Patison – właściwości, działanie, stosowanie

Patison to bliski krewny dyni zwyczajnej i kabaczka, który coraz częściej rozgaszcza się na letnich straganach. Przykuwa uwagę ze względu na swój nietypowy kształt przypominający... spodki UFO! Nie sama forma jest jednak ważna, lecz również jego właściwości oraz smak! Sprawdź razem z nami, jak wykorzystać patisony oraz przekonaj się, że ich uprawa również nie należy do najtrudniejszych. W naszym artykule zdradzamy, że nawet osoby nieposiadające ogrodu mogą stać się dumnymi hodowcami właśnie tej rośliny o fikuśnym kształcie. Zapraszamy do lektury!
Patison– właściwości, działanie, stosowanie

Skąd się wziął patison?

W Polsce patison nie ma wcale tak długiej historii – pojawił się w latach 80. XX w. i wciąż sporo osób nie wie, jak go wykorzystywać. Dietę warto nieustannie urozmaicać – dlaczego więc nie włączyć do menu rośliny, która przywędrowała do nas z Ameryki Południowej i była już popularna wśród Azteków?

Patison to odmiana dyni zwyczajnej przypominająca w smaku kabaczek. Co różni ją jednak od swoich uprawnych sióstr? Przede wszystkim ta roślina wymaga nieco mniej ciepłego i wilgotnego otoczenia. Trzeba pamiętać również, że zbiory patisonów nie będą tak obfite jak chociażby kabaczków. Na uwagę zasługuje również kształt oraz kolor tych ciekawych warzyw. Karbowane, gładkie, o formie talerza, dysku lub dzwonka – takie właśnie mogą być patisony. Właściwości kolorystyczne także są zachwycające – na letnich talerzach zagoszczą bowiem żółte, zielone, białe czy nawet fioletowe i wielokolorowe odmiany!

A jak uprawiać i pielęgnować patisony? Można hodować je zarówno w ogrodzie, jak i na balkonie (trzeba pamiętać jedynie o odpowiednio dużych donicach lub skrzynkach). Warto wybrać dla nich nasłonecznione stanowisko, pamiętać o codziennym podlewaniu i nawożeniu (co około dwa tygodnie). Warto dać patisonom sporo miejsca – wtedy też odwzajemnią się obfitymi zbiorami. Prosto z ogrodu lub balkonu na talerz? Jak widać – to zdecydowanie jest możliwe!

Patison – właściwości, obok których nie przejdziemy obojętnie

Piękne kolory, oryginalne kształty, prosta uprawa i pielęgnacja – czy to jedyne zalety, jakie kryją patisony? Właściwości tych przepięknych roślin również warte są omówienia. Zacznijmy od kaloryczności, która zachwyci wszystkich miłośników dietetycznych posiłków. W 100 g surowego patisona znajduje się raptem 18 kcal! Na uwagę zasługuje również niski indeks glikemiczny (25) – dania na bazie tego warzywa (czy też z botanicznego punktu widzenia – owocu) staną się zatem dobrym elementem menu osób z cukrzycą, insulinoopornością czy nadwagą.

W patisonach nie mogło zabraknąć witamin (A, E, K, C, z grupy B) oraz minerałów (wapnia, żelaza, magnezu, fosforu, potasu czy cynku). Regularne ich spożywanie przyczynia się między innymi do zwiększenia odporności, poprawy widzenia czy poprawy funkcjonowania układu sercowo-naczyniowego. Składniki zawarte w patisonach wykazują ponadto silne działanie antyoksydacyjne, a więc chronią organizm przed szkodliwym działaniem wolnych rodników.

Oprócz tego patisony – gotowe lub duszone – to bardzo lekkostrawne warzywa. Świetnie sprawdzą się zatem w diecie dzieci oraz osób, które cierpią między innymi na wzdęcia. Niski indeks glikemiczny zapewnia długotrwałe uczucie sytości. Talerz obfitujący w patisony może być więc wartościowym i do tego bardzo smacznym posiłkiem!

Jak przyrządzać patisony?

Ogranicza nas wyłącznie kreatywność, gdy sięgamy po patisony. Stosowanie ich w kuchni wcale nie jest trudne, trzeba pamiętać jedynie, że te rośliny są dość łagodne w smaku. Aby przyrządzić bardziej wyraziste dania, należy połączyć je chociażby z cebulą, czosnkiem i oczywiście aromatycznymi przyprawami. Patisony mogą stać się podstawą pożywnych gulaszy, potrawek czy zup kremów. Warto je również zamarynować i cieszyć się ich smakiem zimą! My przygotowaliśmy przepis na przepyszne, chrupiące warzywne placki – idealne na letnią kolację czy imprezową przekąskę. Co będzie potrzebne?
  • 0,5 kg patisonów
  • 5 łyżek mąki pszennej lub orkiszowej jasnej
  • 2 jajka
  • 1/2 szklanki mleka
  • 1 mała puszka kukurydzy
  • 1 czerwona papryka
  • 1 nieduża cebula
  • 1 ząbek czosnku
  • posiekana natka pietruszki, sól, pieprz do smaku
  • olej roślinny do smażenia
Patisony należy pokroić na mniejsze kawałki i zetrzeć na tarce o dużych oczkach. Dodać łyżkę soli, odstawić na około pół godziny. Odcedzić i przepłukać kukurydzę, paprykę i cebulę pokroić w drobną kostkę, czosnek również zetrzeć na tarce. Do miski wsypać mąkę, posiekaną zielenię, dodać jajka i mleko, wymieszać rózgą. Dodać patisony oraz resztę warzyw. Doprawić pieprzem i ewentualnie solą. Na patelni rozgrzać olej i smażyć placki z obu stron na złoty kolor (przez około 2–3 minuty z każdej strony). Tak przyrządzone placki z patisona można podawać z sałatą oraz lekkim sosem czosnkowym.

Patisony warto wykorzystać również do pożywnego leczo – zarówno w wersji mięsnej, jak i wegańskiej.

  • 3 średnie patisony
  • 3 kolorowe papryki
  • 2 cebule
  • 2 ząbki czosnku
  • 3 duże pomidory
  • szklanka passaty
  • 3 łyżki oliwy;
  • po 1 łyżeczce słodkiej papryki, oregano, bazylii, 1/4 łyżeczki ostrej papryki, 1/2 łyżeczki cukru, sól i pieprz do smaku

W garnku z grubym dnem należy rozgrzać oliwę. Cebulę i czosnek obrać, pokroić w kostkę i wrzucić na gorący tłuszcz. Smażyć około 5 minut. W tym czasie pokroić papryki i patisony, dodać do cebuli i smażyć kolejne 5 minut. Sparzyć i obrać pomidory, dorzucić do reszty warzyw, przesmażyć około 2 minuty, dodać passatę i gotować około 10 minut. Doprawić do smaku ziołami, podawać ze świeżym pieczywem, ryżem lub ulubioną kaszą. Smacznego!

Zdjęcie: Envato Elements
Autor: Anna Mlonka