Data publikacji:
Brokuł – właściwości, działanie, stosowanie
Brokuł (Brassica oleracea var. italica) to bardzo popularne warzywo, które wykorzystuje się w kuchni na różne sposoby. Jest smaczny, pasuje do zup, sosów i sałatek, a najwięcej właściwości odżywczych zachowuje w wersji surowej. Oprócz walorów kulinarnych to roślina bardzo zdrowa, która powinna znaleźć się w diecie nie tylko wegetarian.
Zdrowe warzywo z grupy kapusiowatych
Brokuł ma kilkanaście odmian, wśród których prym wiedzie popularny gatunek o kształcie zwartej główki złożonej z ciasno ułożonych różyczek. Jego przodkiem jest kalafior, ale uważa się go za odmianę kapusty warzywnej. Warzywo to występuje w wielu miejscach na świecie, ale najczęściej uprawia się je na obszarze śródziemnomorskim Europy, w centralnej Azji i na zachodzi Ameryki Północnej.
W Polsce znane jest od XVI w., kiedy to sprowadziła go w te strony królowa Bona. Przyjmuje wysokość od 40 do 90 cm, ma skórzaste, powcinane na zakończeniach liście. W kolejnym etapie wzrostu przekształca się w grubą, rozgałęzioną w górnej części łodygę, która otoczona jest liśćmi i kulistym, okazałym kwiatostanem zwanym różą. Natomiast mniejszy kwiatostan otacza większy, a osadzony jest na rozgałęzieniach łodygi.
Brokuł – pielęgnacja i uprawa
Brokuły nie są zbytnio wymagające, jeśli chodzi o uprawę. Przede wszystkim zapewnij mu dobrze nasłonecznione stanowisko, które jest osłonięte od wiatru. Ważna jest także ziemia, która ma być głęboko uprawiana, próchnicza oraz lekko wilgotna. Brokuł wytrzyma delikatne przymrozki (do -3 stopni Celsjusza), ale nie może być narażany na niższe temperatury. Nie może wzrastać w stale utrzymującym się zimnie, bo to też wpłynie destruktywnie na owocowanie. Może zatrzymać się wzrost i pojawi się prawdopodobieństwo zmniejszania główki rośliny. Również mocne słońce jest niewskazane dla uprawy brokułu. Zbyt duże nasłonecznienie to wysokie ryzyko drewnienia pędów, zniekształcenia róż oraz przerastania ich liśćmi.
Najczęściej warzywo to wysadza się z rozsady i pod osłoną w lutym, natomiast do gleby (około 6 liści) wczesną wiosną. Róże zbiera się około 2 miesiące od wysadzenia. Bardzo często brokuł uprawiany jest na przedplon lub poplon ze względu na krótki okres wegetacji. Pamiętaj o ważnej zasadzie, wedle której warzywo nie może być ponownie wsadzane w to samo miejsce oraz po innych warzywach kapustnych. Trzeba poczekać 4 lata, aby wznowić nasadzenia. Zachowaj szczególną ostrożność w trakcie wzrostu brokułu, ponieważ jest nieodporny na różne choroby. m.in. na szarą pleśń czy mokrą zgniliznę. Atakują go takie szkodniki, takie jak mączliki, mszyce, śmietki czy piętnówki.
Brokuł – stosowanie. Z czym się to je?
Brokuły można jeść na wiele sposobów. Z tym że pamiętaj o krótkiej obróbce termicznej i najlepiej na parze. Wtedy tracą najmniej swoich cennych wartości odżywczych. Wiele osób spożywa je na surowo, co jest świetnym pomysłem. Takie brokuły zachowują pełnię właściwości prozdrowotnych. Muszą być przygotowane al dente – wtedy są bardzo zdrowe, pyszne i chrupiące. Co warto z nich przygotować? Chyba najpowszechniej stosuje się je jako dodatek do drugich dań, jako smaczną przystawkę. Bardzo często z brokułu robi się aromatyczne, gęste zupy krem lub sosy do makaronu, np. stir-fry. Jest idealny do dań mięsno-warzywnych i sałatek, np. tych z dodatkiem jajka czy pomidorów. Z brokułu zrobisz też gęstą pastę do kanapek, np. z ciecierzycą. To oczywiście nie wszystkie możliwości, jakie daje Ci brokuł. Zastosowanie tego warzywa jest bardzo szerokie, o czym przekonasz się podczas przeglądania różnych przepisów.
