Jaka proteza będzie najlepsza?

Proteza stała czy ruchoma? Jaką protezę wybrać? Poznaj rodzaje protez. Dowiedz się, jakie są wady i zalety protezy akrylowej. Sprawdź, jaka proteza jest najlepsza. Przeczytaj.

Rodzaje protez zębowych

Całkowita lub częściowa utrata uzębienia jest problemem dotyczącym głównie osób w wieku podeszłym, lecz może również dotknąć młodszą część społeczeństwa, nieuświadomioną w zakresie odpowiedniej higieny jamy ustnej. Poziom protetyki w obecnych czasach, na szczęście, daje możliwości cieszenia się pięknym uśmiechem pacjentom, którzy z jakichś powodów stracili naturalne uzębienie. Uzupełnienie luk zębowych jest konieczne nie tylko ze względu na konsekwencje estetyczne, lecz również zdrowotno-funkcjonalne, np.:

• wada wymowy;
• przemieszczanie się zębów sąsiadujących z luką przy jednoczesnym wysunięciu zębów przeciwstawnych;
• zaburzenia zgryzu;
• niepoprawne funkcjonowanie stawów żuchwowo-skroniowych;
• choroby przyzębia;
• problemy trawienne, spowodowane nieprawidłowym rozdrabnianiem.

Podstawowa klasyfikacja protez dzieli je na stałe i ruchome, wśród których możemy wyróżnić następujące rodzaje:

1. Protezy stałe:
   • korony zębów,
   • wkłady koronowe i koronowo-korzeniowe,
   • licówki,
   • mosty zębowe,
   • implanty.

1. Protezy ruchome:
   • protezy wsparte na reszcie zębów,
   • protezy szkieletowe,
   • protezy z elastycznych tworzyw,
   • protezy akrylowe (częściowe i całkowite).

Proteza akrylowa

Proteza akrylowa, ze względu na niską cenę, jest jedną z częściej wybieranych. Wskazaniem do jej założenia jest sytuacja, gdy u pacjenta występują znaczne ubytki lub całkowite bezzębie. Protezę akrylową całkowitą tworzą sztuczne zęby i płyta, z kolei proteza akrylowa częściowa posiada dodatkowo drucianą klamrę, za pomocą której może zostać przytwierdzona do naturalnych zębów.

Ten rodzaj protezy zaliczany jest do ruchomych, bo nie posiada żadnych podparć i można ją bez problemu usunąć. Wersja całkowita zalecana jest osobom, które utraciły wszystkie zęby. Jej powierzchnia pokrywa zarówno zębodoły, jak i podniebienie. Wykonywane są na zlecenie konkretnego pacjenta, powinny być idealnie dopasowane do indywidualnej anatomii po to, by jak najlepiej spełniać swoją funkcję, jaką jest zastąpienie naturalnego uzębienia.

Część mająca naśladować podniebienie i dziąsła jest w różowym kolorze, natomiast sztucznym zębom nadaje się barwę biało-żółtą, dzięki czemu, na pierwszy rzut oka, nie widać, że mamy do czynienia z protezą. Posiada zarówno wady, jak i zalety, a jej odbiór jest zależny od indywidualnych preferencji pacjenta. W przypadku tego rodzaju protezy, ze względu na ryzyko przesuwania, konieczne jest używanie kleju mocującego. Obecnie na rynku mamy duży wybór preparatów, różniących się m.in. mocą oraz smakiem oraz postacią (kremy, żele, proszki).

Proteza akrylowa całkowita górna

Proteza zakładana w szczęce górnej jest bardziej komfortowa w użytkowaniu od protezy dolnej ze względu na większą powierzchnię kontaktu z błoną śluzową podniebienia i dziąseł, dzięki czemu rozkład sił jest równomierny. Pacjent rzadziej i krócej ma problemy z prawidłową wymową oraz gryzieniem.

Proteza akrylowa całkowita dolna

Proteza zastępująca uzębienie w szczęce dolnej bywa znacznie bardziej problematyczne od górnej, ze względu na słabe przyssanie szczęki do śluzówki. Proteza obejmuje tylko wąski pas dziąsła, a obciążenie tkanek może powodować częstsze i długotrwałe problemy z rozdrabnianiem pokarmu i jedzeniem. Pacjent potrzebuje też więcej czasu, by przyzwyczaić się do protezy.

Proteza akrylowa - zalety

• Łatwa dostępność i niska cena (refundacja NFZ).
• Przywrócenie estetycznego wyglądu twarzy i nadanie jej odpowiednich proporcji, dzięki wypełnieniu zapadniętych policzków.
• Możliwość zastosowania protezy zaraz po utracie zębów.
• Łatwe utrzymanie czystości.

Proteza akrylowa - wady

• Brak podparcia na zębach, przenoszenie obciążeń zgryzowych na delikatną błonę śluzową, która może doznawać podrażnień.
• Długi okres adaptacji pacjentów, ryzyko niewyraźnej mowy, przygryzania policzków oraz ślinotoku na początku użytkowania (szczególnie w przypadku protezy dolnej).

Ewentualny dyskomfort jest szczególnie odczuwalny w początkowym okresie noszenia protezy, po okresie adaptacji zwiększa się komfort noszenia protezy.

Jaka proteza jest najlepsza?

Największą zaletą protez akrylowych jest, bez wątpienia, niewielki koszt oraz dostępność. Długi okres adaptacji oraz problemy z jedzeniem i wymową sprawiają, że pacjenci szukają innych możliwości. Wybór alternatywy jest zależny przede wszystkim od stopnia utraty uzębienia. Osobom, które utraciły wszystkie zęby, proponuje się protezy mocowane na implantach. To rozwiązanie zapewnia większą stabilność protezy i zapobiega przesuwaniu.

Z kolei dla pacjentów z częściową utratą uzębienia, dobrym, choć droższym rozwiązaniem, są protezy szkieletowe, które również osiadają na wszczepionych implantach lub naturalnych zębach, dzięki czemu dziąsła nie są zbytnio obciążone. Innowacyjnym rozwiązaniem w protetyce są protezy elastyczne, wykonane z nylonu lub acronu. Ich plusem jest odporność na złamania, estetyczny wygląd (protezy elastyczne nie posiadają metalowych klamer) oraz większa stabilność. Taki typ protezy nie powoduje także reakcji alergicznych.

Jak dbać o protezę?

Najważniejszą zasadą dotyczącą higieny protez jest czyszczenie jej po każdym posiłku. Zaniedbanie tej czynności powoduje nagromadzenie bakterii i kamienia nazębnego. Ważne jest posiadanie dwustronnej, miękkiej szczoteczki, która czyści część zewnętrzną i wewnętrzną protezy. Nie zaleca się używania zwykłej pasty do zębów, która poprzez właściwości ścierne sprawi, że proteza stanie się szorstka. Obecnie na rynku mamy dostęp do szerokiej gamy specjalistycznych preparatów do pielęgnacji protez: past, tabletek czyszczących, proszków szybkoczyszczących.