Data modyfikacji:

Choroba uchyłkowa jelit

Autor: Zuzanna Pawlak

Uchyłki mogą występować w jelicie grubym i znaczenie rzadziej w jelicie cienkim. Są to drobne uwypuklenia błony śluzowej przewodu pokarmowego. Jak często występują i jakie są ich objawy? Sprawdź.

Uchyłki jelita grubego – kogo to dotyczy?

Możemy je podzielić na nabyte i wrodzone. Znacznie częściej mamy do czynienia z nabytymi uchyłkami jelita grubego. Jest to choroba cywilizacyjna. Występują wśród mieszkańców krajów rozwiniętych, takich jak Polska. Pojawiają się po 50. roku życia lub później i mogą dotyczyć nawet 30% ludzi powyżej 60. roku życia! Ten problem raczej cię nie dotyczy, ale pokaż artykuł mamie lub babci.

Co jest przyczyną uchyłków jelita?

Za powstawanie uchyłków jelita grubego może być odpowiedzialna zbyt mała ilość błonnika w diecie. Błonnik to włókna roślinne. Możemy je znaleźć w warzywach, otrębach czy pełnoziarnistym pieczywie. Ich brak w pożywieniu powoduje nadmierne skurcze tego odcinka przewodu pokarmowego. Prowadzi to do przerostu warstwy mięśniowej ściany jelita i wzrostu ciśnienia w jego wnętrzu. W wyniku tego błona śluzowa jest wypychana na zewnątrz w najsłabszych miejscach. Jedz dużo błonnika i ustrzeż się przed chorobą uchyłkową jelita grubego w przyszłości. Do innych przyczyn należą wrodzone choroby tkanki łącznej takie jak zespół Marfana.

Uchyłkowatość jelita grubego – objawy

Najczęściej, bo w około 80%, uchyłkowatość jelita grubego przebiega bezobjawowo. Są wykrywane przypadkowo podczas kolonoskopii (badanie jelita grubego), zleconej z innej przyczyny. Nazywa się je uchyłkowatością okrężnicy. Uchyłki jelita najczęściej występują w esicy (90% wszystkich uchyłków jelita grubego). Nie występują w końcowym odcinku jelita grubego, czyli odbytnicy. U 20% osób, u których występują, pojawiają się objawy. Należą do nich:

  • ból w lewej dolnej części brzucha
  • zmiana rytmu wypróżnień
  • wzdęcia i zaparcia
  • zaparcia na przemian z biegunkami
  • zatrzymanie wypróżnień i gazów
  • W przypadku wystąpienia objawów schorzenie to nazywamy chorobą uchyłkową okrężnicy.

    Zapalenie uchyłków jelita grubego

    Jednym z powikłań uchyłków jest ich zapalenie. Pojawia się u 10-25% osób chorych. Początek ma miejsce w pojedynczym uchyłku. Następnie rozprzestrzenia się wzdłuż jelita. Może dojść do mikroperforacji, czyli przebicia ściany przewodu pokarmowego. W takim wypadku przebieg jest ostry. Mamy do czynienia z:

  • gorączką
  • silnym bólem brzucha
  • twardością brzucha
  • w jamie brzusznej można wyczuć guz podczas dotykania
  • w badaniach laboratoryjnych występuje leukocytoza
  • Wtedy koniecznie trzeba zgłosić się do lekarza, aby wdrożył on odpowiednie leczenie.

    Do innych, rzadszych powikłań uchyłkowatości jelita grubego zaliczane są:

  • wolna perforacja (przebicie ściany jelita)
  • ropień śródbrzuszny
  • niedrożność (zatkanie światła jelita)
  • krwawienie z uchyłka – w 80% przypadków ustaje samo
  • przetoki (nieprawidłowe połączenia między jelitami, mogą łączyć też jelita z innymi narządami: pęcherzem moczowym, macicą)
  • Leczenie zapalenia uchyłków i innych powikłań

    W przypadku zapalenia uchyłków jelita grubego chory powinien przede wszystkim:

  • leżeć w łóżku
  • przestrzegać ścisłej diety
  • pić odpowiednią ilość wody
  • stosować antybiotyki zapisane przez lekarza (doustnie w lżejszych przypadkach lub dożylnie w cięższych)
  • Konieczne może okazać się pozostanie w szpitalu. Dotyczy to:

  • osób z ciężkim lub powikłanym zapaleniem uchyłków
  • osób starszych z innymi chorobami
  • kobiet w ciąży
  • Inne powikładnia naczęściej leczy się operacyjnie. Część chorych z nawracającym zapaleniem uchyłków lub po incydencie niedrożności przewodu pokarmowego, musi być poddanych zabiegowi usunięcia esicy. W przypadku krwotoku, który nie ustępuje, lekarze stosują metody endoskopowe lub farmakologiczne. W ten sposób udaje się opanować około 90% ciężkich krwotoków. W pozostałych 10% przypadków konieczne jest leczenie chirurgiczne.

