Data publikacji:

Szpinak - właściwości, działanie, stosowanie

Dawniej straszono nim dzieci, obecnie jest uznawany za jedno z najbardziej uniwersalnych warzyw. O czym może być mowa? Oczywiście o szpinaku, jednym z najpopularniejszych, zielonych warzyw liściastych. Szpinak posiada szereg zastosowań i to nie tylko w kuchni, ale również kosmetyce. I co ważne - szpinak można uprawiać nie tylko na działce, ale także… parapecie. Oto wszystko, co należy wiedzieć na jego temat.
Grilled salmon with spinach.
Szpinak (Spinacia oleracea) jest znany od tysięcy lat - początkowo był uprawiany w Persji, następnie trafił do Chin, a później do Europy. Smak tego warzywa łączy w sobie delikatną gorycz i słony smak, jest też dość specyficzny. Z tego powodu, szpinak posiada rzesze swoich zwolenników, jak i przeciwników. Co ważne, ilość różnorodnych zastosowań sprawia, że niemal każdy może znaleźć potrawę ze szpinakiem, która przypadnie mu do gustu. A zdecydowanie warto eksperymentować, ponieważ szpinak zawiera szereg, wartościowych składników odżywczych, a dokładniej:
  • Wapń
  • Żelazo
  • Magnez
  • Fosfor
  • Potas
  • witaminy A, C i K
  • kwas foliowy
  • luteinę.
  • Warzywo to dostarcza także przeciwutleniaczy, które wykazują działanie przeciwnowotworowe, chronią przed chorobami serca oraz cukrzycą. Sporo kontrowersji, swego czasu, wywoływała zawartość żelaza w szpinaku. Błędnie zapisane wyniki badań z 1870 roku przekonywały, że zawiera go 10 razy więcej niż w rzeczywistości posiada. Tak naprawdę szpinak zawiera 3,6 mg żelaza na 100 g.

    Działanie szpinaku - korzyści prozdrowotne

    Szpinak jest bardzo wartościowym warzywem, które warto wprowadzić do swojej codziennej diety. Bogactwo składników odżywczych oraz niska kaloryczność (100 g szpinaku to tylko 23 kcal) sprawiają, że jest to jeden z ulubionych składników osób, które pragną odżywiać się zdrowo. Jakie właściwości szpinaku są najważniejsze?
  • korzystny wpływ na wzrok (luteina i zeaksantyna)
  • zapobiega insulinooporności i cukrzycy (azotany i niska zawartość węglowodanów)
  • zwalcza stres oksydacyjny (witaminy A, E, C, beta-karoten)
  • profilaktyka przeciwnowotworowa (glikoglicerolipidy, witamina A)
  • reguluje ciśnienie, poprawia przepływ krwi (azotany)
  • pobudza metabolizm, hamuje głód, wspiera proces odchudzania (tylakoid)
  • wspomaga pracę jelit (błonnik pokarmowy)
  • działanie przeciwzapalne (azotany)
  • w przypadku kobiet w ciąży: zmniejsza ryzyko wad układu nerwowego nienarodzonego dziecka i zapobiega przedwczesnym porodom (kwas foliowy, żelazo).
  • Ilość właściwości szpinaku wskazuje jednoznacznie, że warzywo to powinno jak najczęściej gościć w codziennym menu dorosłych i dzieci. Co zrobić, jeśli naprawdę nie znosisz szpinaku? Warto wypróbować suplement diety, który zawiera w swoim składzie wyciągi lub ekstrakty z tego warzywa. Takie specyfiki można wyszukać na Ceneo (), gdzie wystarczy wpisać w wyszukiwarkę odpowiednie hasło, żeby zobaczyć listę dostępnych produktów wraz z opiniami i cenami w różnych sklepach.

