efektem ucisku na nerwy w nadgarstku, na skutek którego zaczynają pojawiać się problemy z przesyłaniem sygnałów nerwowych do i z dłoni.

Problemy te mogą powodować ból, odrętwienie i skurcze, a w konsekwencji zmniejszyć sprawność dłoni, w tym wywołać problemy z chwytaniem i trzymaniem przedmiotów. Jeśli komputer stacjonarny lub laptop jest twoim narzędziem pracy to ten problem może dotyczyć także ciebie.
Zespół cieśni nie jest problemem nieodwracalnym ani nienaprawialnym – istnieje możliwość zrehabilitowania dłoni, dostępne są specjalne ortezy, a w naprawie uszkodzeń pomagają wedle niektórych doniesień także sterydy, lub w ostateczności, dość prosta operacja na nadgarstku.

Przywrócenie sprawności dłoni z pomocą ćwiczeń jest dość czasochłonne i wymaga systematyczności, nawet, jeżeli nie odczuwamy symptomów zespołu cieśni codziennie.

Sterydy, choć pomocne, nie są rozwiązaniem problemu, a jedynie sposobem na zredukowanie jego konsekwencji, podczas gdy zarówno ortezy usztywniające, jak i operacja, oznaczają w praktyce niezdolność do pracy nawet przez kilka miesięcy i poważne ograniczenia w normalnym „używaniu” rąk.

Jest to jedna z dolegliwości, którym zdecydowanie lepiej zapobiegać.

Zespół cieśni nadgarstka: jaki lekarz

W diagnozowaniu zespołu cieśni może brać udział dwóch specjalistów – ortopeda oraz neurolog. Ponieważ niektóre z symptomów zauważanych przy zespole cieśni pojawia się jednocześnie przy problemach z kręgosłupem, lekarze mogą chcieć sprawdzić stan naszych pleców i zlecić przewodnictwo nerwowo-mięśniowe.To drugie badanie może pomóc ustalić, czy faktycznie występują problemy z sygnałami przesyłanymi do i z dłoni.

W zależności od wyników badań można otrzymać zalecenie noszenia ortezy, skierowanie na rehabilitację lub zabieg naprawczy.

Jak złagodzić ból?

Najbardziej oczywistym sposobem na walkę z zespołem cieśni jest robienie regularnych przerw, pozwalających odpocząć dłoniom i nadgarstkom.

Ponieważ problem wiąże się z ułożeniem dłoni i naciskiem na wrażliwy odcinek przegubów, czas, który spędzamy trzymając ręce z dala od klawiatury lub myszy jest czasem względnego odpoczynku. 

Nie wystarczy jednak nic nie robić – ważnym elementem walki z problemami tego typu są ćwiczenia, oparte na wyginaniu wyprostowanych lub zaciśniętych w pięść dłoni w górę i w dół na wyprostowanych rękach.

Dokładne ćwiczenia można znaleźć w poradnikach na YouTube, gdzie specjaliści od rehabilitacji tłumaczą wszystko, co powinniśmy robić, by odpowiednio rozćwiczyć dłonie.



Warto pamiętać też o jednym: objawy zespołu cieśni przychodzą i odchodzą, dopóki stan dłoni nie pogorszy się na tyle, by występowały one ciągle.

Jeżeli odczuwamy ból, odrętwienia lub „mrówki” w rękach, które nie znikają po szybkim rozmasowaniu dłoni lub próbach „strząśnięcia” odrętwienia, warto potraktować sprawę poważnie. Choć symptomy mogą zniknąć na kilka tygodni lub miesięcy, każdy nawrót staje się coraz poważniejszy i bardziej uciążliwy.

Osoby grające na komputerze i innych urządzeniach, powinny mieć na uwadze jeden fakt: skręcenie nadgarstka konieczne, by trzymać i używać pada może powodować takie same, a nawet większe problemy, niż granie na klawiaturze i myszy. Co gorsza, znacznie trudniej jest przeciwdziałać takim problemom, gdyż kontrolery trzymamy zazwyczaj w powietrzu, co eliminuje niektóre z rozwiązań.

Z tego względu, jeśli jesteśmy graczem borykającym się z zespołem cieśni nadgarstka, powinniśmy szczególnie przykładać się do ćwiczeń pozwalających redukować i przeciwdziałać temu schorzeniu oraz robić regularne przerwy.

Pomoc w przypadku zespołu cieśni nadgarstka

Szczęśliwie, większość „dodatków”, które możemy sobie sprawić, pracując w biurze, by osłabić uciążliwości wiążące się z odrętwieniem, jest stosunkowo tania i łatwa do dostania

 Lekkie, gumowe opaski na nadgarstki, które nie uciskają za mocno wrażliwych miejsc, ale delikatnie korygują pozycję rąk w spoczynku mogą zapewnić sporo ulgi, szczególnie na początku występowania problemów.

Ich sportowe kuzynki, opaski opinające dłoń, z miejscem na kciuk także mogą pomóc, ale tylko, jeżeli same nie powodują poważnego ucisku lub odrętwienia – w przypadku dużego dyskomfortu możemy sobie bardziej zaszkodzić niż pomóc, zbyt entuzjastycznie podchodząc do opinania ręki.

Mniej problematyczne, bo nie wywołujące żadnego nacisku są podkładki pod myszki i klawiatury: długie, pozwalające oprzeć dłonie podczas pisania i małe silikonowe poduszki pod nadgarstek, gdy korzystamy z myszy.

Korygują one pozycję dłoni i sprawiają, że nie wiszą one w powietrzu podczas pracy, co także może powodować ból lub dyskomfort. Podkładki do myszy z silikonu znacząco zdejmują napięcie z dłoni, sprawiając, że inaczej rozkładamy ciężar spoczywającej ręki – zamiast wyginać nadgarstek w górę trzymając „gryzonia”, trzymamy dłoń w linii prostej.

Ostatnią ważną, lecz trudno dostępną pomocą w tego typu problemach, są tak zwane myszy wertykalne – komputerowe myszy przechylone pod kątem niemal 90 stopni tak, by wymusić inną pozycję nadgarstka.

Choć urządzenia te potrafią być bardzo ergonomiczne, ich oferta na rynku jest znacznie bardziej ograniczona, niż tradycyjnych myszek. Warto zaznaczyć też, że nie są to myszy dla graczy lub grafików – ich wydajność rzadko pozwala na precyzję konieczną do komfortowej gry lub zabawy.

Wszystkie powyższe akcesoria służą jednak jako pomocnicy do ćwiczeń i terapii koniecznych, by uporać się z symptomami zespołu cieśni – by powstrzymać postępujące objawy, należy skonsultować się z lekarzem. Jeżeli przy pracy lub po pracy odczuwacie ból lub odrętwienie, szczególnie w palcu serdecznym lub wewnątrz dłoni, pamiętajcie, że lepiej przeciwdziałać, niż leczyć.


Autor: Artur Cnotalski