Data publikacji:

Bezdech senny – objawy. Czym jest bezdech senny?

Jeśli w nocy zdarza Ci się chrapać lub wybudzać, to może być bezdech senny. Objawy tej dolegliwości nie alarmują większości osób, które się z nią borykają, a jednak skutki bezdechu mogą być niebezpieczne. Często zdarza się, że pacjenci nie mają świadomości problemu. Bezdech polega na zwężaniu się, a nawet całkowitym zamykaniu dróg oddechowych w czasie snu. Może być przyczyną lub skutkiem najróżniejszych dolegliwości. Dowiedz się, jak leczyć bezdech senny.
bezdech senny objawy

Czym dokładnie jest bezdech senny?

Chociaż bezdech senny nie jest tym samym, co chrapanie, obie dolegliwości często współwystępują ze sobą. Bezdech polega na tym, że w czasie snu drogi oddechowe stają się o wiele mniej drożne lub całkowicie zablokowane, a proces oddychania zostaje wstrzymany. Organizm wybudza się, wyczuwając zagrożenie, i powraca do regularnego oddychania. Chory nierzadko nie pamięta momentów wybudzenia, które mogą występować od kilku do kilkunastu razy w ciągu jednej nocy. Warto pamiętać jednak o tym, że bezdechy senne nierzadko występują również u osób w pełni zdrowych. Bezdech częściej dotyka mężczyzn niż kobiet. Dotyczy niewiele ponad 10% populacji ogólnej.

Bezdech – objawy

Przerywany sen oraz chrapanie mogą wskazywać na bezdech nocny. Objawy te nie są nadmiernie uciążliwe, dlatego wiele osób je ignoruje. Sam bezdech często diagnozuje się przypadkiem, kiedy pacjenci zgłaszają się do lekarza w związku z bardzo uporczywym i głośnym chrapaniem, uciążliwym dla partnera. Oprócz tego wśród standardowych symptomów bezdechu wymienia się:
  • budzenie się zlanym potem,
  • wielokrotne wybudzanie się w ciągu nocy oraz trudności z ponownym zaśnięciem,
  • wrażenie niedotlenienia w nocy lub uczucie braku powietrza,
  • suchość w ustach oraz częstą potrzebę wizyt w łazience w ciągu nocy.
Objawy bezdechu, które występują u pacjentów w ciągu dnia, to między innymi drażliwość i niepokój, trudności z koncentracją, zwiększona męczliwość i senność. Przez to, że osoby cierpiące na bezdech wielokrotnie wybudzają się w ciągu nocy, ich sen nie jest tak efektywny, jak powinien być. Skutkuje to niedotlenieniem organizmu oraz przewlekłym zmęczeniem.

Jak rozpoznaje się bezdech senny?

Żeby wykryć nieprawidłowości, należy posłużyć się odpowiednimi kryteriami diagnostycznymi. Stworzono w tym celu przykładowo skalę RHI, która pozwala określić liczbę i ciężkość bezdechów występujących w ciągu nocy. Oprócz tego wykonuje się polisomnografię, która jest wyjątkowo szerokim badaniem, jednak dosyć drogim, czasochłonnym i trudno dostępnym. Obejmuje ona badanie tętna, zawartości poziomu tlenu we krwi, przepływu powietrza, a także EOG i EEG. Alternatywą dla tego rodzaju badania jest poligrafia. Posługuje się w niej praktycznie tymi samymi wskaźnikami, oprócz EEG. Można wykonywać ją zarówno w warunkach ambulatoryjnych, jak i w domu pacjenta. Polega na podłączeniu chorego do odpowiedniej aparatury, a następnie dokonywaniu całonocnych pomiarów w czasie snu.

Bezdech senny – przyczyny

Bezpośrednią przyczyną pojawiania się bezdechu sennego jest nadmierne rozluźnienie mięśni, które uczestniczą w procesie oddychania. Podniebienie miękkie oraz języczek, który znajduje się w głębi gardła, opadają, a następnie blokują w części lub całości drogi oddechowe. Przyczyn bezdechu można upatrywać w otyłości, ponieważ wówczas większa ilość tkanki może uciskać okolice gardła i powodować bezdech. Etiologię problemu może stanowić również nieprawidłowa budowa anatomiczna twarzoczaszki czy choroby związane z niedrożnością nosa. Często do pojawienia się bezdechów przyczyniają się pozornie drobne nieprawidłowości, takie jak skrzywiona przegroda nosowa, polipy, choroby zatok oraz alergiczny nieżyt nosa.

Jak leczyć bezdech senny?

Jak leczyć bezdech? Sposobów na szczęście jest wiele. Odpowiednią metodę leczenia bezdechu powinien dobrać lekarz na podstawie szeroko zakrojonej diagnostyki. Konieczne jest skontrolowanie budowy anatomicznej twarzy, wagi pacjenta czy dokonanie niezbędnych pomiarów za pomocą specjalistycznej aparatury oraz odniesienie ich do stosownej skali.
Podstawą w przypadku bezdechu sennego jest zmniejszenie masy ciała, jeśli pacjent cierpi na nadwagę, oraz wyeliminowanie czynników ryzyka, które zwiększają częstotliwość i szanse występowania problemu. Należą do nich przykładowo spożywanie alkoholu przed snem czy palenie tytoniu. Stosuje się także urządzenia wspomagające pacjentów podczas snu. Należą do nich:
  • aparaty CPAP – które wspomagają oddychanie w czasie wdechu. Najbardziej podstawowe, manualne modele, wybierane najczęściej w pierwszej kolejności;
  • aparaty APAP – czyli urządzenia automatyczne, które samodzielnie dobierają ciśnienie do potrzeb pacjenta;
  • aparaty BiPAP – nazywane skrótowo PAP. Najbardziej specjalistyczne, dla wymagających pacjentów.

Jak działają aparaty wspomagające oddychanie?

Zadaniem wspomnianych urządzeń jest rozszerzenie dróg oddechowych w czasie snu i ułatwienie wykonania wdechu pacjentowi. W przypadku urządzeń CPAP możliwe jest ułatwienie przy wdechu, jednak wydech jest utrudniony. Ten problem wyeliminowano w kolejnych wersjach aparatów do terapii tlenowej. Mechanizmy w maszynach APAP ułatwiają zarówno wdech, jak i wydech oraz umożliwiają sterowanie nimi na dwóch poziomach ciśnień. Aparaty BiPAP są stosunkowo rzadko wykorzystywane w przypadku bezdechów sennych – pozwalają na odrębną regulację obu poziomów ciśnienia oraz są przeznaczone do stosowania z dużo wyższymi parametrami niż pozostałe maszyny.
Zdjęcie: Envato Elements
Karolina Grad
Karolina Grad

Książki, muzyka i nowinki technologiczne – to jest to, co daje mi energię bardziej niż poranna kawa! Oprócz tego lubię rysować i tworzyć, a jeśli wystarczy mi dnia, wychodzę na spacer i zabieram ze sobą aparat!