Data publikacji:

Kapsaicyna. Co to jest i jak działa? 

Kapsaicyna to związek o złożonym działaniu. Oferuje szereg potencjalnych korzyści zdrowotnych, ale może również powodować niepożądane skutki uboczne. Ważne jest, aby spożywać ją z umiarem i mieć świadomość potencjalnych interakcji z lekami oraz indywidualnej tolerancji. Poznaj najważniejsze informacje dotyczące kapsaicyny.
hot red fresh organic chili pepper

Co to jest kapsaicyna?

Kapsaicyna to aktywny składnik papryki chili, czyli substancja, która powoduje uczucie ostrości lub pieczenia po spożyciu. Jest to alkaloid, który drażni receptory bólu, zwłaszcza receptory TRPV1, które są odpowiedzialne za wykrywanie ciepła i bólu.

Kapsaicyna – właściwości

  • Przeciwbólowe (analgetyczne) – kapsaicyna działa na receptory bólowe TRPV1, początkowo je stymulując (powodując uczucie pieczenia), a następnie desensytyzując. Prowadzi to do zmniejszenia odczuwania bólu. Z tego powodu jest stosowana w maściach i plastrach przeciwbólowych, szczególnie w leczeniu bólu neuropatycznego, pooperacyjnego i związanego z artretyzmem.
  • Przeciwzapalne – kapsaicyna może hamować niektóre procesy zapalne w organizmie.
  • Termogeniczne i metaboliczne – kapsaicyna może przyspieszać metabolizm i zwiększać termogenezę (produkcję ciepła), co potencjalnie wspomaga odchudzanie. Może również wpływać na apetyt, zmniejszając uczucie głodu.
  • Wpływ na układ krążenia – badania sugerują, że kapsaicyna może wpływać na rozszerzenie naczyń krwionośnych i obniżenie ciśnienia krwi, choć efekty te wymagają dalszych badań. Może również wpływać na poziom cholesterolu.
  • Przeciwnowotworowe – w niektórych badaniach in vitro i na zwierzętach wykazano, że kapsaicyna może hamować wzrost komórek nowotworowych w różnych typach raka, w tym raka prostaty, płuc i jelita grubego. Mechanizmy te są złożone i wymagają dalszych badań w warunkach klinicznych.
  • Przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze – kapsaicyna wykazuje pewne działanie hamujące wzrost niektórych bakterii i grzybów.
  • Poprawa trawienia – w małych dawkach kapsaicyna może pobudzać wydzielanie soków trawiennych i poprawiać trawienie.
  • Ochrona żołądka – wbrew powszechnemu przekonaniu, w umiarkowanych ilościach kapsaicyna może wspomagać ochronę błony śluzowej żołądka poprzez stymulację produkcji śluzu i zmniejszenie stanu zapalnego.
  • Poprawa nastroju – spożywanie kapsaicyny może prowadzić do uwalniania endorfin, co powoduje uczucie euforii i poprawia nastrój.
  • Kapsaicyna – skutki uboczne

  • Podrażnienie – kapsaicyna może powodować podrażnienie skóry, oczu i błon śluzowych. Kontakt z wysokimi stężeniami może prowadzić do silnego pieczenia i bólu.
  • Problemy żołądkowo-jelitowe – u niektórych osób, zwłaszcza przy spożyciu dużych ilości, kapsaicyna może powodować zgagę, ból brzucha, nudności, wymioty i biegunkę.
  • Interakcje z lekami – kapsaicyna może wchodzić w interakcje z niektórymi lekami, np. z lekami przeciwzakrzepowymi, zwiększając ryzyko krwawień.
  • Ryzyko dla osób z chorobami układu pokarmowego – osoby z wrzodami żołądka, refluksem żołądkowo-przełykowym lub zespołem jelita drażliwego powinny zachować ostrożność przy spożyciu kapsaicyny.
  • Możliwe działanie rakotwórcze (kontrowersje) – istnieją sprzeczne doniesienia na temat wpływu kapsaicyny na ryzyko raka. Niektóre badania sugerują, że może działać ochronnie, podczas gdy inne wskazują na potencjalne działanie rakotwórcze w bardzo wysokich dawkach lub w specyficznych warunkach. Potrzebne są dalsze badania, aby wyjaśnić te kwestie.
  • Kapsaicyna a tarczyca

    Kapsaicyna prawdopodobnie nie ma bezpośredniego i znaczącego wpływu na tarczycę u ludzi, ale nie zostało to jeszcze udowodnione. Jeśli masz problemy z tarczycą, skonsultuj się z lekarzem endokrynologiem.
    Zdjęcie: Envato Elements