Data publikacji:

Pieprzyk a czerniak – jak je rozróżnić?

Czerniak to bardzo groźny nowotwór skóry, który rozwija się najczęściej na skutek nadmiernej ekspozycji na promieniowanie ultrafioletowe. We wczesnych stadiach nie daje wyraźnych objawów i bardzo łatwo pomylić go ze zwykłym pieprzykiem. Właśnie dlatego tak ważne jest regularne samobadanie skóry. Podpowiadamy, jakie są różnice pomiędzy pieprzykiem a czerniakiem i kiedy znamię należy pokazać dermatologowi.
Pieprzyk a czerniak
Jak odróżnić pieprzyk od czerniaka

Czerniak skóry – charakterystyka

Czerniak to rodzaj nowotworu, który rozwija się z melanocytów, czyli komórek barwnikowych skóry. Podczas jego powstawania, melanocyty przekształcają się w komórki chorobowe, czego efektem jest najczęściej charakterystyczne znamię. Czerniak może wystąpić tak naprawdę na każdej części ciała, jednak najczęściej zauważalny jest na partiach wystawianych na działanie promieni UV – twarzy, głowie, szyi, ramionach oraz nogach. Ciekawostką jest fakt, że czerniak może rozwijać się nawet w jamie ustnej, w gałce ocznej czy jelitach.

Objawy czerniaka. Jak odróżnić pieprzyk od czerniaka?

Wczesnym symptomem czerniaka jest pojawienie się znamienia o specyficznych cechach. Badania wskazują, że aż 50% czerniaków to zmiany całkowicie nowe. Pojawienie się nowego pieprzyka na skórze powinno więc wzbudzić twoją czujność.
Jak odróżnić czerniaka od pieprzyka? Pieprzyki, które są z tobą całe życie, nie powinny być pomijane podczas regularnej kontroli skóry. Stare znamię, które jest z tobą od zawsze, może stanowić podstawę do zmian nowotworowych. Udaj się do lekarza, jeśli pieprzyk:
  • powiększył się,
  • zmienił kolor,
  • stał się wypukły,
  • swędzi, krwawi lub piecze,
  • ma nieregularne granice.
    • Zdrowy pieprzyk ma jednolity kolor, równe granice i owalny kształt. Jego średnica nie przekracza 5 mm. Taka zmiana barwnikowa nie swędzi i nie krwawi.

    Uwaga na czerniaka paznokci

    Czerniak może rozwijać się również podpaznokciowo. To bardzo podstępny typ raka, ponieważ bywa mylony z krwiakami i sińcami. W rzeczywistości jednak łatwo go rozpoznać. Czerniak pod paznokciem tworzy wielobarwne lub czarne plamy, często w linijnym kształcie. Paznokieć staje się pofałdowany i wybrzuszony, może również pękać.

    Pieprzyk a czerniak – reguła ABCD

    Powszechnie stosowane kryteria w rozpoznawaniu czerniaka nazywane są ABCD i odnoszą się do następujących cech:
  • A ‒ asymetria, zmiana nie ma regularnego kształtu, struktury, koloru,
  • B ‒ border (granica), nierówne, poszarpane, nieregularne brzegi,
  • C ‒ color (kolor), znamię jest wielobarwne,
  • D ‒ diameter (średnica) jest większa niż 5–6 mm.
    • Jeśli zmiana na twojej skórze spełnia te warunki, jak najszybciej udaj się do lekarza. Czerniak może powstać z istniejącego pieprzyka lub rozwinąć się jako nowa zmiana.

    Kto jest narażony na rozwój czerniaka skóry?

