Data publikacji:

Cukinia – właściwości, działanie, stosowanie

Dziś cukinia jest jednym z najchętniej uprawianych warzyw w naszym kraju. Podobnie rzecz ma się z jej popularnością wśród konsumentów. To smaczne warzywo możemy zjadać na surowo, gotować, piec na grillu czy nawet wykorzystać do ciasta. Cukinia daje ogromne możliwości kulinarne, a przy tym jest bogata w witaminy, lekkostrawna i cechuje się wysoką wartością dietetyczną. No i z powodzeniem może być serwowana małym dzieciom, jako jedno z ich pierwszych warzyw.
Cukinia
Cukinia, czasem wprost nazywana kabaczkiem, jest przedstawicielką warzyw dyniowatych. Najczęściej w sklepach spotykamy jej odmianę w kolorze zielonym, ale wśród działkowców równie popularna jest cukinia żółta. Zazwyczaj spotykana jest o podłużnym kształcie, choć występuje także w odmianie okrągłej.
Samo warzywo pochodzi z Meksyku oraz Ameryki Południowej, a przywędrowało do nas jeszcze przez Włochy. Po włosku „zucchina” znaczy „mała dynia” i stąd się też wzięła polska nazwa. Obecnie uprawiana jest głównie w krajach śródziemnomorskich, ale i spokojnie dała radę w polskim klimacie, dlatego w sezonie letnim warto szukać cukinii od polskich rolników czy działkowców.
Cukinia posiada gładką skórkę (zieloną lub żółtą), trochę przypomina ogórka (poza odmianą okrągłą), w środku ma jasny miąższ z pestkami. Najlepsza i najdelikatniejsza jest wtedy, gdy ma około 15–20 cm i wtedy też powinna być zrywana. Gdy pozwolimy jej urosnąć bardziej, jej długość może dojść nawet do 40 cm. (Plastry z największych okazów warto przeznaczyć choćby na grilla).

Właściwości cukinii

Cukinia jest wyjątkowo łagodna w swoim smaku, delikatnie słodkawa (choć i zdarzą się osoby twierdzące, że jest to warzywo bez smaku), a do tego jest warzywem lekkostrawnym, cechującym się wysoką wartością dietetyczną. Nie brak jej też szeregu witamin i mikroelementów, wśród których znajdziemy żelazo, potas, fosfor, sód czy magnes oraz witaminy A, C, K, PP, B1, a także beta-karoten. Dodatkowo w cukinii nie odkładają się metale ciężkie, co jest jej kolejnym atutem.

Działanie cukinii

Cukinia korzystnie wpływa na procesy trawienia, odkwaszając organizm. Sprawdza się dla osób cierpiących na wrzody żołądka, zgagę czy nadkwaśność. Polecana jest osobom odchudzającym się, stosującym diety niskokaloryczne czy diety przeciwnowotworowe, a także chorującym na cukrzycę lub osobom zagrożonym cukrzycą (cukinia ma bardzo niski indeks glikemiczny). Warzywo przyspiesza przemianę materii, wzmacnia organizm i jest źródłem kwasu foliowego, przez co powinny po nią sięgać kobiety w ciąży.

Cukinia dla małych dzieci

Łatwość trawienia, duża ilość związków odżywczych i jej delikatność sprawiają, że warzywo to jest doskonałe dla małych dzieci. Tak naprawdę z powodzeniem może być jednym z pierwszych warzyw, jakie podamy dziecku uczącemu się jedzenia normalnych posiłków, np. w słoiczkach Gerber z cukinią.

Cukinia – okres występowania

Cukinia jest stosunkowo tanim warzywem, szczególnie w okresie letnio-jesiennym, kiedy to jest jej główny sezon. Lipiec i sierpień to czas młodej lokalnej cukinii, która cechuje się wspomnianą delikatnością i doskonale nadaje się do jedzenia na surowo.
Jesienią dostaniemy cukinię w jej pełnej krasie i możemy szaleć z nią na wszystkie sposoby. Skórka wciąż będzie dość miękka, a pestki jadalne. Leczo, sałatki, zapiekanki i wszystko inne, na co tylko mamy ochotę. Dopiero zimą cukinia charakteryzuje się nieco twardszą i nieszczególnie smaczną skórką, wymagając już większego przygotowania i obróbki termicznej.

Cukinia – stosowanie

Cukinia jest bardzo wdzięcznym warzywem w kuchni, o niesłychanie ogromnych możliwościach jej zastosowania. Jak mało które warzywo może być podana zarówno na surowo, jak i po każdego rodzaju obróbce termicznej – ugotowaniu, pieczeniu, smażeniu czy grillowaniu.
Cukinia kocha też przyprawianie i dodatki, praktycznie bez ograniczeń. Można z powodzeniem użyć soli czy pieprzu, doprawić ziołami typu tymianek, mięta, bazylia, oregano, posypać ostrą lub słodką papryką czy skropić cytryną lub oliwą. Naprawdę ciężko „zepsuć” to warzywo doprawianiem, gdyż nadaje się do niej prawie wszystko.
Cukinię z powodzeniem wrzucimy do leczo, gulaszu czy każdej zapiekanki. Może być jednym z warzyw do zupy czy podawana na surowo w letniej sałatce z kremowym dressingiem. Świetnie sprawdza się i smakuje jako warzywo grillowane, może być przerobiona na placki, a nawet wykorzystana jako główny składnik ciasta (podobnie jak marchew w cieście marchewkowym).

Mrożenie cukinii

Cukinia jest też doskonałym warzywem do mrożenia. Najlepiej mrozić ją w kawałkach. Wystarczy dokładnie umyć i osuszyć, pozbyć się końcówek, a następnie pokroić w kawałki dowolnej wielkości i popakować w woreczki foliowe (np. woreczki strunowe do mrożenia). Cukinii do mrożenia nie trzeba obierać ze skórki ani blanszować.

Cukinia – pielęgnacja rośliny

Cukinia jest też często wybieranym warzywem przez polskich działkowców. Zapewni sporą porcję jadalnych okazów, doskonale nadających się do przyrządzania potraw, mrożenia czy nawet wekowania.
Cukinię warto sadzić na dość zasobnym podłożu (sprawdzi się tutaj dobrze przefermentowany kompost czy wieloskładnikowy nawóz mineralny). Lubi wilgotną glebę (wymaga więc regularnego podlewania), może też być uprawiana w inspektach i tunelach foliowych.
Cukinia lubi duże ilości światła i przede wszystkim wysoką temperaturę do plonowania (powyżej 20–25 stopni Celsjusza). Na szczęście posiada krótki okres wegetacyjny, dlatego jej uprawa jest możliwa w polskich, czasem kapryśnych warunkach. Jeżeli roślina ma dobrze zadbane podłoże, na którym się przyjmie, nie wymaga szczególnej pielęgnacji. Wystarczy regularne nawilżanie gleby i odchwaszczanie. W zamian za to z jednego krzaczka otrzymamy nawet do kilkunastu owoców w sezonie.
Zdjęcie: EwaStudio/Envato Elelements
Autor: Redakcja Ceneo