    Stosowanie szpinaku - dieta i kulinaria

    Zielone liście szpinaku można spożywać na wiele różnych sposobów. Ich dodatek w potrawach sprawi, że dania będą znacznie bardziej wartościowe. Jak zaś stosować szpinak: na surowo czy ugotowany? Każdy sposób będzie dobry. W pierwszym przypadku, można liczyć na zwiększoną podaż kwasu foliowego, witaminy C i potasu. Gotowany szpinak jest z kolei zalecany w przypadku osób będących na diecie z niską zawartością szczawianów (np. cierpiących na kamicę szczawianowo-wapniową).
    Stosowanie szpinaku w kuchni jest bardzo proste - to uniwersalny produkt, który można wykorzystać w wielu daniach. Będzie doskonały jako m.in.:
  • dodatek do zup i sałatek
  • farsz do pierogów (np. w duecie z serem feta)
  • składnik sosu lub pesto do makaronu
  • dodatek do koktajli lub smoothie
  • dodatek do różnego rodzaju mięs i ryb.
  • Szpinak można spożywać również na słodko, a ciasto lub babeczki ze szpinakiem zachwycają intensywnie zielonym kolorem oraz wspaniale smakują. Dobrym pomysłem jest też wykorzystanie soku ze szpinaku: dolanie go zamiast wody do naleśników podniesie ich wartość odżywczą oraz zmieni kolor na zielony. Najmłodszym można też proponować owocowo-warzywne musy lub soki ze szpinakiem, w których jego smak jest niemal niewyczuwalny. Takie musy są dostępne choćby na Ceneo w dziale "Zdrowa Żywność":

    Szpinakowe kosmetyki - zastosowanie

    Wysoka ilość składników odżywczych w szpinaku sprawia, że jest on też idealnym składnikiem kosmetyków. Wykazuje on działanie antyoksydacyjne, dzięki czemu wspiera oczyszczenie skóry z nagromadzonych w niej toksyn, odżywia ją, nawilża oraz zapobiega przedwczesnemu starzeniu. Kosmetyki na bazie szpinaku będą świetne do każdego typu ceru. Najczęściej są to naturalne kremy i intensywnie odżywiające maseczki. Szpinakowe kosmetyki również można znaleźć na Ceneo: . Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, aby maskę z dodatkiem szpinaku przygotować też samodzielnie. Wystarczy posiadać:
  • garść liści szpinaku
  • kilka listków mięty
  • pół banana
  • 1 cm świeżego imbiru, drobno startego na tarce.
  • Wykonanie: Wszystkie składniki zmiksuj na gładką masę. Nałóż maseczkę na oczyszczoną i suchą skórę twarzy na 20 minut, a następnie zmyj letnią wodą. Efekt? Promienna, świeża i gładka cera! Taką maseczkę najlepiej stosować dwa razy w tygodniu, osoby potrzebujące dodatkowego nawilżenia mogą do niej dodać miodu i ekstraktu z aloesu, dla rozjaśnienia skóry zaś soku z cytryny.

    Pielęgnacja szpinaku - jak uprawiać go w domu?

    Szpinak jest dostępny w polskich sklepach przez cały rok najczęściej w postaci zerwanych listków, zamkniętych w foliowym opakowaniu. Występuje także w formie zamrożonej, która będzie dobrym wyborem w przypadku sosów. Sezon szpinakowy trwa od maja do października - wtedy najlepiej wybierać ten surowy. Oczywiście, idealnie byłoby hodować własny szpinak w przydomowym ogródku.
    Co z osobami, które nie posiadają ogródka? Tutaj także jest rozwiązanie: szpinak w doniczce. Uprawa i pielęgnacja szpinaku nie jest wcale trudna. Wystarczy na dnie donicy ułożyć warstwę keramzytu, przykryć ją mieszanką gruntową (bez torfu), a następnie ułożyć ziarenka szpinaku w 1,5 - cm rowkach, delikatnie je przysypać ziemią oraz zwilżyć. Szpinak należy regularnie podlewać i najlepiej umieścić go na słonecznym parapecie (potrzebuje światła). Pierwsze pędy powinny pojawić się po ok. tygodniu od zasiania. Smak domowego szpinaku na pewno pokochają wszyscy domownicy.
    Zdjęcie: Envato Elements
    Autor: Redakcja Ceneo