Chleby i ciasta bezglutenowe — przepisy


Na nietolerancję glutenu cierpi jedynie mały odsetek osób, ale moda na dietę bezglutenową dotarła także do Polski. Nie ma jednak danych, które potwierdzałyby szkodliwy wpływ glutenu na nasze zdrowie.
chleb bez glutenu
Osoby, które cierpią na alergię na gluten lub celiakię, muszą stosować restrykcyjną dietę polegającą na całkowitym wyeliminowaniu glutenu z codziennego jadłospisu. Jeszcze kilkanaście lat temu chleb bezglutenowy czy bezglutenowe ciasto trzeba było piec samodzielnie lub szukać specjalistycznych sklepów, które takimi wypiekami się zajmowały. Dziś moda na bezglutenową żywność dotarła także do Polski i również u nas łatwo jest dostać produkty pozbawione glutenu.

Na czym polega dieta bezglutenowa?

Chleb bezglutenowy czy bezglutenowe ciasto bez wątpienia są jednym z elementów diety bezglutenowej. O czym muszą pamiętać osoby, które nie tolerują glutenu? Należy bezwzględnie przestrzegać listy produktów zakazanych oraz dozwolonych w diecie bezglutenowej. Produktami, które są naturalnie bezglutenowe, są przede wszystkim kukurydza, soja, ryż, ziemniaki, amarantus, fasola czy orzechy. Osoby, które cierpią na celiakię bądź alergię na gluten, mogą także bez problemu spożywać mięso, owoce i warzywa. Innymi dozwolonymi produktami w przypadku diety bezglutenowej są produkty przetworzone, w których zawartość glutenu nie przekracza 20 mg na kilogram. Tego typu produkty oznaczane są w sklepach i supermarketach symbolem przedstawiającym przekreślony kłos. Przygotowanie potraw, które są podstawą diety bezglutenowej, wymaga wiedzy na temat tego, w jakich produktach może znaleźć się gluten, a w jakich na pewno będzie on występował. Mąka bezglutenowa będzie więc podstawą tworzenia wszelkiego rodzaju pieczywa oraz ciast bezglutenowych, które osoby na tej diecie mogą spożywać. Inne produkty, które potrzebne są do przygotowania bezglutenowych potraw, to przede wszystkim świeże nieprzetworzone mięso, jaja czy ryby. Należy pamiętać, że produktami, które mogą zawierać gluten, są wędliny, konserwy rybne czy hamburgery.

Chleb bezglutenowy

Od 12 tysięcy lat chleb jest elementem diety człowieka. Pierwsze bochenki powstawały z mieszaniny zbóż oraz wody, a chleby były płaskie i dosyć twarde. Jednak chleb, który tworzony jest bez udziału produktu, jakim jest mąka bezglutenowa, niestety nie nadaje się do spożycia dla osób, które cierpią na nietolerancję glutenu. Jak więc przygotować chleb bezglutenowy, aby był on smaczny także dla tych, którzy nie mogą jeść pieczywa wyrabianego z mąki pszennej czy żytniej? Osobom na diecie bezglutenowej brakuje smaku zwykłego chleba, a ten oznaczony symbolem przekreślonego kłosa dostępny w hipermarketach niestety nie zachwyca smakiem, a wręcz przeciwnie. Chleb bezglutenowy może być jednak smaczny. Wystarczy kupić mąkę bezglutenową i z dodatkiem kilku innych składników upiec bezglutenowy pyszny chleb, bułki i inne rodzaje pieczywa. Przepisów na bezglutenowy chleb nie brakuje. Podstawą chleba jest oczywiście mąka bezglutenowa, a  do jego przygotowania będą nam potrzebne następujące składniki:
  • mąka gryczana (250 g),
  • mąka ryżowa (150 g),
  • mąka kukurydziana (100 g),
  • drożdże instant (8 g),
  • siemię lniane (2 łyżki),
  • pestki dyni (1/2 szklanki),
  • sól (1 płaska łyżeczka),
  • cukier (1 czubata łyżka),
  • ciepła woda (550–600ml).
Wszystkie suche składniki potrzebne do przygotowania bezglutenowego chleba mieszamy. Następnie dolewamy wodę  i nadal mieszamy, aż masa będzie gładka. Ciasto na chleb bezglutenowy odstawiamy w ciepłe miejsce i nakrywamy ręczniczkiem kuchennym. W tym czasie należy wyłożyć foremkę, w której będziemy piekli chleb, papierem do pieczenia. Po 30 minutach ciasto powinno zwiększyć swoją objętość. Należy je przełożyć do foremki i odczekać kolejne 30 minut. Następnie rozgrzewamy piekarnik do 220 stopni i pieczemy bezglutenowy chleb przez 50 minut. Smak chleba bezglutenowego możemy wzbogacić aromatem ziół prowansalskich. Chleb bezglutenowy typu włoskiego możemy przygotować z dodatkiem jogurtu naturalnego, oleju z pomidorów oraz skrobi z tapioki. Chleb bezglutenowy można także przygotować na bazie zakwasu z ryżu, kaszy gryczanej, mąki ziemniaczanej, cukru i miodu.

