Data modyfikacji:

Rumianek – właściwości, działanie, stosowanie

Rumianek jest jedną z najbardziej znanych i najczęściej wykorzystywanych leczniczo roślin zielarskich. Występuje niemal na całym świecie, dzięki czemu szereg jego korzystnych cech jest doceniany już od pokoleń przez ludzi z różnych zakątków naszego globu. Jakie są właściwości rumianku? W jakich formach można go przyjmować i czy są ku temu jakieś przeciwskazania? Wszystko wyjaśniamy poniżej.
Rumianek – właściwości, działanie, stosowanie

Rumianek – charakterystyka

Rumianek pospolity (łac. Matricaria chamomilla) to roślina występująca w całej Polsce (i nie tylko), rosnąca w ogrodach, lasach, na łąkach czy polach. Przez liczne możliwości zastosowania rumianek uprawiany jest także na masową skalę na plantacjach. Ze względu na powszechną obecność w naszym kraju bywa przez niektórych uznawany za chwast czy jedynie ozdobę, w rzeczywistości jest to jednak cenne zioło lecznicze.
Łodyga rumianku ma wiele rozgałęzień i osiąga zazwyczaj 20–60 cm długości. Zakończona jest koszyczkiem kwiatowym o charakterystycznym wyglądzie, przypominającym nieco stokrotki – kwiatostan ma żółty środek oraz białe kwiatki, tworzące średnicę na około 2,5–3,5 cm. Wyróżnikiem rumianku jest też szczególny, intensywny zapach. Roślina ta kwitnie od maja do września i jest to czas, kiedy zbiera się koszyczki kwiatowe, które (jako surowiec zielarski) następnie należy ususzyć, by móc korzystać z leczniczych właściwości rumianku.

Rumianek – właściwości

Rumianek ma wiele właściwości, dzięki czemu wykorzystywany jest nie tylko w zakresie zdrowotnym, ale też kosmetycznym. Największe dobrodziejstwa ukryte są w kwiatach rośliny, które zawierają duże ilości olejku eterycznego bogatego w witaminy i minerały, a także flawonoidy, potas, witaminę C, kwasy organiczne oraz wiele innych związków i substancji antyalergicznych.
Rumianek stosuje się pod różnymi formami, najczęściej jako napar, okład lub kąpiele rumiankowe bądź płukanki do włosów.

Jakie działanie ma rumianek?

Wśród najważniejszych właściwości rumianku warto wymienić działanie:
  • uspokajające i przeciwdepresyjne;
  • rozkurczowe (dzięki czemu pomaga m.in. na wzdęcia);
  • przyspieszające gojenie się ran;
  • przeciwzapalne i przeciwwirusowe;
  • przeciwgrzybicze i przeciwbakteryjne;
  • dezodorujące;
  • neutralizujące toksyny i oczyszczające;
  • pobudzające przemianę materii w skórze;
  • moczopędne.
Przez pozytywny wpływ na kondycję skóry, włosów i paznokci rumianek jest też chętnie wykorzystywany w kosmetyce. Zastosowanie znajduje też w kuchni, gdzie kwiaty stanowią oryginalną ozdobę ciast i innych deserów. Rumianek można też dorzucać jako dodatek do zup czy sałatek – jest jadalny, warto jednak sięgnąć po roślinę z własnego ogródka, aby mieć pewność czystości zioła.

Rumianek – właściwości lecznicze

W opisanych wyżej cechach rumianku wyraźnie można dostrzec jego istotne znaczenie dla zdrowia. Właściwości neutralizujące toksyny i stany zapalne stanowią nieocenioną pomoc przy walce z wieloma schorzeniami i chorobami.

Na co pomaga rumianek?

Roślinę tę warto stosować w sytuacjach stresowych, na wzdęcia, zapalenie dróg moczowych, biegunkę, stany zapalne żołądka i problemy z trawieniem, rany skóry czy hemoroidy. Należy jednocześnie zwrócić uwagę, że inne zastosowanie ma rumianek przyjmowany zewnętrznie i wewnętrznie. Przykładowo, w formie okładów dobrze sprawdzi się przy odleżynach czy żylakach odbytu i ranach skórnych, jako płukanka odżywi włosy, a rumianek do picia w postaci herbacianego naparu pozytywnie wpłynie na trawienie i cały układ pokarmowy. Rumianek na żołądek najlepiej jest więc stosować, wypijając ziołowy napój, przyrządzony samodzielnie z ususzonych kwiatów lub pod postacią zakupionej w sklepie czy aptece gotowej mieszanki suszu.

Rumianek – działanie na włosy

Warto wspomnieć, że rumianek nie tylko pomaga dbać o zdrowe i mocne włosy, ale ma także działanie rozjaśniające. Ekstrakt z tej rośliny jest idealnym składnikiem do pielęgnacji włosów blond, podkreślając ich kolor i uwydatniając naturalne jasne odcienie. Płukanka z rumianku nadaje też włosom blask i pomaga odżywić matowe, zniszczone włókna.

Picie rumianku – co warto wiedzieć?

Herbata rumiankowa może być bardzo pomocna w łagodzeniu różnych objawów problemów żołądkowych. Działa rozkurczowo na gładkie mięśnie przewodu pokarmowego, dzięki czemu może pomóc między innymi w pozbyciu się nadmiernego odbijania po jedzeniu czy wzdęć i gazów. Dzięki swoim właściwościom wspomaga też prawidłową perystaltykę jelit. Napar z rumianku warto wypić po ciężkim, tłustym posiłku, ponieważ znacznie usprawni procesy trawienne. Ponadto rumianek do picia jest dobrym sposobem na złagodzenie nastroju w sytuacjach stresowych, ponieważ pomaga się rozluźnić i zrelaksować.

Czy można pić rumianek codziennie?

Rumianek pozytywnie wpływa na organizm, ma szereg właściwości przeciwzapalnych i uspokajających, dlatego warto go pić regularnie. Z codziennym spożyciem nie powinno się przesadzać (podobnie jak w przypadku każdego innego zioła), 2–3 kubki bądź filiżanki wypitej herbaty z rumianku dziennie powinny w zupełności wystarczyć.

Rumianek – przeciwwskazania

Prawie każdy lek, zabieg, kosmetyk czy produkt zielarski ma pewne ograniczenia. Również do częstego stosowania rumianku istnieją pewne przeciwwskazania, choć jest to roślina wyjątkowo bezpieczna. Mimo właściwości przeciwalergicznych, niektóre osoby mogą zauważyć podrażnioną skórę lub inne objawy uczulenia przy stosowaniu tego zioła i w takim przypadku powinny je odstawić. Ostrożne powinny być głównie kobiety w ciąży, a picie każdego rodzaju ziołowego naparu w tym stanie należy skonsultować wcześniej z lekarzem. Podczas stosowania produktów zawierających rumianek pospolity należy zwracać uwagę na datę ważności widniejącą na opakowaniu – jest to jednak wskazanie ogólnie obowiązujące, nie tylko w kontekście rumianku.
Zdjęcie: Envato Elements
Rita Turbiarz
Rita Turbiarz

Chętnie piszę o tematach związanych ze zdrowiem, aktywnością fizyczną, dbaniem o dom i ogród oraz o ciekawych książkach, filmach i grach (dla dużych i małych), chociaż spod mojego pióra wychodzi o wiele więcej. Gdy już oderwę się od klawiatury, to ćwiczę jogę, staram się coraz lepiej poznawać roślinną kuchnię i marzę o własnym psiaku – może kiedyś!