Data modyfikacji:

Witamina B12 – która najlepsza?

Witamina B12, zwana inaczej kobalaminą, jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu, dlatego jej niedobór niesie za sobą poważne skutki, takie jak anemia czy niedokrwistość megaloblastyczna. Ta witamina odgrywa także bardzo ważną rolę w funkcjonowaniu układu nerwowego. Czy witaminę B12 można przedawkować? Sprawdź, jakie funkcje pełni witamina B12 i jakie są skutki jej niedoboru. Poznaj preparaty z witaminą B12, które warto wybrać.
witamina b12

Witamina B12 – co to jest?

Inaczej kobalamina, jest witaminą rozpuszczalną w wodzie. Jest wytwarzana przez bakterie, które między innymi można spotkać w przewodach pokarmowych ludzi i zwierząt. To jedyna taka witamina, której synteza jest możliwa tylko i wyłącznie dzięki bakteriom. Zapotrzebowanie dorosłych ludzi na tę witaminę wynosi 2 µg. Jednak przyjmuje się, że wchłanianie tej witaminy wynosi jedynie 1%. Oznacza to, że przyjęcie suplementu diety z witaminą B12 w dawce 100 µg umożliwia przyswojenie jedynie 1 µg tej witaminy. Wchłanianie kobalaminy odbywa się w końcowym odcinku jelita krętego i jest magazynowana głównie w wątrobie.

Właściwości witaminy B12

  • wspomaga proces syntezy nowych krwinek czerwonych w szpiku kostnym, RNA oraz DNA
  • bierze udział w przemianach metabolicznych,
  • umożliwia prawidłową pracę układu nerwowego,
  • umożliwia przemianę kwasu foliowego w tetrahydrofolian, czyli biologicznie aktywną formę kwasu foliowego.

Objawy niedoboru witaminy B12:

  • Zaburzenia w układzie krwionośnym (związane z niedostateczną produkcją erytrocytów, które doprowadzają do anemii):
  • zmęczenie,
  • senność,
  • zaburzenia koncentracji,
  • niedokrwistość,
  • trudności z zapamiętywaniem.
  • Zaburzenia w układzie nerwowym:
  • trudności z widzeniem,
  • uczucie mrowienia w dłoniach i stopach,
  • osłabienie wzroku.
  • Zaburzenia o podłożu psychicznym:
  • depresja,
  • zaburzenia pamięci,
  • zmiany zachowania,
  • uczucie niepokoju,
  • pobudzenie ruchowe.
  • Inne objawy niedoboru witaminy B12:
  • owrzodzenia w kącikach ust,
  • zaburzenia wchłaniania,
  • zmiany zwyrodnieniowe w żołądku i jelitach.

Występowanie witaminy B12 w roślinach

Witaminę znajdziesz np. w owocu rokitnika zwyczajnego.

Witamina B12 – źródła:
  • produkty mięsne pochodzenia zwierzęcego,
  • mleko, sery, serki i pozostały nabiał,
  • jaja, skorupiaki i ryby,
  • warzywa poddane fermentacji.

Witamina B12 – dolna granica normy

Prawidłowa wartość witaminy B12 we krwi to 148-740 pmol/l (200-1000 nm/l). Badanie poziomu witaminy B12 przeprowadza się z krwi. Możesz poprosić o skierowanie na to badanie swojego lekarza rodzinnego lub wykonać badanie prywatnie w każdym punkcie laboratoryjnym. Koszt badania poziomu witaminy B12 to około 20-30 zł.

Przedawkowanie witaminy B12

Kobalamina należy do witamin grupy B - które cechuje dobra rozpuszczalność w wodzie, oznacza to, że przedawkowanie witaminy B12 jest niemalże niemożliwe, jej nadmiar jest usuwany z organizmu wraz z moczem.

Czy trzeba suplementować witaminę B12?