    Zauważono, że wśród osób chorujących na czerniaka skóry wiele z nich cechuje się bardzo jasną karnacją, niebieskimi oczami, rudymi lub blond włosami. Tego typu fototyp zwiększa ryzyko zachorowania na raka skóry. Ponadto czerniak może dotykać osoby z licznymi zmianami barwnikowymi i piegami, jak również te, które opalają się na czerwono.
    Warto wiedzieć, że czerniak jest bardzo groźny dla kobiet ciężarnych. Ciąża i towarzyszące jej zmiany hormonalne znacząco przyspieszają rozwój nowotworu. Jeśli planujesz dziecko, nie zapomnij o odwiedzeniu dermatologa i wykonaniu badania skóry.

    Jak wygląda leczenie czerniaka?

    Czerniak wykryty we wczesnym stadium jest łatwo wyleczalny – chorzy, którzy stawiają się na leczenie odpowiednio szybko, zdrowieją w 95% przypadków. Co ważne, jeśli nie doszło do przerzutów, leczenie nowotworu skóry ogranicza się tylko do jego chirurgicznego wycięcia. Standardową procedurą jest również biopsja okolicznego węzła chłonnego, która wykaże, czy komórki nowotworowe rozniosły się po organizmie.
    Jeśli czerniak osiągnął wyższe stadium, pacjent musi zostać poddany bardzo szczegółowym badaniom w celu wytypowania lokalizacji przerzutów. Wówczas wdrażane są metody lecznicze takie jak chemioterapia i radioterapia.

    Jak ustrzec się przed czerniakiem?

    Wiesz już, jakie są podstawowe różnice między czerniakiem a pieprzykiem. Czy można zrobić coś, by zmniejszyć ryzyko jego rozwoju?
  • Unikaj nadmiernej ekspozycji na działanie UV. Udowodniono, że to właśnie słońce jest głównym czynnikiem powodującym czerniaka skóry. Jeśli przebywasz na zewnątrz w słoneczny dzień, stosuj kremy z filtrem minimum 50 SPF.
  • Wielu lekarzy zaleca sięganie po kremy ochronne nie tylko latem, ale i w innych porach roku. Wybierz krem z filtrem UV do twarzy – nie dość, że zmniejszy ryzyko zachorowania na czerniaka, to uchroni skórę przed przedwczesnym starzeniem.
  • Unikaj opalania się w solarium.
  • Regularnie – najlepiej raz w miesiącu – przeglądaj całe swoje ciało, by wytypować nowe i podejrzane zmiany. Jeśli jakąś znajdziesz, pokaż ją lekarzowi.
  • Raz w roku stawiaj się w gabinecie dermatologa na zabiegu dermatoskopii. To bezbolesna procedura, polegająca na oglądaniu zmian skórnych pod szkłem powiększającym. Lekarz na podstawie tego badania może ocenić, które zmiany skórne kwalifikują się do wycięcia i badania histopatologicznego.

    • Pieprzyk a czerniak – podsumowanie

    Każdy z nas ma na skórze zmiany barwnikowe i zdecydowana większość z nich nie stanowi żadnego zagrożenia. Pamiętaj, że czerniak w 50% przypadków pojawia się jako nowa zmiana. Czasem rozwija się na już istniejącym pieprzyku. Regularnie oglądaj swoje ciało i wykonuj badania dermatologiczne – to najprostsze sposoby, by w porę dostrzec i wyleczyć czerniaka.
    Zdjęcie: Evanto Elements

    Polecamy:

    buty na bieżnię

    Jakie buty na bieżnię?

    2024-11-25
    jak pozbyć się zapachu z butów

    Jak pozbyć się zapachu z butów? 

    2024-11-21
    najlepszy peeling do twarzy

    Jak wybrać najlepszy peeling do twarzy? Polecane kosmetyki 

    2024-11-18
    jak zacząć biegać

    Jak zacząć biegać? Co warto kupić na początek?

    2024-11-14
    jakie skarpety do biegania

    Jakie skarpety do biegania? Jakie będą najlepsze?

    2024-11-12
    aqua spinning

    Czym jest aqua spinning i jakie daje efekty?

    2024-11-07
    Autor: Joanna Stanuch