Data publikacji: Niedziela, 12.02.2023

Co stosować na głębokie odleżyny?

Dla jednych leżenie w łóżku jest przyjemnością i wiąże się z odpoczynkiem po ciężkim dniu w pracy, a dla innych katorgą, gdyż muszą spędzać w nim całe dnie. Mowa tu o osobach starszych i chorych, które nie mogą swobodnie, samodzielnie poruszać się i są przykute do łóżka. Niestety całodobowe leżenie w jednej pozycji wiąże się z ogromnym problemem, jakim są odleżyny. Co stosować na głębokie odleżyny? Jak sobie z nimi radzić? Poznaj sposoby ułatwiające minimalizowanie odleżyn.

Czym są odleżyny?
Jak dochodzi do powstania odleżyn?
Klasyfikacja odleżyn
Co stosować na głębokie odleżyny?

Czym są odleżyny?

Odleżynami nazywane jest miejscowe uszkodzenie skóry, w którym doszło do ograniczonej martwicy tkanek. Taki stan spowodowany jest przez zaburzenia ukrwienia danego odcinka skóry poprzez długotrwały ucisk na naczynia żylne i tętnicze. Taki ucisk na tkanki i naczynia powoduje w początkowym etapie miejscowe niedokrwienie i niedotlenienie tkanek, jednak w późniejszych stadiach, ze względu na brak tlenu i innych składników potrzebnych do funkcjonowania tkanek, przeradza się w martwicę. Odleżyny mogą dotyczyć skóry bądź w gorszych przypadkach pojawić się na głębszych warstwach podskórnych, takich jak mięśnie czy kości.

Odleżyny u każdego mogą wyglądać nieco inaczej ze względu na wiele czynników. U jednych mogą objawiać się zaczerwienieniami na skórze, a u innych tworzyć otwartą ranę z owrzodzeniami. Dlatego też w podejmowaniu odpowiednich kroków terapeutycznych została stworzona skala klasyfikująca odleżyny. Dzięki niej można dokładnie ocenić problem i dowiedzieć się, z jakim zaawansowaniem danego schorzenia ma się do czynienia.

Jak dochodzi do powstania odleżyn?

Powstawanie odleżyn jest spowodowane długotrwałym lub powtarzalnym uciskiem na dany obszar ciała. Osoby poruszające się na co dzień na wózku inwalidzkim bądź zmuszone przez stan zdrowia do leżącego trybu życia niestety są skazane na borykanie się ze schorzeniem, jakim są odleżyny. Powstaniu odleżyn sprzyja siła prostopadła, tworząca bezpośredni ucisk na tkanki, bądź siła równoległa, tworząca naprężenia i tarcie tkanek. Dalszy rozwój odleżyn zależy zarówno od czynników wewnętrznych, czyli stanu zdrowia, wieku itd., jak i zewnętrznych, takich jak przyjmowane leki oraz pielęgnacja powstałej odleżyny.

Najczęściej odleżyny powstają w miejscach, gdzie występują wypukłości spowodowane przez kości. Dlatego osoby na co dzień leżące na plecach mogą spodziewać się odleżyn w okolicach kręgosłupa, kości ogonowej, łopatek, okolicy potylicy, łokci, a także pięt. Osoby leżące na boku najczęściej mają odleżyny w okolicach bioder, ramion, kolan i kostek, z kolei osoby siedzące – w punktach stycznych z wózkiem inwalidzkim, czyli na pośladkach i przedramionach.

Klasyfikacja odleżyn

Aby pojawiające się odleżyny poddać odpowiedniemu leczeniu, niezbędna jest ich klasyfikacja. W tym celu stworzona została klasyfikacja Torrance’a, która opisuje stopnie rozwoju odleżyn:

I stopień – na skórze zaczynają być widoczne zaczerwienienia, które pod naciskiem bledną, naskórek oraz mikrokrążenie pozostają nieuszkodzone;

II stopień – zaczerwienienie na skórze nie blednie pod wpływem ucisku, pojawiają się przebarwienia, drobne nadżerki i pęcherze; miejsce, w którym pojawiły się odleżyny, jest ciepłe w dotyku;

III stopień – uszkodzenie dotyczy już pełnej grubości skóry, rana może pokrywać się suchym, żółtawym strupem obumierających tkanek;

IV stopień – skóra i tkanka podskórna jest już znacznie uszkodzona, powstała rana może dochodzić aż do powięzi, w głębi rany pojawiają się zmiany martwicze tkanek;

V stopień – martwica sięga powięzi i mięśni, może także przenieść się na ścięgna, stawy i kości, rana przyjmuje czarnobrązowy kolor ze względu na rozpadające się tkanki.

Co stosować na głębokie odleżyny?

Jak zostało opisane powyżej, głębokie odleżyny, czyli te IV i V stopnia, powodują głębokie rany w skórze i tkankach podskórnych. Tkanki powierzchowne ulegają znacznemu uszkodzeniu, a nawet martwicy, przez co głębokie warstwy zostają odsłonięte. W takim wypadku wymagane jest stosowanie odpowiednich opatrunków i wysokiej sterylności, aby zapobiec dodatkowym zakażeniom. Co zatem stosować na głębokie odleżyny? W aptekach dostępnych jest wiele różnorodnych opatrunków, które sprawdzą się w danym leczeniu.

Poleca się stosowanie plastrów hydrożelowych, które rozpuszczają pojawiający się skrzep i aktywują naczynia włosowate do szybszej regeneracji, bądź plastrów hydrokolidowych w postaci galaretowatej masy, które również rozpuszczają martwą tkankę, nawet czarniejącą martwicę, i ją oczyszczają. W aptekach dostępne są także plastry hydrofiberowe, których zadaniem jest absorpcja wysięku i zwalczanie bakterii, oraz plastry półprzepuszczalne poliuretanowe, chroniące otwartą ranę przed dostaniem się bakterii, drobnoustrojów i wody, a także pochłaniające tworzącą się wydzielinę.

Oprócz plastrów wskazane jest stosowanie maści na odleżyny, które tak samo wpłyną na szybszą regenerację rany. Dobra maść powinna zawierać pantenol przyspieszający regenerację, witaminę E przyspieszającą proces namnażania się nowych komórek oraz alatoiną, której funkcją jest głębokie nawilżenie skóry.

Podczas zmieniania opatrunków najważniejsza jest wysoka sterylność. Ranę powinno się najpierw zdezynfekować i oczyścić specjalnymi środkami, np. w formie bezdotykowego sprayu. Bardzo ważne w leczeniu odleżyn jest także zapewnienie wilgotnego środowiska ranie, które sprzyja szybszemu gojeniu.

Zdjęcie: Envato Elements

Polecamy:

Autor: Dominika Mańka

Co stosować na głębokie odleżyny?

Czym są odleżyny?

Jak dochodzi do powstania odleżyn?

Klasyfikacja odleżyn

Co stosować na głębokie odleżyny?

Polecamy:

Jak mieć płaski brzuch? Co kupić do ćwiczeń?

Jakie buty na bieżnię?

Jak pozbyć się zapachu z butów?

Jak wybrać najlepszy peeling do twarzy? Polecane kosmetyki

Jak zacząć biegać? Co warto kupić na początek?

Jakie skarpety do biegania? Jakie będą najlepsze?