Dzienne zapotrzebowanie na witaminę B12 zdrowego człowieka wynosi około 2 µg. Warto jednak wiedzieć, że przyswajalność kobalaminy jest stosunkowo niska i wynosi zaledwie kilka procent, co oznacza, że przy nieodpowiedniej diecie bardzo łatwo można doprowadzić do niedoboru. Jakie zatem produkty spożywcze uzupełniają witaminę B12? Są to głównie źródła pochodzenia zwierzęcego: mięso, mleko, nabiał, jaja, ryby, a także owoce morza. Jak łatwo się domyślić, dieta wegańska oraz wegetariańska nie jest w stanie zaspokoić dziennego zapotrzebowania na B12, dlatego powinna zostać wzbogacona o suplementy zawierające kobalaminę. Komu dodatkowo zaleca się suplementację witaminą B12? Są to osoby:
  • po resekcji jelit i żołądka oraz borykające się z niektórymi chorobami układu pokarmowego, jak np. Leśniowskiego – Crohna,
  • przyjmujące metforminę,
  • z mutacją genu MTHFR,
  • przyjmujące blokery wydzielania kwasu żołądkowego,
  • z oznaczonym laboratoryjnie niedoborem.

Witamina B12 – lek czy suplement diety?

Preparaty dostępne w aptekach (także tych internetowych) bez recepty to suplementy diety. Witaminę B12 lek można kupić na receptę. Na szczęście wybór suplementów jest ogromny i możesz znaleźć wśród nich wiele godnych polecania produktów, które cieszą się znakomitą opinią zadowolonych klientów.

Jaka witamina B12 jest najlepsza?

Rynek obfituje w suplementy zawierające kobalaminę głównie w czterech formach:
  • Cyjanokobalamina – jest to najpopularniejsza i jednocześnie najtańsza forma witaminy B12. Warto jednak wiedzieć, że obecność w kompleksie cyjanku bywa kwestią kontrowersyjną, zarówno jeśli chodzi o toksyczność, jak i niską przyswajalność kobalaminy.
  • Adenozylokobalamina – jest to forma B12 występująca najczęściej w pożywieniu. Adenozylokobalamina zwana jest aktywną formą kobalaminy, warto jednak wiedzieć, że przez swoją budowę chemiczną (brak grup metylowych) nie zaleca się przyjmowania jej przez osoby borykające się z mutacją genu MTHFR. Przyswajalność tej formy B12 jest mniejsza niż popularnej metylokobalaminy, jednak jest to dobra witamina dla osób z problemami neurologicznymi.
  • Metylokobalamina – przez wielu lekarzy oraz dietetyków uważana za najlepszą formę witaminy B12, pozbawioną toksyn. Ze względu na obecność grup metylowych, zalecana jest osobom z mutacją genu MTHFR. Poprzez swoją biodostępność metylokobalamina uznawana jest także przez najlepszą formę B12 dla osób borykających się z anemią, hiperhomocysteinemią, cukrzycą oraz chorobami układu nerwowego.
  • Hydroksykobalamina – jest to najlepsza B12 dla osób borykających się z nadmiarem grup metylowych w organizmie. Efektywnie zwalcza niedobór kobalaminy, a także obniża poziom homocysteiny w organizmie. Przez wzgląd na właściwości chemiczne, hydroksykobalamina jest zalecana palaczom, w celu neutralizacji toksycznego cyjanku, który jest pozyskiwany przez organizm w trakcie palenia.

Witamina B12 – suplementy diety:

