Data modyfikacji: Środa, 12.07.2023

Najlepszy probiotyk, prebiotyk i synbiotyk. Co brać, a czego unikać

Obecnie coraz większą uwagę zwraca się na stan naszych jelit, tak zwane mikrobioty. Istnieje wiele badań świadczących o wpływie jelit na funkcjonowanie skóry czy mózgu. Jest to tak zwana oś mózg jelito-skóra. Probiotyków nie stosuje się obecnie tylko podczas antybiotykoterapii, lecz stały się powszechne na różne inne dolegliwości okołojelitowe. Czym są probiotyki, prebiotyki i synbiotyki? Jaki jest najlepszy probiotyk? Zapraszamy do zapoznania się z artykułem! Na pewno znajdziesz odpowiedź na nurtujące cię pytania.

Probiotyk, prebiotyk i synbiotyk

Probiotyk – co to?
Jak brać probiotyk?
Czy probiotyk można brać codziennie?
Probiotyk lek czy probiotyk suplement diety – co wybrać?
Probiotyki – działanie:
Najlepszy probiotyk – jak wybrać?
Kiedy i jak stosować probiotyk do antybiotyku?
Kiedy probiotyki szkodzą?
Probiotyki dopochwowe – kiedy stosować?
Probiotyk a ciąża i laktacja – czy są bezpieczne?
Prebiotyk – co to?
Probiotyk a prebiotyk
Co to jest synbiotyk?

Probiotyk – co to?

Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) probiotyki to „żywe drobnoustroje, które podane w odpowiedniej ilości wywierają korzystny wpływ na zdrowie gospodarza”. Dobroczynne działanie bakterii fermentujących mleko było znane już w starożytności. Spożywanie probiotyków pozwala utrzymać równowagę mikroflory jelitowej. Jest to niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wyróżniamy wiele szczepów bakterii probiotycznych na przykład: Saccharomyces cerevisiae boulardii, Lactobacillus rhamnosus GG, Enterococcus faecium LAB SF68, Lactobacillus rhamnosus PL60, Lactobacillus acidophilus LC1, Lactobacillus casei Shirota, Bifidobacterium bifidum.

Suplementacja probiotyków wspomaga układ odpornościowy, zapobiega infekcjom układu moczowego, wspomaga trawienie, pozwala uporać się z biegunkami, jest pomocna przy stanach zapalnych przewodu pokarmowego, korzystnie wpływa na zmniejszenie atopowego zapalenia skóry (AZS), powoduje zmniejszenie poziomu cholesterolu, zapobiega stanom zapalnym w organizmie, wspomaga leczenie różnych odmian trądziku, zmniejsza ryzyko wystąpienia raka jelita grubego. Udowodniono również, że suplementacja probiotykami w ciąży i podczas karmienia piersią znacznie zmniejsza ryzyko wystąpienia AZS u dziecka. Warto zwrócić uwagę, że mimo mnogości preparatów probiotycznych na rynku nie wszystkie mają właściwości terapeutyczne. Wybór odpowiedniego probiotyku, dopasowanego do naszych wskazań, warto skonsultować z lekarzem lub farmaceutą.

Jak brać probiotyk?

Wszystkie instrukcje dotyczące dawkowania probiotyku znajdują się na opakowaniu produktu. Probiotyk warto przyjmować na noc. Wtedy perystaltyka przewodu pokarmowego spada, dlatego bakterie będą miały więcej czasu na kolonizację jelit.

Unikaj przyjmowania różnych probiotyków jednocześnie. Szczepy mogą wówczas ze sobą konkurować, nawet hamując nawzajem swój rozwój, dlatego trzymaj się zasady, by brać jeden dobry probiotyk zalecony przez lekarza lub farmaceutę.

Czy probiotyk można brać codziennie?

Jeżeli są ku temu wskazania to tak. Jednak nie należy traktować probiotyków w kapsułkach jako zamiennika prawidłowo zbilansowanej diety. Warto spożywać duże ilości produktów fermentacji mlekowej, wszelkiego rodzaju kiszonek (kiszona kapusta i sok z niej, kiszone ogórki, zakwas z buraka, kimchi). Możliwości jest naprawdę mnóstwo! Warto z nich korzystać. Kluczowe przy zwiększeniu namnażania bakterii probiotycznych jest ograniczenie cukrów, zwłaszcza cukrów prostych. Zaburzeniom mikroflory jelitowej sprzyja przewlekły stres i brak aktywności fizycznej.

Probiotyk lek czy probiotyk suplement diety – co wybrać?

Oprócz wyboru między prebiotykiem, probiotykiem a synbiotykiem, pojawia się drugie pytanie, dotyczące wyboru między probiotykiem lekiem a tym, który jest suplementem.

Probiotyk lek ma skuteczność potwierdzoną badaniami. Kupując go, masz pewność, że będą to kultury żywych bakterii w odpowiedniej dawce. Decydując się na zakup probiotyku suplementu, musisz jedynie wierzyć na słowo producenta.

Warto dodać, że zarówno leki i suplementy tego typu dostaniesz bez recepty w aptekach stacjonarnych i tych internetowych.

W świetle prawa działanie suplementów nie musi być w żaden sposób udowodnione, by móc je zarejestrować.

Wiele z nich faktycznie działa i nie wywołuje żadnych skutków ubocznych, ale w trosce o bezpieczeństwo swoje i rodziny, lepiej sięgać po probiotyki leki.