    Leczenie niepowikłanych uchyłków

    Taką postać choroby lekarz leczy w przychodni. Nie ma konieczności hospitalizacji. Zalecane jest:

  • zwiększenie ilości spożywanego błonnka (otręby, pełnoziarniste pieczywo) – początkowo 1-2 łyżek stołowych dziennie. Co tydzień zwiększać ilość o 2 łyżki, dochodząc do 5-6 łyżek dziennie.
  • Granex błonnik z jabłkiem, 350 g - 5,24 zł

  • Okresowe przyjmowanie anybiotyku – ryfaksyminy (co miesiąc przez 7 dni, lekarz przepisze ci receptę, jedno opakowanie to koszt około 40 zł)
  • stosowanie leków rozkurczowych – np. drotaweryna (preparaty takie jak No-Spa, Galospa, są to leki dostępne bez recepty, koszt opakowania to około 10 zł)
  • Uchyłki jelita grubego – diagnozowanie

    Większość przypadków bezobjawowych wykrywana jest przypadkowo podczas badań takich jak:

  • kolonoskopia
  • TK jamy brzusznej (tomografia komputerowa)
  • USG jamy brzusznej
  • Można je stosować również w diagnostyce objawowej postaci choroby. Bardzo przydatnym badaniem jest też wlew kontrastowy doodbytniczy. W przypadku zapalenia uchyłków najczęściej wykonuje się TK jamy brzusznej i miednicy oraz USG. Są to w większości badania wymagające od pacjenta specjalnego przygotowania. Przede wszystkim dokładnego oczyszczenia jelita grubego przed badaniem, stosując lewatywę. Aby otrzymać skierowanie na te badania należy udać się do lekarza gastroenterologa lub lekarza rodzinnego i zgłosić swoje objawy. Badania te są refundowane przez NFZ i nie trzeba płacić za nie dodatkowo. Ponadto w ramach programu profilaktyki raka jelita grubego, każda osoba w wieku 55-64 lat może bezpłatnie wykonać badanie kolonoskopowe w wielu szpitalach. Podczas kolonoskopii można wykryć obecność uchyłków, a także wczesne stadia choroby nowotworowej.

    Grejpfrut, a leki. Czy sok z grejpfruta może zabić?

    Grejpfrut, a leki. Lista leków, które mogą zaszkodzić w połączeniu z owocem

    2022-12-28
    Sięgasz po ukochane cytrusy i myślisz – samo zdrowie. Tymczasem okazuje się, że łącząc niektóre owoce z lekami możemy sobie poważnie zaszkodzić. Świadomość na temat bezpiecznego zestawiania żywności z przyjmowanymi farmaceutykami jest niezbędna, aby uniknąć niepożądanych konsekwencji zdrowotnych. Sprawdź, jakie reakcje zachodzą między grejpfrutem a lekami, jakie stosujesz.
    materace

    Materac zdrowotny dla osób z problemami kręgosłupa. Jaki wybrać?

    2021-09-01
    Dzięki specjalistycznemu materacowi nie tylko zadbasz o kondycję swojego kręgosłupa, ale w końcu będziesz wypoczęty i pełen siły. Sprawdź!
    żeń-szeń właściwości

    Żeń-szeń. Właściwości i przeciwwskazania

    2019-09-09
    Poprawia pamięć, łagodzi stres, a do tego może być stosowany jako naturalny lek na obniżone libido… Mowa oczywiście o żeń-szeniu, którego cenne właściwości doceniono już tysiące lat temu. W ostatniej dekadzie ta azjatycka roślina zdobyła ogromną popularność w Polsce. Sprawdź, czym jest żeń-szeń, jakie są przeciwwskazania do jego przyjmowania i jak działa.
    cholesterol jak obniżyć

    Cholesterol - jak obniżyć? Domowe sposoby i dieta

    2019-09-03
    Zdrowa dieta to podstawa leczenia wysokiego poziomu cholesterolu we krwi, ale co to tak naprawdę znaczy „zdrowa”? Chcesz wiedzieć co jeść mając wysoki cholesterol i jak obniżyć cholesterol bez leków? Przeczytaj.
    dynia

    Pestki z dyni - dlaczego warto je jeść? Wartości odżywcze pestek z dyni

    2019-08-27
    Pestki dyni są niewielkie, ale zawierają mnóstwo wartościowych właściwości odżywczych. Ich działanie może być niezwykle pomocne, dowiedz się więcej!
    uśmiech

    Ranking wybielających past do zębów

    2019-08-26
    Aby zęby prezentowały się idealnie w szerokim uśmiechu, muszą być białe. Sprawdź nasz ranking past wybielających, które pomogą ci odzyskać biel uśmiechu.