Data publikacji:

Jakie są przyczyny otyłości i jak z nią walczyć?

Jeszcze pod koniec XX wieku otyłość w Polsce byłą pojęciem dość abstrakcyjnym. Kojarzono ją głównie ze Stanami Zjednoczonymi Ameryki, gdzie liczba osób z otyłością olbrzymią była zatrważająca. Można powiedzieć, że otyłość przyszła do naszego kraju wraz z zachodnią modą na bardzo szybki tryb życia. Ludzie przestali mieć czas dla samych siebie, nie wspominając już o braku czasu na przygotowanie zdrowych posiłków w domu. Obecnie otyłość jest chorobą cywilizacyjną, która dotyczy nie tylko osób dorosłych, ale i dzieci oraz młodzieży. Świat tyje w zatrważającym tempie. Dowiedz się, jakie są przyczyny otyłości i jak może przebiegać leczenie otyłości.
przyczyny otyłości

Co to jest otyłość?

Otyłość to przesadne nagromadzenie się tkanki tłuszczowej. Rozrost komórek tłuszczowych może występować na całym ciele, chociaż najbardziej niebezpieczny jest w okolicach brzucha. Otyłość brzuszna u kobiet to obwód talii przekraczający 80 cm, a u mężczyzn – 94 cm. Każdy może sprawdzić za pomocą wskaźnika masy ciała (BMI), czy ma prawidłową masę ciała (do wyliczenia wartości należy podać wzrost i wagę). Wyjątkiem są osoby uprawiające sport, gdzie wynik może zafałszować fakt, że mięśnie ważą więcej. Przykładem są osoby ćwiczące na siłowni, które mają szczupłe sylwetki, ale ważą więcej od osób o podobnym wzroście i figurze. Jeśli ktoś nie ma odwagi sprawdzić BMI, to w tym przypadku wystarczy wiedza o tym, czy w ostatnich miesiącach nie trzeba było wymieniać garderoby na większą (jeden rozmiar to mniej więcej 5 kg różnicy w masie ciała). Wzrostu wagi nie da się nie zauważyć, chyba że nosi się bardzo luźne ubrania. Waga łazienkowa pozwala wychwycić niepokojące zmiany, przy czym trzeba z niej regularnie korzystać (ale bez przesady, wystarczy co kilka dni, minimum raz w miesiącu).
O ile nadwagę w postaci 5 kg w miarę prosto można zrzucić, to nie należy tego brać za pewnik. Wiele zależy od wieku danej osoby, stylu życia (siedzący czy aktywny), diety, a także od motywacji do odchudzania. Osoby młode mogą szybko pozbyć się nadwagi, ale kobiety w wieku menopauzalnym będą musiały poświęcić temu więcej czasu.
Stopnie otyłości mogą wskazywać na nadwagę, otyłość I stopnia, otyłość II stopnia oraz otyłość III stopnia (inaczej nazywaną otyłością olbrzymią). Leczenie otyłości nie jest proste. To długotrwały proces, który może obejmować leczenie farmakologiczne, suplementację, konsultacje dietetyczne, wsparcie psychologiczne, wdrożenie ćwiczeń fizycznych, a czasami niezbędne może okazać się leczenie chirurgiczne.

Jakie są przyczyny otyłości?

Powodów otyłości może być wiele. Najczęściej jednak jest to związane z siedzącym trybem życia i nieprawidłową dietą. Nadmierne konsumowanie produktów spożywczych, w szczególności słodyczy i fast foodów, to otwarte wrota dla otyłości. Brak ruchu sprawia, że organizm nie ma jak spalić pochłoniętych w ciągu dnia kalorii. Co gorsza, niektóre produkty spożywcze wzmagają apetyt. Osoby otyłe przez bardzo długi czas zamieniały wartościowe posiłki na produkty tuczące. Wynikało to najczęściej z braku czasu z powodu nadmiaru obowiązków zawodowych lub rodzinnych. Dramaturgii dodała pandemia koronawirusa, z której to powodu w trybie nakazowym pozamykano kluby fitness. Otyłość może też mieć ścisły związek z chorobami, takimi jak insulinooporność czy choroba Hashimoto. Sporo kobiet po ciąży ma problem z powrotem do prawidłowej wagi.

Jakie są skutki otyłości?

Mówiąc o skutkach otyłości, należy uprzedzić, że nie jest prawdą, że osoby szczupłe na nic nie chorują. Coraz częściej do przestrzeni publicznej wpływają komunikaty, że ludzie otyli chorują na wiele chorób, ale nikt nie mówi, że osoby mające prawidłową masę ciała też są podatne na rozmaite schorzenia. 
Jeśli chodzi o otyłość, to może prowadzić do chorób takich jak cukrzyca, chorób układu krążenia, chorób układu kostno-stawowego, a także do depresji. Dość problematyczny jest aspekt społeczny – ludzie nie są wyrozumiali dla osób otyłych (przypinają im etykiety, w stylu grubi są leniwi). 
Stereotypy mogą być bardzo dokuczliwe, przez co pogarszać się może kondycja psychiczna. Osoby otyłe mogą mieć problem ze znalezieniem pracy (właśnie z powodu wyżej wymienionego stereotypu). Tak więc przyczyny i skutki otyłości mogą mieć katastrofalny wpływ na jakość życia. Chociaż wiele się mówi o ciałopozytywności i atutach plus size, to granica pomiędzy nadwagą a otyłością jest dość cienka.

Jak walczyć z otyłością?

Przede wszystkim nie wolno wierzyć w diety cud. Taka wiara jest zgubna i prowadzi donikąd. Każdy organizm jest wyjątkowy – na każdego może działać zupełnie coś innego, a dieta cud co najwyżej pozbawi człowieka nadmiaru wody lub wywoła efekt jo-jo. Pomocna będzie wizyta u dietetyka i sport. Sama dieta nie jest dobrym rozwiązaniem, jeśli jest wiele kilogramów do zgubienia. Chodzi o to, że pamiątką po diecie może być nieestetyczna, obwisła skóra, którą będzie można usunąć jedynie za pomocą skalpela. Sport zapobiega takim sytuacjom. Tkanka tłuszczowa znika, pojawiają się mięśnie. Nikt nie mówi, że otyły człowiek bez kondycji musi od razu rzucać się na głęboką wodę w aktywności fizycznej. Można, a nawet trzeba zacząć od lekkiego wysiłku. Po kilku miesiącach uprawiania sportu i stosowania diety będzie można zauważyć satysfakcjonujące zmiany w swoim ciele.
Zdjęcie: Envato Elements
Dorota Zgutka
Dorota Zgutka

Uwielbia zakupy internetowe, przez co pisze o nich z czułością. Uprawia krótką formę literacką i komediodramat. Na co dzień jest związana ze Stowarzyszeniem Dom Kultury Niezależnej w Łodzi, gdzie pisze dla kultura.fm.