Data publikacji:

Polipy nosa – przyczyny, objawy i leczenie

Stale męczy cię katar i zatkany nos? Zastanawiasz się, co może być tego przyczyną? Dowiedz się, jakie są objawy polipów nosa i jak sobie z nimi poradzić.

Polipy nosa

Czym jest polip w nosie?

Polipem nazywamy uwypuklony fragment błony śluzowej. Są okrągłe, miękkie, najczęściej żółto-szare i nie bolą. Obrzęknięta błona śluzowa wystaje ze ścian przewodów nosowych i zatyka nos. Dlatego osoby, które mają polipy w nosie, skarżą się na niedrożność i utrudnione oddychanie przez nos. Zmiany mogą być pojedyncze lub mnogie. Czasem występują tylko po jednej stronie nosa, a niekiedy są w obu przewodach nosowych. Jest to częsta przypadłość. Na szczęście w większości są one tyle małe, że nie dawały żadnych objawów. Tylko co 10 osoba z polipami skarży się na typowe objawy. Najczęściej stwierdza się je u osób powyżej 40. roku życia. Częściej też występują u mężczyzn niż u kobiet.

Polipy nosa – przyczyny

Polipy w nosie powstają, gdy błona śluzowa przewodów nosowych jest objęta stanem zapalnym. Najczęściej dotyczy to osób, które cierpią na schorzenia takie jak:

  • alergiczny nieżyt nosa
  • przewlekłe zapalenie zatok przynosowych
  • astma oskrzelowa
  • nietolerancja niesteroidowych leków przeciwzapalnych
  • mukowiscydoza
  • U dzieci polipy nosa występują bardzo rzadko (około 0,1%). Zazwyczaj związane są z mukowiscydozą lub innymi genetycznymi zespołami chorobowymi  (np. wrodzona dyskineza rzęsek, niedobory odporności). W czasie oceny polipów lekarz zawsze musi wziąć pod uwagę możliwość wystąpienia zmiany nowotworowej.

    Polipy w nosie – typowe objawy

    Choć występują u dużej części populacji, polipy nosa najczęściej są na tyle małe, że nie dają żadnych uciążliwych symptomów. Jednak gdy są większe lub jest ich dużo, mogą powodować niedrożność przewodów nosowych. Do objawów polipów w nosie zaliczamy:

  • przewlekły katar – najczęściej wydzielina jest wodnista, może być też śluzowa lub ropna (zielona lub brunatno-zielona)
  • uczucie zatkania nosa – nasila się przy infekcjach górnych dróg oddechowych
  • zmiana głosu (mowa nosowa) – spowodowana niedrożnością nosa
  • spływanie wydzieliny po tylnej ściany gardła – powoduje drapanie i ból w gardle
  • konieczność odchrząkiwania wydzieliny po nocy
  • zaburzenia węchu – dotyczy aż 75% chorych, mogą im towarzyszyć zaburzenia smaku
  • bóle głowy – ból i uczucie rozpierania w okolicy nosa
  • Oprócz typowych objawów mogą wystąpić też:

  • krwawienia z nosa – występują rzadko, ale zawsze są sygnałem alarmującym, mogą wskazywać na zmianę nowotworową
  • suchość w jamie ustnej – spowodowana oddychaniem przez usta
  • chrapanie w czasie snu – niekiedy bardzo uciążliwy objaw dla całej rodziny osoby chorej
  • ból i zatkanie ucha – występuje, gdy polipy lub obrzęknięta błona śluzowa zatykają ujście trąbki słuchowej
  • obrzęk powiek
  • kaszel i duszność
  • zniekształcenia nosa – występują w przypadku dużych polipów
  • Diagnozowanie polipów nosa

    Aby stwierdzić czy występują u ciebie polipy nosa, konieczna jest wizyta u lekarza otolaryngologa. Możesz udać się do niego prywatnie lub na NFZ, uzyskując wcześniej skierowanie od lekarza rodzinnego. Laryngolog obejrzy twój nos wykonując:

  • Rynoskopię przednią - Jest to badanie, które pozwala obejrzeć przednią część przewodów nosowych. Lekarz używa do tego badania wziernika nosowego, za pomocą którego rozszerza dziurkę nosa. Badanie nie jest przyjemne, ale też nie jest bolesne i nie ma się czego obawiać.
  • Rynoskopię tylną – Badanie wykonywane jest z pomocą lusterka i szpatułki. Lekarz ogląda nozdrza tylne przez jamę ustną. Nie jest ono przyjemne i wymaga dużo cierpliwości od pacjenta oraz lekarza.
  • Endoskopia jam nosa – Coraz częściej wypiera rynoskopię tylną. Pozwala najdokładniej obejrzeć jamę nosową. Lekarz obkurcza błonę śluzową specjalnym preparatem i wprowadza endoskop (najczęściej jest to gumowa cienka rurka) do nosa.
  • Badania obrazowe – Są to tomografia komputerowa jam nosa i zatok przynosowych lub (obecnie rzadko) zdjęcie rentgenowskie.
  • Polipy w nosie – jak leczyć?

    Leczenie polipów nosa może być farmakologiczne (za pomocą leków) lub chirurgiczne. Na początku lekarz zapewne zaleci ci stosowanie preparatów donosowych. Są to glikokortykosteroidy – leki o działaniu przeciwzapalnym. Jest to bardzo skuteczna terapia w wielu przypadkach. Powoduje obkurczenie błony śluzowej. Polipy znacząco się zmniejszają lub nawet całkowicie znikają przy zastosowaniu tej terapii. Obecnie stosowane donosowe glikokortykosteroidy są bezpiecznymi preparatami pozbawionymi działań ogólnoustrojowych (szkodliwych działań na cały organizm). Środki te dostępne są jedynie na receptę. Wystawi ci ją lekarz laryngolog. Koszt opakowania to około 20 zł. Jeśli występuje u ciebie alergia, konieczne jest leczenie przeciwalergiczne. W przypadku zaostrzenia niedrożności w czasie przeziębienia, spróbuj oczyszczać nos przy pomocy wody morskiej.

    Gdy te metody zawiodą, konieczny może okazać się zabieg usunięcia polipów. Może być to usunięcie pojedynczego polipa w nosie (tzw. polipektomia) lub w przypadku licznych, dużych zmian laryngolog zastosuje leczenie endoskopowe. Niestety polipy bardzo często nawracają, zarówno po odstawieniu leków, jak i po zabiegu.

    Autor: Zuzanna Pawlak