  • Olimp B12 Forte Bio-Complex w kapsułkach
Kapsułki są nie tylko źródłem witaminy B12, ale także witaminy B6, żelaza oraz kwasu foliowego.
  • Medicaline Avitale Witamina B12 w kroplach
Masz trudność z połykaniem tabletek czy kapsułek? Witaminy w kroplach mogą okazać się doskonałym rozwiązaniem! Wystarczy zaaplikować do jamy ustnej zalecaną przez producenta ilość produktu. Witamina B12 jest witaminą rozpuszczalną w wodzie, dlatego nie musisz się martwić, że taka forma jej przyjęcia będzie mniej efektywna. Produkt jest odpowiedni dla wegetarian i wegan.
  • Xenico Pharma Vitamina B12 active
W składzie znajduje się witamina B12 – metylokobalamina, która jest najbardziej aktywną i najlepiej przyswajalną formą chemiczną, ponieważ nie musi przekształcać się do formy metylowej. Wystarczy zażywać jedną tabletkę dziennie, by zwiększyć stężenie tej witaminy w organizmie.
  • Solgar witamina B12
Produkt jest dostępny w łatwych do połknięcia tabletkach. Jest odpowiedni dla wegetarian i wegan.
  • Aura Herbals Cynkdrop
To preparat, który zawiera nie tylko witaminę B12, ale też witaminę B6 i cynk. Produkt wspiera pracę układu krwionośnego i immunologicznego. Zalecana porcja dzienna to 15 ml. Do odmierzonej dawki należy dodać wodę lub inny napój bezalkoholowy i wypić.
  • Medicaline witamina B12 Methylcobalamin
Produkt zawiera wysoką dawkę witaminy B12. Jest polecany weganom i wegetarianom. Preparat bierze udział w metabolizmie homocysteiny, w produkcji czerwonych krwinek i w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego.
  • Witamina B12 Synoptis Pharma
Witamina B12 w postaci tabletek zawierających cyjanokobalaminę, która zaspokaja 400% referencyjnej wartości spożycia. Jest to dobry wybór dla osób borykających się z niewielkim niedoborem, szukających produktu z nieco niższej półki cenowej.
  • Swanson Methylocobalamin B12
Suplement diety firmy Swanson w postaci tabletek zawierający metylokobalaminę, zatem jest to najlepsza witamina B12 dla osób z mutacją genu MTHFR. Preparat zawiera dawkę stanowiącą 50 000 % referencyjnej wartości spożycia, która w połączeniu z odpowiednią dietą powinna w szybki sposób uzupełnić znaczne niedobory.
  • Naturell Witamina B12
Suplement diety zawierający B12 w postaci metylokobalaminy, która zapewnia dawkę 400% referencyjnej wartości spożycia. Jest to najlepszy produkt zawierający witaminę B12 dla osób, które borykają się z problemem połykania tabletek, bowiem suplement jest przeznaczony do ssania.
  • Medicaline Avitale Witamina B12
Suplement diety, którego nie mogło zabraknąć w rankingu preparatów zawierających witaminę B12. Produkt przyjmuje się w postaci kropel, dzięki czemu jest to najlepsza witamina B12 dla dzieci. Suplement zawiera metylokobalaminę, nie zawiera sztucznych dodatków oraz konserwantów oraz jest polecany weganom i wegetarianom. Zaletą preparatów w kroplach jest ich wydajność oraz fakt, że pacjent w porozumieniu z lekarzem może w prosty sposób zwiększyć lub zmniejszyć dawkę B12.
  • Vitter Pure Witamina B12 
Suplement diety z nieco niższej półki cenowej, zawierający cyjanokobalaminę w postaci proszku, który pokrywa 600% referencyjnej wartości spożycia. Produkt jest zalecany kobietom w ciąży oraz osobom, którym przyjmowanie tabletek sprawia trudność.
  • Medicaline Witamina B12 Aliness
Ostatnią propozycją w rankingu suplementów zawierających witaminę B12 jest produkt Aliness, w formie tabletek o bardzo wysokiej dawce, która zapewnia 40 000% referencyjnej wartości spożycia. Suplement jest szczególnie zalecany dla osób borykających się z dużymi niedoborami oraz z hiperhomocysteinemią. Produkt zawiera metylokobalaminę oraz nadaje się do spożycia przez wegan oraz wegetarian.

Jak szybko uzupełnić niedobór witaminy B12?

Postępuj zgodnie z zaleceniami lekarza rodzinnego. Najprawdopodobniej wystarczy regularnie przyjmować witaminę B12 w tabletkach, kapsułkach lub płynie przez 2-3 miesiące, by poziom witaminy we krwi się podniósł.

W aptekach znajdziesz preparaty, które zawierają od 10 do 1000 μg witaminy B12. Jeśli cierpisz na niedobór witaminy B12, wybierz ten produkt, który zawiera przynajmniej 250 μg tej witaminy.

Możesz wybrać produkt, który zawiera witaminę B12 w formie metylokobalaminy, ponieważ według badań ta forma lepiej się wchłania. Jednak standardowa cyjanokobalamina również powinna być dla ciebie odpowiednia, jeśli niedobór witaminy we krwi jest nieznaczny.

Jeśli twój wynik jest bardzo niski, koniecznie skonsultuj się z lekarzem. Specjalista może uznać, że kwalifikujesz się do przyjmowania witaminy B12 domięśniowo.