Oprócz przyrządzania brokułu na parze można go ugotować tradycyjnie lub podsmażyć. Możesz wybrać wersję w wersji light, czyli podsmażony na samym oleju, lub dodatkowo obtoczony panierką. Bardzo dobrze smakuje podany z piekarnika lub prosto z grilla. Wystarczy wcześniej posmarować go oliwą. Proces pieczenia również nie może trwać za długo.
Jak kupować i na co zwracać uwagę?
Zawsze sprawdzaj, czy brokuł nie ma szkodników między różyczkami. Nie powinien też mieć żółtych przebarwień, bo to świadczy o przekwitaniu warzywa. Jeśli już dorodny, zdrowy brokuł znajdzie się w Twoim domu, pamiętaj, aby znaleźć mi ciemne i chłodne miejsce. Dopływ powietrza również powinien być ograniczony. Najlepiej przechowywać go w lodówce w specjalnych torebkach, np. z otworami. Jeśli chcesz, aby zachował jak najdłużej świeżość, trzymaj go z daleka od warzyw i owoców, które wytwarzają etylen, czyli bananów, melonów, kiwi, awokado czy jabłkek.
Właściwości odżywcze brokułów. Za co go kochamy?
Warto wiedzieć, jaki składniki zawiera w sobie brokuł. Właściwości tego warzywa są naprawdę imponujące. Brokuł pełen jest cennych składników odżywczych, które działają na organizm prozdrowotnie. Zawiera m.in. dużą ilość błonnika, który powoduje uczucie sytości i poprawi perystaltykę jelit. Osoby odchudzające się mogą więc korzystać z dobrodziejstw tego warzywa. W brokule występuje sporo witaminy A, która ma pozytywny wpływ na wzrok oraz na skórę. Natomiast zawarta w warzywie kwercetyna działa dobroczynnie na układ krwionośny. Natomiast sulforafany mają działanie bakteriostatyczne i mogą pomagać przy zakażeniu Helicobacter Pylori.
W brokule nie brakuje również kwasu foliowego, dlatego zaleca się spożywanie go kobietom w ciąży i karmiącym. Jest też witamina C, czyli świetny antyutleniacz powodujący usuwanie wolnych rodników. Oprócz tego pojawia się coraz więcej informacji na temat zawartych w brokule glukozaynolanów, które mają właściwości antykancerogenne. Składniki te mają zapobiegać nowotworom oraz pomagać w leczeniu onkologicznym.
Jedz roztropnie – nadmiar może szkodzić!
Brokuł jest bardzo zdrowy, ale zawiera związki antyodżywcze goitrgeny, które szkodzą tarczycy. Bezpieczne spożycie warzywa wynosi około 1–2 szklanek dziennie, nawet dla osób z problemami zdrowotnymi. Powinny też uważać osoby, które zmagają się z jelitem drażliwym lub prowadzą restrykcyjną dietę lekkostrawną.
Brokuł to kwintesencja dobrego smaku i cennych składników odżywczych. Jeśli będziesz przestrzegać dziennej racji żywnościowej, spożywanie warzywa nie przysporzy Ci żadnych problemów zdrowotnych. Brokuł jest idealny podczas stosowania różnych diet i zawsze mile widziany na obiadowych talerzu.
Zdjęcie: LightFieldStudios/Envato Elements
Polecamy:
Astaksantyna: która jest najlepsza?
2024-04-24
Najlepsza tarka do pięt: polecane produkty
2024-04-22
Najlepsza maszynka do golenia: polecane produkty
2024-04-18
Astaksantyna: która jest najlepsza?
2024-04-18
Najlepsza maść na pajączki: polecane produkty
2024-04-15
Jaka jest najlepsza henna do brwi?
2024-04-12
Autor: Redakcja Ceneo