Data modyfikacji:

Cynk. Właściwości, dawkowanie i działanie

Cynk to mikroelement o zbawiennym wpływie na ludzki organizm. Wchodzi w skład bardzo wielu enzymów, ma działanie przeciwzapalne, pozytywnie wpływa na pracę wielu narządów oraz na stan skóry. Na co pomaga cynk? Jakie ma działanie i kiedy warto go stosować? Sprawdź w artykule!
cynk

Cynk – właściwości i działanie na organizm

Cynk to pierwiastek chemiczny należący do mikroelementów – substancji niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu, ale w niewielkich ilościach. Wchodzi w skład aż około 200 enzymów oraz niektórych białek wiążących DNA, przez co wpływa na przebieg praktycznie wszystkich najważniejszych procesów życiowych.

 Jaka jest wartościowość cynku dla organizmu? Substancja ta wspiera pracę układu odpornościowego, broni przed infekcjami, reguluje ciśnienie i funkcjonowanie serca. Uczestniczy w licznych procesach metabolicznych oraz ekspresji genów, odpowiada za wydzielanie insuliny i bierze udział w procesach mineralizacji kości. Dodatkowo ma pozytywny wpływ na płodność i zdrowie reprodukcyjne, a także na prawidłowy stan skóry. Wspomaga leczenie ran, owrzodzeń, oparzeń i wyprysków.

Działanie cynku jest naprawdę nie do przecenienia. Składnik ten ma właściwości bakteriobójcze i przeciwzapalne, przyspiesza gojenie się ran oraz chroni przed chorobami reumatycznymi i autoimmunologicznymi. Ponadto pozytywnie wpływa na sprawność intelektualną i zdrowie psychiczne, a także jest ważny w leczeniu osteoporozy i stanów zapalnych układu pokarmowego (żołądka i jelit).

 Nie można zapomnieć również o zbawiennym działaniu cynku na skórę. Składnik ten wspomaga leczenie trądziku, niweluje wypryski i przyspiesza gojenie się ran. Dodatkowo wzmacnia paznokcie oraz włosy, przeciwdziała ich łamliwości oraz wypadaniu i neutralizuje szkodliwe działanie wolnych rodników.

Sprawdź także jakie inne witaminy i minerały mają działanie.

Niedobór i nadmiar cynku

Niedobór cynku to stan, który może prowadzić do wielu poważnych konsekwencji. Może on wystąpić na skutek zaburzeń wchłaniania, przewlekłych biegunek, u osób zmagających się z chorobą alkoholową, u sportowców czy też u wegetarian stosujących mało urozmaiconą dietę.

 Oto częste objawy niedoboru cynku:
 • podatność na infekcje,
 • ciągłe zmęczenie,
• osłabienie zmysłu węchu,
• suchość w ustach,
• pogorszenie stanu skóry,
• wypadanie włosów i łamliwość paznokci,
• problemy z gojeniem się ran,
• pogorszenie pamięci,
• spadek poziomu testosteronu u mężczyzn,
• biegunki, brak apetytu, zmiany skórne u dzieci i niemowląt.

 Niedobór cynku może mieć wiele poważnych konsekwencji dla organizmu. U dzieci może prowadzić do opóźnienia w rozwoju i zahamowania wzrostu. Natomiast u dorosłych mogą wystąpić takie skutki jak niedokrwistość, choroby skóry, kurza ślepota (wynikająca z niedoborów witaminy A), poważne problemy z układem odpornościowym. Niedobór cynku może także sprzyjać powstawaniu miażdżycy.
 Warto pamiętać, że nadmiar cynku również negatywnie wpływa na stan organizmu. Zatrucie tym pierwiastek może objawiać się mdłościami, biegunką i bólami głowy. Długotrwałe przyjmowanie zbyt dużych ilości cynku prowadzić może do niedokrwistości, zmniejszenia stężenia dobrego cholesterolu we krwi, a także problemów wynikających z zaburzenia wchłaniania niektórych pierwiastków (wapnia, żelaza, fosforu czy też miedzi).

Cynk – na co pomaga?

Cynk może być stosowany jako suplement diety u osób cierpiących z powodu niedoborów tego pierwiastka. Żeby jednak zapobiec niebezpiecznym nadmiarom tej substancji, lepiej nie przyjmować cynku na własną rękę. Wykonaj potrzebne badania i skonsultuj się z lekarzem, zanim zaczniesz stosować cynk w tabletkach.