Probiotyki – działanie:

wspierają osłabiony układ immunologiczny;

skracają czas trwania biegunek i infekcji;

syntetyzują substancje, ułatwiając ich biodostępność;

poprawiają funkcjonowanie błony śluzowej jelit;

obniżają ryzyko nawrotu infekcji i rozwinięcia się infekcji towarzyszącej (np. grzybiczej).

Najlepszy probiotyk – jak wybrać?

Probiotyk probiotykowi nierówny. Dokonując wyboru, zwróć uwagę na nazwę szczepu bakterii, która zawsze znajduje się na opakowaniu. Prawidłowy zapis nazwy składa się z rodzaju, gatunki i oznaczenia literowego lub literowo-cyfrowego.

Wielu producentów nie podaje oznaczenia na końcu nazwy, dlatego zwróć na to uwagę.

Wybieraj probiotyk lek, a nie suplement diety, który należy przechowywać w lodówce. Większość bakterii probiotycznych żyje dłużej, jeśli produkt jest przechowywany w temperaturze chłodniczej.

Kiedy i jak stosować probiotyk do antybiotyku?

Antybiotyki u niektórych pacjentów mogą wywołać biegunkę poantybiotykową. Na szczęście można temu zapobiec, przyjmując podczas antybiotykoterapii probiotyki i prebiotyki lub synbiotyki.

Probiotyk należy stosować tak długo, jak długo przyjmujesz antybiotyk, a najlepiej przynajmniej kilka dni dłużej.

Nie ma tutaj uniwersalnej zasady, każdy przypadek jest inny i wszystko zależy od kondycji mikroflory jelitowej, rodzaju przyjmowanego antybiotyku, jego dawki oraz czasu trwania antybiotykoterapii.

Kiedy probiotyki szkodzą?

Probiotyki mają szereg zalet i zastosowań, ale okazuje się, że nie są dla wszystkich. Nie powinny ich stosować osoby z niską odpornością, które przyjmują leki immunosupresyjne lub są w trakcie leczenia nowotworów złośliwych.

Bakterie mlekowe zawarte w produkcie mogą wyrządzić u takich osób więcej szkody, niż pożytku – zamiast chronić jelita przed chorobotwórczymi drobnoustrojami, same mogą wywołać infekcję i zaatakować organizm.

Probiotyki dopochwowe – kiedy stosować?

Pochwa, podobnie jak jelita, jest wyścielona „dobrymi” bakteriami, które naturalnie rywalizują z tymi, które mogą być chorobotwórcze.

W wyniku częstych infekcji lub osłabienia naturalnej odporności organizmu, może dojść do zaburzenia równowagi między bakteriami chorobotwórczymi i niechorobotwórczymi.

W takim sytuacjach ginekolodzy mogą zalecić stosowanie probiotyków dopochwowych. Najlepsze będą probiotyki dopochwowe leki.

Produkty mają zazwyczaj postać czopków, które należy zaaplikować dopochwowo. Istnieje ryzyko zabrudzenia bielizny czy pościeli w nocy, dlatego warto jednocześnie stosować podpaskę, najlepiej wielorazową, która jest wykonana w stu procentach z bawełny.

Probiotyk a ciąża i laktacja – czy są bezpieczne?

Tak, ale nie wszystkie. Większość probiotyków leków można przyjmować w ciąży czy w czasie laktacji. Są w pełni bezpieczne dla przyszłej mamy i dziecka. Szczegółowe informacje znajdziesz na opakowaniu konkretnego produktu.

Prebiotyk – co to?

Natomiast prebiotyk to „substancja obecna lub wprowadzana do pożywienia w celu pobudzania rozwoju prawidłowej flory jelit, poprawiając w ten sposób zdrowie”. Prebiotykiem może być na przykład maślan sodu. Prebiotyki warto przyjmować z pożywieniem zamiast je suplementować. Najbogatszy w prebiotyki jest korzeń cykorii. Znaleźć je można również w cebuli, czosnku, topinamburze, porze, szparagach, otrębach pszenicznych, bananach czy mniszku. Warto uwzględnić te składniki w pożywieniu, o ile nie ma ku temu przeciwwskazań.

Probiotyk a prebiotyk

Aby probiotyk mógł prawidłowo zadziałać konieczny jest prebiotyk, czyli tak zwana pożywka dla probiotyku. Tylko w takim środowisku suplementacja probiotyku ma sens. Warto więc zastosować synbiotyk. Synbiotykiem nazywamy połączenie w jednym preparacie probiotyku z prebiotykiem. Podczas stosowania synbiotyku bakterie zawarte w probiotyku mają od razu „pożywkę” do prawidłowego działania.

Co to jest synbiotyk?

Synbiotyk to połączenie probiotyku z prebiotykiem, które ma na celu zwiększenie skuteczności działania produktu. Zażywając synbiotyk, w przewodzie pokarmowym powstają lepsze warunki dla rozmnażania się „dobrych” bakterii i kolonizacji przez nie jelit.

Pamiętaj, że nie każdy synbiotyk jest lepszy od probiotyku. Zwróć szczególną uwagę na rodzaj i ilość szczepów bakterii w produkcie.

Nazwa powinna być kompletna (zawierać oznaczenie na końcu). Zamiast synbiotyku, możesz kupić dobry probiotyk i równolegle stosować dietę prebiotyczną.

Dbanie o prawidłową mikroflorę jelit jest bardzo ważne. Dzięki prawidłowemu funkcjonowaniu jelit możemy zmniejszyć i wykluczyć występowanie wielu chorób, w tym tych przewlekłych. Dlatego dbajmy o nasze jelita!

Zdjęcie: Envato Elements