Data publikacji:

Tymianek – właściwości, działanie, stosowanie

Tymianek, dobrze znany jako powszechnie stosowana przyprawa do potraw, pochodzi z rejonów śródziemnomorskich. Stosowany przez człowieka od tysięcy lat jest nie tylko przyprawą. Posiada on bowiem szereg właściwości wspomagających leczenie wielu chorób. Jest stosowany między innymi w walce z wirusami i bakteriami. W jakich schorzeniach jeszcze pomaga tymianek? Jakie jeszcze posiada tymianek właściwości? Jak go stosować? I w jaki sposób uprawiać?
Tymianek
Tymianek jest ziołem pochodzącym z krajów basenu Morza Śródziemnego, rejonów Bałkanów oraz Kaukazu. Obecnie „zamieszkuje” on niemalże całą Europę oraz część Ameryki Północnej. Występuje także na terenach Indii i Indonezji. W Polsce uprawiany jest przeważnie w południowej i południowo-zachodniej części kraju.

Wygląd tymianku

Tymianek pospolity należy do rodziny jasnowatych. Osiąga wysokość rzędu 10–40cm. Charakteryzuje się mocno rozkrzewionymi łodygami, na których rozmieszczone są srebrno-zielone listki o elipsoidalnym kształcie. Ziele kwitnie na przełomie od czerwca aż do października, obsypując się drobnymi kwiatami o dzwonkowatym kształcie, w barwach od bladoróżowej do jasnofioletowej. Natomiast owoce tymianku mają postać owalnych, ciemnobrązowych łupków.
Człowiek wykorzystuje w celach leczniczych przede wszystkim listki i kwiaty tymianku głównie z uwagi na fakt, że są to najbardziej eteryczne części rośliny.

Tymianek – właściwości wynikające ze składu

Tymianek jest przede wszystkim zielem zawierającym duże ilości olejków eterycznych, takich jak tymol i karwakrol. Ich zawartość w zielu sięga około 1,2%. Związki te posiadają przede wszystkim silne działanie przeciwzapalne i antybakteryjne.
Poza tym działają na organizm ludzki:
  • przeciwkaszlowo,
  • rozkurczowo
  • przeciwbólowo.
  • Ponadto tymianek jest źródłem garbników oraz saponin działających rozrzedzająco na wydzielinę.

    Właściwości lecznicze tymianku

    Tymianek jest ziołem posiadającym dużą ilość substancji odżywczych. Jest bogatym źródłem witamin z grupy B, witaminy C, manganu, wapnia, selenu, żelaza i potasu. Natomiast spośród zawartych w nim olejków eterycznych najważniejszą rolę odgrywa tymol. Głównie z uwagi na fakt, iż pełni on zasadniczą rolę w leczeniu infekcji górnych i dolnych dróg oddechowych. Ponieważ ma właściwości przeciwkaszlowe i przeciwskurczowe, jest składnikiem wielu leków stosowanych w leczeniu infekcji krtani, gardła i oskrzeli.
    Ułatwia on bowiem odkrztuszanie w kaszlu mokrym i łagodzi kaszel suchy. Ponadto posiada on właściwości antyseptyczne i przeciwzapalne. W związku z tym jest stosowany w leczeniu ran i w infekcjach bakteryjnych. Natomiast z uwagi na fakt, że tymianek posiada także właściwości wiatropędne, jest też pomocny w przypadku wzdęć. Do innych cennych właściwości tymianku należą także:
  • właściwości przeciwutleniające, które tymianek zawdzięcza sporej zawartości flawonoidów, będących antyoksydantami;
  • łagodne właściwości przeciwbólowe;
  • właściwości moczopędne;
  • właściwości uspokajające.
  • Tymianek – stosowanie

    Tymianek, z uwagi na właściwości, znajduje również zastosowanie w leczeniu:
  • infekcji dróg moczowych,
  • stanów nerwicowych,
  • problemów z zasypianiem.
  • Jest środkiem leczniczym polecanym w celu wzmocnienia odporności i jako lek wspomagający leczenie anemii, a także jako łagodny środek przeciwbólowy przy bólach menstruacyjnych.
    W stanach przeziębienia warto stosować inhalacje na bazie naparu z tymianku. Tym bardziej że jego przygotowanie nie wymaga wielkiego wysiłku. Wystarczy bowiem zalać wrzącą wodą 2 łyżki suszonego zioła, przykryć pokrywką i odstawić na okres około 5 minut. Gotowy napar można stosować do inhalacji lub po odcedzeniu doustnie.
    Ponadto tymianek jest dostępny jako składnik bazowy leków stosowanych w przeziębieniach, katarze i kaszlu.
    Środek ten rozrzedza zalegającą wydzielinę, działa przeciwkaszlowo i przeciwzapalnie. Rozkurcza oskrzela i zwalcza drobnoustroje będące przyczyną stanu chorobowego.
    Jednakże pomimo szeregu właściwości leczniczych istnieje także kilka przeciwskazań do jego stosowania. Należą do nich między innymi:
  • problemy zdrowotne z sercem,
  • dolegliwości związane z zaparciami,
  • alergia na tymianek
  • przewlekłe problemy trawienne,
  • okres ciąży i laktacji.
  • Ciekawostki ze świata medycyny

    Polscy naukowcy z Zakładu Farmakologii i Toksykologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, badający właściwości tymianku, dowiedli, że olejki eteryczne zwarte w tymianku działają silniej od antybiotyków między innymi na bakterie z rodziny Staphylococcus, Enterococcus, Escherichia. Udowodnili także, że tymianek jest doskonałym lekiem na zwalczanie infekcji grzybiczych i pasożytów.

    Tymianek w kosmetyce

    Tymianek znalazł również szerokie zastosowanie w kosmetyce. Jego działanie antybakteryjne jest wykorzystywane w produkcji kosmetyków do cery trądzikowej, tłustej i mieszanej. Jest też składnikiem past do zębów, płynów do płukania jamy ustnej, dezodorantów czy olejków stosowanych po goleniu lub depilacji.
    Tymianek to także produkt bazowy olejków do masażu oraz szamponów hamujących wypadanie włosów i szamponów przeciwłupieżowych. Doskonałym przykładem takiego szamponu jest dostępny na portalu Ceneo.pl.
    Tymianek zawarty w szamponie reguluje poziom wydzielania sebum, zapobiegając tym samym zaburzeniom z tym związanym.

    Pielęgnacja tymianku

    Tymianek jest ziołem nadającym się do uprawy w warunkach ogrodowych i domowych. W uprawie ogrodowej wymaga on dobrze nasłonecznionego i osłoniętego od wiatru stanowiska. W warunkach domowych powinien stać na parapecie okna wychodzącego na południową stronę. Wymaga regularnego podlewania, jednak bez nadmiaru wody stojącej na podstawce. Lepiej nawadniać go mniej, ale częściej, ponieważ roślina jest bardzo czuła na przelanie. Natomiast gleba powinna być przepuszczalna i bogata w wapń, o pH 5,5–6,5.
    Tymianek nie jest ziołem wymagającym specjalnych zabiegów pielęgnacyjnych. Przy odpowiedniej pielęgnacji roślina odwdzięczy się nie tylko właściwościami leczniczymi, ale też wyjątkowo ozdobnym wyglądem. Dlatego warto uprawiać tymianek w domach i ogrodach. Można nim „cieszyć oko” i leczyć ciało.
    Zdjęcie: Dream79/Envato Elements
    Autor: Redakcja Ceneo