 Na co pomaga cynk? Składnik ten wzmacnia odporność i zapobiega częstym infekcjom. Pomaga zwalczać wirusy oraz bakterie. Niektórzy zalecają suplementację cynku u osób cierpiących na schorzenia objawiające się obniżoną odpornością. Może zmniejszać objawy depresji i niwelować zmęczenie wywołane niedoborami tego pierwiastka. Dodatkowo cynk wzmacnia układ krążenia i wspomaga zdrowie kości. Pozytywnie wpływa również na stan układu pokarmowego i łagodzi dolegliwości reumatyczne.

Cynk pomaga także na problemy z koncentracją, pozytywnie wpływa na funkcje poznawcze i niweluje apatię – oczywiście o ile dolegliwości te były spowodowane jego niedoborami. Niektóre badania dowodzą, że może on być skuteczny także we wspomaganiu leczenia zaburzeń psychicznych, np. depresji lub ADHD u dzieci. Suplementacja cynkiem łagodzi również objawy alergii i astmy u osób, które mają niedobory tego pierwiastka. Pozytywnie wpływa też na zdrowie jelit.Wspomaga leczenie wrzodów żołądka, reumatyzmu oraz żylaków. Może także wspierać leczenie stopy cukrzycowej.

 Jakie jeszcze jest lecznicze działanie cynku? Nie można zapomnieć także o dobroczynnym wpływie cynku na skórę. Substancja ta przyspiesza gojenie ran, owrzodzeń i oparzeń. Może wspomagać leczenie takich chorób jak łupież, egzema czy łuszczyca. Cynk jest skuteczny również w leczeniu trądziku. Stosowany miejscowo w formie kremu czy maści redukuje stany zapalne i przyspiesza gojenie się wyprysków. Ponadto cynk chroni skórę przed szkodliwym działaniem promieniowania UV oraz przeciwdziała wypadaniu włosów.

Produkty bogate w cynk

W czym jest cynk? Przyjmuje się, że dorosła osoba powinna spożywać dziennie około 10-15 mg cynku. Jego wchłanianie utrudniają miedź oraz żelazo, a ułatwiają – kwas cytrynowy oraz białko zwierzęce. Oto popularne produkty bogate w cynk:

• małże,
• ostrygi,
• wątroba wieprzowa,
• mięso wołowe,
• zarodki pszenne,
• pestki dyni,
• migdały,
• sezam,
• orzechy nerkowca,
• ziarna słonecznika,
• kakao,
• fasola,
• groszek zielony,
• ryby,
• żółtko jaja,
• kasze i pełnoziarniste produkty.

Suplementacja cynkiem – czy warto?

Czy warto suplementować cynk? Substancję w tabletkach powinno się przyjmować w przypadku wystąpienia niedoborów. Zanim rozpoczniesz kurację, skonsultuj się z lekarzem. Zaleci on odpowiednie badania, aby sprawdzić, czy objawy, których doświadczasz, wynikają z niedoboru cynku.

Maści i kremy z cynkiem

Warto wiedzieć, że maści i kremy z cynkiem przeznaczone do stosowania miejscowego można spokojnie stosować bez konsultacji z lekarzem – oczywiście, jeśli nie cierpi się na zaawansowany trądzik lub inne choroby skóry. Działają one przeciwzapalnie i wysuszająco. Maść z cynkiem świetnie sprawdzi się na pryszcze, krostki oraz drobne zranienia. Wspomaga leczenie oparzeń i owrzodzeń, a także zmniejsza stany zapalne skóry. Dodatkowo wiele mineralnych kremów z filtrem ma w swoim składzie właśnie tlenek cynku.

Dowiedz się więcej jak działa cynk na trądzik.

Cynk – przeciwwskazania do stosowania

Dobrze wiedzieć, że przedawkowanie cynku z powodu przyjmowania pokarmów zawierających ten pierwiastek jest praktycznie niemożliwe. Może się to zdarzyć jednak przy przyjmowaniu zbyt dużych ilości suplementów, dlatego nie zalecamy kuracji na własną rękę. Jeśli przyjmujesz cynk i doświadczasz takich objawów jak nudności, biegunki, metaliczny posmak w ustach, obniżenie odporności czy też inne dolegliwości, koniecznie zakończ kurację i skonsultuj się z lekarzem. Za górną granicę dziennego przyjmowania cynku uznaje się 40 mg i nie powinno się jej przekraczać, gdyż może to prowadzić do wystąpienia skutków ubocznych i poważniejszych problemów zdrowotnych.
Autorka: Olga Wacholc