Ciekawym pomysłem jest też przygotowanie chleba bezglutenowego z dodatkiem ziemniaków! Do jego upieczenia potrzebne będą następujące składniki:
  • mąka gryczana (250 g),
  • mąka ryżowa (100 g),
  • mąka kukurydziana (100 g),
  • mąka jaglana (50 g),
  • gotowane ziemniaki (250 g),
  • drożdże suszone (7 g),
  • sól (łyżeczka),
  • cukier (łyżeczka),
  • woda (2,5 szklanki).
Przygotowując ten chleb bezglutenowy, należy zalać ziemniaki szklanką gorącej wody, a następnie zmiksować je na gładką masę. Wszystkie suche składniki mieszamy z sobą. Następnie ziemniaki łączymy z suchymi składnikami oraz dolewamy pozostałą ciepłą wodę. Ciasto na chleb bezglutenowy odkładamy na 30 minut. Kiedy wyrośnie, mieszamy i przekładamy do dwóch foremek. Mogą być jednorazowe z folii aluminiowej. Ciasto w foremkach także pozostawiamy do wyrośnięcia na 20 minut. Chleb bezglutenowy z ziemniakami pieczemy 40 minut w temperaturze 180 stopni.

Bezglutenowe ciasto

Osoby, które cierpią na nietolerancje glutenu, nie muszą rezygnować z kulinarnych przyjemności. Oprócz świeżego domowego chleba mogą też przygotować bezglutenowe ciasto na bazie bezglutenowej mąki. Przepisów na bezglutenowe ciasta, podobnie jak w przypadku chleba, nie brakuje. Dla wielbicieli szarlotki można przygotować jej bezglutenową wersję. Do przygotowania jabłkowego ciasta bezglutenowego z dodatkiem maku potrzebne nam będą:
  • jajka (3 sztuki),
  • jabłko (1 sztuka),
  • masa makowa bezglutenowa (450 g),
  • rodzynki (40 g),
  • żurawina (40 g),
  • mąka kokosowa (4 łyżki),
  • sok z cytryny (1 łyżka),
Dodatkowo potrzebne będą także:
  • jabłka (2 sztuki),
  • cukier puder (2 łyżki),
  • sok z cytryny (1 łyżeczka).
Żółtka ucieramy z cukrem, dodajemy masę makową, rodzynki, żurawinę, sok z cytryny, starte jabłko oraz mąkę kokosową. Wszystko razem mieszamy. Oddzielnie ubijamy białka i dodajemy do reszty ciasta. Mieszamy wszystkie składniki delikatnie i przekładamy do foremki. Na wierzchu ciasta układamy paseczki z jabłka. Bezglutenowe ciasto z jabłkami pieczemy 40 minut na termoobiegu. Cukier puder oraz sok z cytryny mieszamy i dekorujemy ciasto.

Jeżeli jesteście wielbicielami ciast owocowych, to może przypadnie wam do gustu ciasto bezglutenowe z bananami? Do jego przygotowania potrzebna nam będzie oczywiście mąka bezglutenowa, a także następujące składniki:
  • olej (100 ml),
  • mąka bezglutenowa (1 i 2/3 szklanki),
  • jajka ( 2 sztuki),
  • banany ( 4 sztuki),
  • miód (3 łyżki),
  • soda oczyszczona bezglutenowa (1/2 łyżeczki),
  • proszek do pieczenia bezglutenowy (1/2 łyżeczki),
  • ekstrakt waniliowy (1 łyżeczka),
  • pokruszona czekolada (50 g).
W misce umieszczamy olej, 3 banany, jajka, miód i ekstrakt waniliowy. Wszystkie składniki miksujemy i dodajemy mąkę, proszek do pieczenia i sodę. Wszystko razem miksujemy. Ciasto przekładamy do formy i na wierzchu  układamy plasterki banana i czekoladę. Ciasto pieczemy 40 minut w temperaturze 170 stopni.
Zdjęcie: Envato Elements
Autor: Redakcja Dbam o Siebie